Στο πλαίσιο του 21ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, που ξεκίνησε στις 23 Σεπτεμβρίου με την ταινία “Νιότη”, εκτός από το πλούσιο πρόγραμμα που περιλαμβάνει 239 ταινίες, έχει γίνει σημαντική προσπάθεια να υποτιτλιστούν για κωφούς και βαρήκοους όσο περισσότερες ελληνικές ταινίες είναι εφικτό, σε συνεργασία με την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια καθολικά προσβάσιμη κινηματογραφική προβολή. Η βραβευμένη ταινία του Παντελή Βούλγαρη “Μικρά Αγγλία” θα προβληθεί στις 27 Σεπτεμβρίου, στις 20:15, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, με ακουστική περιγραφή για τυφλούς και άτομα με περιορισμένη όραση και με υπότιτλους για κωφούς και βαρήκοους (SDH).
Ανάμεσα στις πρωτοποριακές κινήσεις που έχουν πραγματοποιήσει οι Νύχτες Πρεμιέρας, είναι το γεγονός ότι διερμηνέας της ελληνικής νοηματικής γλώσσας υπήρχε στην πρεμιέρα και έχει προγραμματιστεί να υπάρχει και στη λήξη του Φεστιβάλ, καθώς και στα ανοιχτά για το κοινό masterclass.
Παράλληλα, το ωρολόγιο πρόγραμμα του Φεστιβάλ έχει τυπωθεί σε γραφή Μπράιγ (Braille) καθώς και σε μεγαλογράμματη γραμματοσειρά και υπάρχει στην επίσημη ιστοσελίδα (www.aiff.gr), εκτός από pdf μορφή, και σε HTML5 προκειμένου να είναι προσβάσιμο στα άτομα με προβλήματα όρασης μέσω της χρήσης αναγνώστη οθόνης. Επίσης, προβλέπεται και ο SDH υποτιτλισμός των σχετικών με το Φεστιβάλ εκπομπών “Ραντεβού για Σινεμά”.
Τέλος, το φεστιβάλ προσφέρει στο κοινό με αναπηρία και χρόνιες βλάβες τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν 10 προβολές με δωρεάν είσοδο, ενώ και η είσοδος των (σινεφίλ) σκύλων οδηγών τυφλών είναι καλοδεχούμενη.
Ο σκηνοθέτης Αντώνης Ρέλλας, ιδρυτικό μέλος της Κίνησης Καλλιτεχνών με Αναπηρία, λίγο πριν από την έναρξη του 21ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας, μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6/105,8, στην εκπομπή “Κάτι που μας αφορά”, για την επιτυχημένη αυτή συνεργασία, προανήγγειλε την καθολικά προσβάσιμη κινηματογραφική προβολή της ταινίας “Μικρά Αγγλία”, που γίνεται πρώτη φορά στην Ελλάδα, και μας εξήγησε τι είναι ο υποτιτλισμός SDH, σε μια προσπάθεια να μας εξοικειώσει με έννοιες άγνωστες στους περισσότερους από εμάς. Παράλληλα, αναφέρθηκε στη σημαντική συμβολή και στη συνεργασία του σκηνοθέτη Παντελή Βούλγαρη, ο οποίος αμέσως αντιλήφθηκε την ιδιαίτερη σημασία της όλης προσπάθειας και συνέβαλε στην ευόδωσή της.
κ. Ρέλλα, θα ήθελα να μας συστήσετε την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία. Τι ακριβώς είναι;
Η Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία αποτελεί μια συλλογικότητα που έχει στόχο τη διασφάλιση της συμμετοχής των ανθρώπων με αναπηρία στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι του τόπου μας, τόσο ως θεατών/ακροατών όσο και ως δημιουργών. Οι καλλιτέχνες με αναπηρία έχουν δημιουργήσει έναν ζωντανό πολιτισμό τεχνών που ενσωματώνει την ατομική και συλλογική εμπειρία της αναπηρίας και συμβάλλει στο καλλιτεχνικό τοπίο της χώρας.
