Βουλγαρία: Οργή στην Ευρώπη για τη δολοφονία της δημοσιογράφου

Αποτροπιασμό και οργή προκαλεί στην Ευρώπη η άγρια δολοφονία της δημοσιογράφου Βικτόρια Μαρίνοβα στη Βουλγαρία, η οποία το τελευταίο διάστημα ερευνούσε υπόθεση κακοδιαχείρησης ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Μεγάλης κλίμακας και εκτεταμένη διαφθορά

GPGate: Έτσι έγινε γνωστή η υπόθεση που ερευνούσε μια μικρή ομάδα δημοσιογράφων στη Βουλγαρία, η οποία αποκάλυψε ότι εταιρείες συμβούλων εμπλέκονται σε μεγάλη διαφθορά με κονδύλια της ΕΕ και δημόσιες συμβάσεις.

Πρόκειται για μια υπόθεση διαφθοράς που πήρε τεράστια έκταση, καθώς η δημοσιογραφική έρευνα έφερε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ήταν αναμεμιγμένοι γνωστοί επαγγελματίες εργολάβοι, εταιρείες κατασκευών και πολιτικοί γνωστοί στη δημόσια ζωή της χώρας.

Το GPGate ήρθε στο φως και από την 30χρονη Βικτόρια Μαρίνοβα, καθώς στο τηλεοπτικό δίκτυο TVN Ruse στις 30 Σεπτεμβρίου μεταδόθηκε συζήτηση με δύο γνωστούς ερευνητές της υπόθεσης: τον Ντίμιταρ Στογιάνοφ και τον Ρουμάνο Ατίλα Μπίρο. Δύο δημοσιογράφους που είχαν συλληφθεί για την έρευνα τους έχοντας προκαλέσει μάλιστα διεθνή αντίδραση.

Στο twitter μεγάλος αριθμός δημοσιογράφων και προσωπικοτήτων που εμπλέκονται στον αγώνα κατά της διαφθοράς αναμεταδίδουν την είδηση της δολοφονίας της δημοσιογράφου συνδέοντας την ευθέως με την έρευνα για την κατάχρηση των κοινοτικών κονδυλίων.

Η Βουλγαρία μαζί με τη Ρουμανία είναι δύο χώρες οι οποίες δεν έχουν γίνει μέλη του «χώρου Σένγκεν» λόγω της μεγάλης διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση.

Η Βουλγαρία βρίσκεται άλλωστε στην πιο υψηλή θέση μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλές φορές έχει απασχολήσει της Υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης.

Ο Αλεξάντερ Λεβί είναι ανταποκριτής στη Σόφια για το Courrier International και λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η διαφθορά στη χώρα βρίσκεται κάθετα σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής: «Από τον επικεφαλής των τελωνειακών υπηρεσιών ως τον αστυνομικό διοικητή μιας πόλης έχουν σκάσει σκάνδαλα διαφθοράς και εκεί βρισκόταν πάντα η άρνηση της ένταξης στο Σένγκεν από την ΕΕ».

Οι λεπτομέρειες

Σύμφωνα με δημοσιογραφικούς κύκλους, στις αποκαλύψεις του GPGate εμφανίζονται τα αποδεικτικά στοιχεία της μεγάλης κλίμακας και εκτεταμένης διαφθοράς στα έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.

Αυτά προκύπτουν από τα μυστικά βιβλία λογιστικής κατάστασης ενός δικτύου συμβούλων επιχειρήσεων που συνδέονται με μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες. Το Bivol, το site των ερευνητών δημοσιογράφων που είχε καλέσει στην εκπομπή της η Βικτόρια Μαρίνοβα, έχει στη διάθεση του έγγραφα για δεκάδες έργα συνολικού ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων. Αυτά περιλαμβάνουν τα αρχεία λογιστικής διαχείρισης όπου υπάρχουν ενδείξεις για επιλεγμένες δωροδοκίες μεταξύ αυτών και πολιτικών.

Οι αποκαλύψεις περιλαμβάνουν έργα στο πλαίσιο του Προγράμματος Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΠΠΑ), των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και του Προγράμματος Ενεργειακής Απόδοσης. Οι σύμβουλοι επωφελούνται άμεσα από τα λεγόμενα «soft projects», που αφορούν την εξωτερική τεχνική βοήθεια στα πλαίσια επιχειρησιακών προγραμμάτων, τη διαχείριση έργων και υποβολή εκθέσεων, την παροχή συμβουλών, την λεγόμενη ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, την έρευνα και εκτίμηση των επιπτώσεων, τη δημοσιότητα που συμφωνείται να δοθεί με δημοσιεύσεις στον τύπο κλπ. Κατά κανόνα, πρόκειται για ποσά που κυμαίνονται από αρκετές δεκάδες ως αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.

Ακολουθούν τα «hard projects» που αφορούν στην κατασκευή κτιρίων, δρόμων, αγωγών ύδρευσης, χώρων υγειονομικής ταφής, ανακαίνισης κτιρίων κλπ., Εδώ τα ποσά αφορούν εκατομμύρια και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Το ίδιο δίκτυο συμβουλευτικών εταιρειών ασχολείται επίσης με συμβάσεις δημόσιων προμηθειών για μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, χειρίζεται τεκμηρίωση και προκαθορίζει τα αποτελέσματα μέσω των «ανθρώπων» τους, στις επιτροπές αξιολόγησης.

Αρκετά ολοκληρωμένα έργα που σχετίζονται με την εταιρεία “GP Group” αποκαλύπτουν πώς πραγματοποιείται η κλοπή από τα έργα. Υπάρχουν παράλληλοι λογαριασμοί γίνονται λιγότερες εργασίες από το προγραμματισμένο, χρησιμοποιούνται λιγότερα υλικά, αλλά όλα υπερτιμολογούνται στον φορέα πληρωμής (κάποιο από τα ταμεία της Ε.Ε) σύμφωνα με την εντολή και οι εταιρείες λαμβάνουν το πλήρες ποσό.

Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η υπόθεση

Η Βικτόρια Μαρίνοβα είναι το τρίτο κατά σειρά θύμα στο χώρο της ερευνητικής δημοσιογραφίας για τη διαφθορά σε χώρα της στην ΕΕ σε διάστημα ενός έτους, υπογραμμίζουν οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα. Τον περασμένο Οκτώβριο δολοφονήθηκε η Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία στην Μάλτα και τον Φεβρουάριο ο Σλοβάκος δημοσιογράφος Γιαν Κούτσιακ.

Η 53χρονη δημοσιογράφος και μπλόγκερ κατά της διαφθοράς Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίζια εντόπιζε τις παράνομες και προσοδοφόρες μεταφορές και τα φορολογικά οφέλη για τις ξένες εταιρείες σε ένα νησί που φιλοξενεί περίπου 70.000 εταιρείες offshore και τις έδρες των μεγαλύτερων τυχερών παιχνιδιών. Με θέματα διαφθοράς και οικονομικών σκανδάλων είχε εμπλακεί και ο Σλοβάκος Γιαν Κούτσιακ.

There is no democracy without a free press.
It is with great sadness that we learned about the murder of the Bulgarian journalist Viktoria Marinova. Our thoughts are with her family and friends.
We expect a swift and thorough investigation to bring those responsible to justice. pic.twitter.com/OcyPR9fQ4p

— European Commission (@EU_Commission) October 8, 2018

«Η Κομισιόν με μεγάλη θλίψη πληροφορήθηκε τη δολοφονία της νεαρής Βουλγάρας δημοσιογράφου Βικτόρια Μαρίνοβα», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς.

Ο Μ. Σχοινάς τόνισε ότι η Επιτροπή αναμένει μια ταχεία και εμπεριστατωμένη έρευνα που θα φέρει τους υπευθύνους αυτής της δολοφονίας ενώπιον της δικαιοσύνης και θα διευκρινίσει εάν η επίθεση συνδέεται με τη δουλειά της δημοσιογράφου.

«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι δημοσιογράφοι είναι ασφαλείς παντού και ότι συνεχίζουν την ανεκτίμητη συμβολή τους στις δημοκρατικές μας κοινωνίες», ανέφερε ο Μ. Σχοινάς, υπενθυμίζοντας τη δήλωση του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ για την κατάσταση της Ένωσης: «Η Ευρώπη πρέπει να είναι πάντα ένας τόπος όπου η ελευθερία του Τύπου είναι ιερή. Πάρα πολλοί από τους δημοσιογράφους μας έχουν πέσει θύματα εκφοβισμού, επιθέσεων και δολοφονίας. Δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς την ελευθερία του Τύπου».

Για το θέμα της δολοφονίας της Μαρίνοβα έχει ζητηθεί να συγκληθεί επειγόντως η επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενώ προφορικές και γραπτές ερωτήσεις έχουν ήδη καταθέσει ευρωβουλευτές.

Ο αντιπρόεδρος του Σώματος Δημήτρης Παπαδημούλης ζητά την παρέμβαση της OLAF ,του ευρωπαϊκού οργανισμού για την αντιμετώπιση της απάτης, για να ερευνήσει την υπόθεση διαφθοράς.

Σε ερώτησή του, ο κ. Παπαδημούλης τονίζει πως η δημοσιογράφος πραγματοποιούσε έρευνα για υπόθεση διαφθοράς στην διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων και απευθυνόμενος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητάει να πληροφορηθεί: «Με ποιους τρόπους σκοπεύει να ενισχύσει τους μηχανισμούς καταπολέμησης της διαφθοράς και να προστατέψει τους δημοσιογράφους-ερευνητές που ασχολούνται με αυτά τα ζητήματα».

«Βαθιά σοκαρισμένη» για την άγρια δολοφονία της Βικτόρια Μαρίνοβα δηλώνει η Διεθνής Ένωση Δημοσιογράφων (IFJ), η οποία, μαζί με την Ένωση Δημοσιογράφων της Βουλγαρίας (UBJ), καλούν τις βουλγαρικές Αρχές να οδηγήσουν στη δικαιοσύνη τους συνεργούς αυτής της φρικιαστικής δολοφονίας.

«Είναι η τέταρτη άγρια δολοφονία δημοσιογράφου σε χώρα-μέλος της ΕΕ από το 2017, των οποίων οι δολοφόνοι έχουν στόχο τον εκφοβισμό του επαγγέλματος», δήλωσε ο γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Δημοσιογράφων (EFJ) Ρικάρντο Γκουτιέρες.

Σχετική είδηση: Βουλγαρία: Δολοφονία δημοσιογράφου που ερευνούσε υποθέσεις διαφθοράς

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΕΡΤ