Στο Φλιντ των Ηνωμένων Πολιτειών, νέα στοιχεία για το νερό στα σπίτια των κατοίκων έρχονται κάθε μέρα στο φως. Μετά τις αποκαλύψεις για τον μόλυβδο στο νερό -και στον οργανισμό των παιδιών-, τώρα γίνεται γνωστό ότι υπάρχει μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων της νόσου των Λεγεωνάριων, στη διάρκεια των 17 μηνών κατά τους οποίους οι κάτοικοι έπιναν νερό από τον ποταμό Φλιντ. Συνέπεια της απόφασης να αλλάξει η πηγή υδροδότησης, “για λόγους οικονομίας”. Και όσο οι αποκαλύψεις πληθαίνουν, τόσο πληθαίνουν και οι φωνές που μιλούν για συγκάλυψη από αυτούς που γνώριζαν, αλλά έκαναν ότι δε γνωρίζουν.
της Μάχης Μαργαρίτη
Η 37χρονη κάτοικος Ναγίρα Σαρίφ λέει για τις σχέσεις των κατοίκων με την τοπική κυβέρνηση, και τον ποταμό Φλιντ. “Είναι τοξικά -και τα δύο. Υπάρχει απροθυμία να αποδεχτούν την ευθύνη για αυτό. Κάποιοι θα το ονόμαζαν συγκάλυψη. Εγώ θα είμαι πιο επιεικής. Θα πω ότι αντέδρασαν με απάθεια.” Ό, τι από τα δύο κι αν ισχύει, “είναι εξοργιστικό”.
“Είναι συγκάλυψη”
[blocktext align=”right”]”Ανησυχείτε για την τρομοκρατία; Χιλιάδες μικρά παιδιά στο Φλιντ του Μίσιγκαν, έχουν δηλητηριαστεί από την πολιτική λιτότητας της κυβέρνησης της πολιτείας και ίσως αντιμετωπίζουν ανεπανόρθωτες βλάβες”. Forbes, 9 Ιανουαρίου [/blocktext]Ο Μαρκ Έντουαρντς είναι πολιτικός μηχανικός-μηχανικός περιβάλλοντος. Καθηγητής στο πανεπιστήμιο Virginia Tech, ειδικός σε ζητήματα διαχείρισης νερού. Η έρευνά του για τα αυξημένα επίπεδα μόλυβδου στο νερό της Ουάσινγκτον έγινε εθνικό θέμα στις Ηνωμένες Πολιτείες, οδήγησε στην αλλαγή των οδηγιών των αρχών για την οικιακή χρήση του νερού, και ανάγκασε το Κέντρο για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών να παραδεχτεί ότι είχε δημοσιεύσει μια αναφορά με τόσα λάθη ώστε να χαρακτηριστεί μετά από έρευνα του Κογκρέσου “επιστημονικά απαράδεκτη”. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους επιστήμονες στον κόσμο σε ζητήματα νερού στα οικιακά συστήματα ύδρευσης. Το 2004, το περιοδικό Time τον ανακήρυξε έναν από τους πιο καινοτόμους επιστήμονες των Ηνωμένων Πολιτειών. Έχει πει, μεταξύ άλλων, ότι αν οι αρχές είχαν προμηθευτεί απλά υλικά για την προστασία των σωληνώσεων, μεγάλο μέρος του προβλήματος θα είχε αποφευχθεί. Επικοινωνήσαμε μαζί του και τον ρωτήσαμε για τις ευθύνες.
-Αν έχω καταλάβει καλά, 100 δολάρια την ημέρα για την προστασία των σωλήνων μολύβδου θα είχαν εμποδίσει τη διαρροή;
Θα είχαν εμποδίσει τη ζημιά στις σωληνώσεις, θα είχαν μειώσει τον μόλυβδο στο νερό, θα είχαν ελέγξει την παρουσία βακτηρίων, θα είχαν μειώσει ακόμη και την τιμή των THM. Αν το ελάχιστο που απαιτείται από τον νόμο είχε γίνει, η μετάβαση στον ποταμό Φλιντ θα μπορούσε να θεωρηθεί επιτυχής.
-Οι αρχές γνώριζαν για τη διαρροή μόλυβδου στο σύστημα επί έξι μήνες προτού κηρύξουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης;
Το Τμήμα Περιβαλλοντικής Ποιότητας του Μίσιγκαν (MDEQ) που πήρε την απόφαση να μην προσθέσει τον αναστολέα (κόστους 100 δολαρίων την ημέρα), γνώριζε για τα προβλήματα με τον μόλυβδο, οκτώ μήνες προτού κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
-Μετά από όλα όσα έχουν συμβεί, μιλάμε για εσκεμμένη συγκάλυψη;
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στο μυαλό μου, ότι το MDEQ και η EPA (Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος) γνώριζαν για τον μόλυβδο στην υπόθεση με το νερό, και εσκεμμένα το συγκάλυψαν.
Ο μόλυβδος
Για να φανεί η παρουσία μόλυβδου στο αίμα χρειάζεται ένα μικρό δείγμα αίματος. Αν το αποτέλεσμα του τεστ είναι θετικό, οι πιθανές συνέπειες είναι πιο δύσκολο να ανιχνευθούν. Έτσι δουλεύει ο μόλυβδος. Αφήνει αθόρυβα το σημάδι του, με αόρατα ίχνη, γράφει η εφημερίδα Washington Post. Χρόνια μετά, όμως, όταν ένα παιδί παρουσιάζει σημάδια δυσκολίας μάθησης ή διαταραχών συμπεριφοράς, η παρουσία του μόλυβδου στο αίμα ξαφνικά γίνεται αναπόδραστη. Ο ΠΟΥ λέει, “Οι νευρολογικές επιπτώσεις και οι διαταραχές συμπεριφοράς που προκαλεί ο μόλυβδος πιστεύεται ότι είναι μη αναστρέψιμες”.
Ο μόλυβδος μπορεί να προκαλέσει σοβαρά αναπτυξιακά προβλήματα, μειώνοντας τον δείκτη IQ ενός παιδιού, και προκαλώντας σοβαρές διαταραχές συμπεριφοράς και συναισθήματος. Η ζημιά είναι μόνιμη. Ακόμη και μικρή ποσότητα μπορεί να βλάψει τη διανοητική ανάπτυξη του παιδιού. Και όσο μικρότερο είναι, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος. Πιθανές συνέπειες, προβλήματα συγκέντρωσης, αποτυχία στο σχολείο, προβλήματα ακοής, βλάβες στα νεφρά, μειωμένος δείκτης ευφυίας, αργή σωματική ανάπτυξη.
Η Λιάν Γουόλτερς, μητέρα τετράχρονων δίδυμων, έμαθε ότι το επίπεδο μόλυβδου στο αίμα του ενός γιου της αυξήθηκε μετά την αλλαγή. “Έπαθα υστερία. Έκλαιγα όταν μου έδωσαν την πρώτη αναφορά”. Είχε ανησυχήσει ότι ο μόλυβδος ήταν το πρόβλημα, όταν ολόκληρη η οικογένειά της άρχισε να εμφανίζει εξανθήματα και ο γιος της σταμάτησε να παίρνει βάρος. Τώρα, όταν τα παιδιά της εμφανίζουν προβλήματα καθώς μεγαλώνουν, η Γουόλτερς λέει ότι πάντα θα αναρωτιέται αν τα πράγματα θα ήταν αλλιώς -αν οι ζωές τους θα ήταν καλύτερες- αν δεν είχε υπάρξει το νερό.
“Τοξική σούπα”
Η παιδίατρος Μόνα Χάνα Ατίσα, αναθεωρεί και η ίδια -προς το χειρότερο- τα αποτελέσματα της έρευνάς της, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο -όπως και αυτή του Μαρκ Έντουαρντς- στην αποκάλυψη του προβλήματος.
“Οι γονείς έχουν τραυματιστεί ψυχικά. Αυτό που προέκυψε ήταν μια τοξική σούπα που βγαίνει από τις βρύσες των σπιτιών”, λέει. Όλα τα παιδιά κάτω των έξι -8.000-9.000- έχουν μπει σε κίνδυνο. 15% όσων εξετάστηκαν σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης δείχνουν να έχουν ανεβασμένα επίπεδα μόλυβδου στον οργανισμό τους, σύμφωνα με τη γιατρό. “Είναι κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Οι άνθρωποι θεωρούν ότι οι καταστροφές είναι τυφώνες, ανεμοστρόβιλοι ή καταιγίδες, αλλά αυτή εδώ στο Φλιντ είναι καταστροφή”. “Υποθέτουμε ότι ολόκληρος ο πληθυσμός της πόλης του Φλιντ έχει εκτεθεί, εφόσον ήπιε νερό ή μαγείρεψε με το νερό.”
“Η καταστροφή θα έχει συνέπειες γενεών”, σύμφωνα με τη Χάνα Ατίσα. “Σε πέντε χρόνια, αυτά τα παιδιά θα έχουν προβλήματα γνωσιακά. Σε επτά με δέκα χρόνια, θα έχουν προβλήματα συμπεριφοράς”.
Η συγκάλυψη
Το δίκτυο NBC μετέδιδε πριν από λίγες μέρες πως emails που είχε στην κατοχή του δείχνουν ότι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι στο Μίσιγκαν γνώριζαν για τα αυξημένα επίπεδα μόλυβδου στο Φλιντ τουλάχιστον έξι μήνες προτού κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Ο Μαρκ Έντουαρντς είναι ο άνθρωπος που κατάφερε να πάρει στα χέρια του το εσωτερικό email του προσωπάρχη του κυβερνήτη Σνάιντερ Ντένις Μάτσμορ, στο οποίο έξι μήνες πριν την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, έγραφε αναφερόμενος στους κατοίκους, “βασικά αποτύχαμε”.