Παράλληλα μέσα από την τέχνη και την κινηματική & ακτιβιστική δράση τους προωθούν τον αγώνα για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία. Ουσιαστικά, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για το πώς μπορεί να γίνει προσβάσιμη η τέχνη σε όλους, χωρίς περιορισμούς.
Οι άνθρωποι με αναπηρία δεν είναι μόνο χειροκροτητές, είναι πολλές φορές και οι ίδιοι δημιουργοί, γι’ αυτό είναι απαραίτητη η πρόσβαση στην τέχνη και σε όλους τους χώρους, στη σκηνή, στα καμαρίνια και αλλού.
Είναι αποκλεισμένοι οι καλλιτέχνες, οι δημιουργοί γενικότερα, που αντιμετωπίζουν κάποιο κινητικό πρόβλημα, οποιαδήποτε αναπηρία;
Είναι εξ ορισμού περιορισμένοι, καθώς ούτε η πολιτεία ούτε η κοινωνία λαμβάνει μέριμνα για το αντίθετο. Είναι ευχάριστο, λοιπόν, που οι Νύχτες Πρεμιέρας ανταποκρίθηκαν και έχουμε αυτή τη συνεργασία. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι ένα mainsream φεστιβάλ, αποφάσισε, και μάλιστα σε περίοδο κρίσης, να δημιουργήσει συνθήκες προσβασιμότητας τόσο στο περιβάλλον του όσο και στο περιεχόμενό του, ώστε όλοι να έχουν δικαίωμα της πλήρους συμμετοχής τους στο κοινωνικό-πολιτισμικό γίγνεσθαι.
Όσο για τι είναι ακριβώς ο υποτιτλισμός SDH, ο κ. Ρέλλας μάς εξηγεί:
Ο υποτιτλισμός SDH, ο οποίος δημιουργείται με στόχο την κάλυψη των αναγκών των κωφών και βαρήκοων θεατών [Subtitles for the Deaf and Hard-of-Hearing], μπορεί να εμφανίζεται με τη μορφή των κλασικών υπότιτλων στην κινηματογραφική οθόνη, υπέρτιτλων πάνω από την οθόνη ‒πρακτική πάντως που συνήθως εφαρμόζεται σε θεατρικές παραστάσεις‒, σε μικρές οθόνες στο πίσω μέρος των καθισμάτων της αίθουσας, σε ειδικά γυαλιά και άλλα.
Η ακουστική περιγραφή, η οποία μετατρέπει τις επί της οθόνης εικόνες σε προφορικό λόγο, τυπικά μεταφέρεται σε τυφλούς θεατές ή θεατές με περιορισμένη όραση μέσω ακουστικών. Τέλος, η νοηματική στον κινηματογράφο, η οποία αφορά στα μέλη τη κοινότητας των Κωφών, συνηθίζεται να παρέχεται ζωντανά κατά τη διάρκεια της προβολής από ειδικά εκπαιδευμένους διερμηνείς.
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, γίνεται μια απόπειρα προσέγγισης του κινηματογραφικού υλικού σε ένα επίπεδο το οποίο προηγείται της παραγωγής και αναφέρεται χαρακτηριστικά ως Προσβάσιμος Κινηματογράφος, με την έννοια της εξ αρχής ενσωμάτωσης στη διαδικασία δημιουργίας κινηματογραφικού περιεχομένου των υπηρεσιών του κλάδου της Οπτικοακουστικής Μετάφρασης (η οποία περιλαμβάνει τη μελέτη του SDH και της ακουστικής περιγραφής) και του νεοσύστατου διεπιστημονικού κλάδου της Προσβασιμότητας.
Ακούστε τη ραδιοφωνική συνέντευξη του Αντώνη Ρέλλα στο Πρώτο Πρόγραμμα
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος