Μαδρίτη-Βαρκελώνη, γέφυρα διαλόγου (Ανταπόκριση)

Της Δώρας Μακρή

Το σημερινό πείραμα του Σάντσεθ με τη Βαρκελώνη για πολλούς θεωρήθηκε επιχείρηση αυτοκτονίας. Εν μέσω έντονης κρίσης μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης , μιας κρίσης που ενισχύθηκε και εντάθηκε ακόμα περισσότερο στα χρόνια της διακυβέρνησης από το Λαϊκό Κόμμα, εκείνος αποφάσισε το καθιερωμένο υπουργικό συμβούλιο της Παρασκευής, να το πραγματοποιήσει στη Βαρκελώνη. Όπως και έπραξε.

Χθες το βράδυ, είχε συνάντηση στο Palacio de Pedralbes με τον επικεφαλής της Καταλανικής κυβέρνησης και εθνικιστή Χοακίν Τόρρα κι εκεί σε ένα καλό κλίμα συμφώνησαν να βάλουν τα θεμέλια του πολυπόθητου πολιτικού διαλόγου. Σήμερα το πρωί, οι υπουργοί της κυβέρνησης Σάντσεθ βρίσκονταν άπαντες στην καταλανική πρωτεύουσα. Οι αποφάσεις πολλές. Τι κι αν οι σημαντικότερες αφορούσαν στην επικύρωση του κατώτατου μισθού στα 900€ μια αύξηση κατά 22% από το 2017 και που θα ισχύσει από το 2019. Τι κι αν οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων αυξάνονται κατά 2,25% από 1.1.2019. Όλα αυτά πέρασαν στα ψιλά. Μεγαλύτερη σημασία είχε- όπως ανακοίνωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος Θελάα- η αποκατάσταση της τιμής του εκτελεσθέντος προέδρου της Καταλονίας Γιουίς Κομπάνυς, το 1940 από τη δικτατορία του Φράνκο. Απαίτηση της Καταλανικής Αριστεράς ( ERC). Επίσης το αεροδρόμιο Prat της Βαρκελώνης μετονομάζεται σε Γιοζέπ Ταραδέγιας (έτερος πρόεδρος της Καταλονίας). Επίσης, δόθηκαν πάνω από 100 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση του οδικού δικτύου της Καταλονίας.

Ήταν μία επίσκεψη γεμάτη συμβολισμούς. Η Μαδρίτη με τον σοσιαλιστή Σάντσεθ επιχειρεί προσέγγιση με τη Βαρκελώνη. Τι κι αν πριν δύο χρόνια είπε ο ίδιος «ναι» στην επιβολή του άρθρου 155 του ισπανικού Συντάγματος, το οποίο αποφάσισε η κυβέρνηση του δεξιού Ραχόι, όταν πλέον η κατάσταση είχε ξεφύγει από τα χέρια του. Οι αρμοδιότητες της διακυβέρνησης της περιοχής είχαν περάσει όλες στα χέρια της Μαδρίτης γεγονός που όξυνε ακόμα περισσότερο τα πνεύματα. Και η απόσταση δεν γεφυρώνονταν. Η εκτόνωση ήρθε με τη διενέργεια τοπικών εκλογών στην Καταλονία ακριβώς πριν ένα χρόνο στις 21.12.2017. Στις εκλογές παρότι αναδείχτηκαν πρώτο κόμμα οι Θιουδαδάνος δεν κατάφεραν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Γι αυτό προέκυψε συμμαχία των αποσχιστικών κομμάτων τα οποία κυβερνούν με επικεφαλής τον Χοακίν Τόρρα. Προσωπική επιλογή του φυγόδικου Πουιτζντεμόντ, που διαμένει στις Βρυξέλλες και στην ουσία δίνει τις εντολές. Στο μεταξύ, η ισπανική Δικαιοσύνη με τις κατηγορίες της στάσης και της εξέγερσης έστειλε στη φυλακή 11 μέλη των αποσχιστικών κομμάτων αλλά και κινημάτων πολιτών. Μέχρι χθες 4 από αυτούς έκαναν απεργία πείνας στη φυλακή, την οποία όμως διέκοψαν ενόψει της επίσκεψης Σάντσεθ.

Ο Σάντσεθ γνωρίζει καλά ότι έχει ανάγκη τις έδρες τόσο των αριστερών Καταλανών αποσχιστών όσο και των εθνικιστών αποσχιστών. Τον ερχόμενο Γενάρη θα έρθουν στην ισπανική Βουλή προς ψήφιση οι προϋπολογισμοί για το 2019. Γνωρίζει ότι οι Θιουδαδάνος και ούτε φυσικά το Λαϊκό Κόμμα θα τον στηρίξουν. Άλλωστε και τα δύο κόμματα με πύρινα μηνύματα καταγγέλουν τη σημερινή προσέγγιση Σάντσεθ στην Καταλονία. Για να παραμείνει όμως στην εξουσία ως το 2020 όπως επιθυμεί, αυτοί οι προϋπολογισμοί πρέπει να ψηφιστούν. Ήδη διαθέτει τη δηλωμένη στήριξη των Ουνίδος Ποδέμος με τους οποίους συνεργάστηκε στενά στη διαμόρφωση κυρίως του κοινωνικού προσανατολισμού των προϋπολογισμών αυτών. Γι αυτό ήδη από το καλοκαίρι επεδίωξε τη δημιουργία διμερών επιτροπών μεταξύ Μαδριτης και Βαρκελώνης για να ξεκινήσει ο πολιτικός διάλογος.

Το σημερινό πείραμα, όπως ανακοίνωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος θα συνεχιστεί και σε άλλες περιοχές της χώρας καθώς είναι απαραίτητο, όπως είπε, η κεντρική κυβέρνηση να προσεγγίσει την περιφέρεια.

Διαδηλώσεις-διαμαρτυρίες

Κι ενώ σε πολιτικό επίπεδο θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει την επίσκεψη ως επιτυχημένη παρά τις δυσκολίες, εντούτοις ο δρόμος δεν έχει την ίδια άποψη. Από το πρωί σήμερα κλειστές οδικές αρτηρίες για αρκετές ώρες , οδοφράγματα και πετροπόλεμος διαδηλωτών και αστυνομίας ήταν το προφίλ της πόλης πολύ κοντά στο σημείο που γινόταν το υπουργικό συμβούλιο. Σε κάποιες στιγμές χιλιάδες διαδηλωτές σε πολλά και διαφορετικά σημεία της πόλης της Βαρκελώνης και με συνθήματα κατά της επίσκεψης Σάντσεθ, ήρθαν στα χέρια με τις δυνάμεις της αστυνομίας με αποτέλεσμα 12 συλλήψεις και περίπου 48 τραυματίες, όλοι όμως ελαφρά.

Η πίεση, ο αποκλεισμός αλλά κυρίως ο,τι ακραίο εκφράστηκε όλα αυτά τα χρόνια από τους πολιτικούς ηγέτες και των δύο πλευρών οδήγησε σε μία έκρυθμη κατάσταση στην κοινωνία, ενισχύθηκε ο διχασμός και η ένταση μαζί με την κρίση μεταφέρθηκαν στην κοινωνία.

Από τις 8 το βράδυ, δύο μεγάλες συγκεντρώσεις διασχίζουν την πόλη της Βαρκελώνης με εντελώς αντιφατικά συνθήματα. Αφενός οι υπέρ της απόσχισης, αφετέρου οι υπέρ της ενότητας της Ισπανιας. Η αστυνομία βρίσκεται εκεί για να εμποδίσει τις δύο πορείες να συναντηθούν. Ως αυτή τη στιγμή πάντως δεν έχει δημιουργηθεί κανένα επεισόδιο και αυτός ήταν ο στόχος και των δύο διαδηλώσεων. Κι ακόμα κι αν οι πολιτικές κινήσεις αυτή τη στιγμή δείχνουν μία σχετική κινητικότητα θα είναι πολύ δύσκολο ο διχασμός που έχει καλλιεργηθεί στον καταλανικό πληθυσμό να βρει σημείο συνάντησης. Είναι όμως περισσότερο από ποτέ αναγκαίες οι πολιτικές πρωτοβουλίες.