Θύματα, οι φτωχότεροι
Το Detroit Free Press έγραφε τον Οκτώβριο, ότι το να αποφεύγουν το νερό του Φλιντ έγινε τρόπος ζωής για τους κατοίκους της πόλης. Όσοι είχαν την οικονομική δυνατότητα αγόραζαν τεράστιες ποσότητες εμφιαλωμένου νερού. Όσοι δεν την είχαν, το έπιναν κατευθείαν από τη βρύση, γνωρίζοντας ότι θα τους κοστίσει αργότερα. Όταν λούζονταν, κάποιοι γέμιζαν σιγά-σιγά τις μπανιέρες με βρασμένο νερό για τα παιδιά. Τελικά αποκαλύφθηκε ότι ο βρασμός έκανε τα πράγματα χειρότερα.
Τον Σεπτέμβριο του 2015, η συντακτική ομάδα της εφημερίδας The Flint Journal έγραφε, “στους κατοίκους του Φλιντ είπαν ότι δε θα έβλεπαν καμία διαφορά όταν έγινε η αλλαγή δικτύου τον Απρίλιο του 2014, μετά από 50 χρόνια υδροδότησης από τον αγωγό του Ντιτρόιτ. “Η ποιότητα του νερού μιλά από μόνη της”, έλεγε τη μέρα εκείνη ο δήμαρχος Ντέιν Γουάλινγκ. Σήμερα, η ποιότητα ακόμη μιλά και ακούγεται χειρότερα μέρα με τη μέρα. Μια αλλαγή που έγινε για να γλιτώσει χρήματα στην πόλη, μετατράπηκε σε επικίνδυνο παιχνίδι αναμονής ενώ τα συνεργεία κατασκευάζουν νέο αγωγό στη λίμνη Χάρον”.
Μια κάτοικος λέει, “συνέβη εδώ, μπορεί να συμβεί οπουδήποτε. Οι πλούσιοι μπορούν να βρουν νερό με κάποιον τρόπο. Μπορούν να το αγοράσουν. Εμείς δε μπορούμε, ζούμε με ασφυκτικό εισόδημα. Δε μπορείς να πιεις το νερό, δε μπορείς να μαγειρέψεις με αυτό, δε μπορείς να πλύνεις τα πιάτα. Αρρωσταίνει τους ανθρώπους. Φοβούνται να φάνε σε ένα εστιατόριο. Δεν πηγαίνουν στο νοσοκομείο για εξετάσεις. Τόσο πολύ φοβούνται”.
Ο επίλογος (που δεν έχει γραφτεί ακόμη)
Αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη ομοσπονδιακή έρευνα για το τι έχει συμβεί στην πόλη Φλιντ. “Αυτό που συμβαίνει είναι απλώς διαχείριση κρίσης“, γράφει το World Socialist Website. Και συμπληρώνει, “κάποιοι υποστηρικτές των Δημοκρατικών, ανάμεσά τους και ο ντοκιμαντερίστας Μάικλ Μουρ, έχουν ρίξει όλη την ευθύνη στον Ρεπουμπλικανό κυβερνήτη της πολιτείας Σνάιντερ. Αναμφίβολα, ο Σνάιντερ φέρει μεγάλη ευθύνη για τη συγκάλυψη, αλλά το έγκλημα ήταν “έργο” και των δύο κομμάτων”. Ο ειδικός διαχειριστής Νταρνέλ Έρλι είχε εργαστεί στο παρελθόν για τους Δημοκρατικούς. Δημοκρατικός ήταν και ο δήμαρχος που συμφώνησε με την αλλαγή πηγής υδροδότησης για το Φλιντ, Ντέιν Γουάλινγκ.
ΥΓ. Ο Νταρνέλ Έρλι, ειδικός διαχειριστής για το Φλιντ, ανέλαβε πριν από έναν χρόνο τη θέση του ειδικού διαχειριστή για τα δημόσια σχολεία του Ντιτρόιτ. Το “σχέδιο αναδιάρθρωσης” είναι πιθανό να οδηγήσει σε κλείσιμο σχολείων. Οι εκπαιδευτικοί έχουν αρχίσει “άτυπη αποχή” από τα μαθήματα. Αλλά αυτή, είναι μια άλλη ιστορία. Ή, ίσως και όχι…
(το πρώτο μέρος του θέματος, με το χρονικό, εδώ)
πηγές: Michigan Radio, Flint Waterstudy, Guardian, Washington Post, Detroit Free Press, Forbes, New York Times, World Socialist Website, CNN, NBC, CBS
Οι φωτογραφίες, από τις σελίδες τους στο facebook, των Έριν Μπρόκοβιτς, Flint Water Study, Μάικλ Μουρ, Detroit to Flint Water Justice Journey, από το ίδρυμα MacArthur Fellow (Μαρκ Έντουαρντς), και από τη Wikipedia
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος