Το ΔΝΤ απέτυχε, ζήτω το ΔΝΤ

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Η αποτυχία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης, δεν μπορεί πλέον να αμφισβητηθεί. Η ειρωνεία της ιστορίας, όμως, είναι ότι το ΔΝΤ είναι ο μόνος φορέας που πιέζει για γενναία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

Η κατάσταση που διαμορφώνεται γύρω από το ελληνικό χρέος μοιάζει να οδηγεί σε αδιέξοδο, καθώς οι χώρες της ευρωζώνης, κατά κύριο λόγο η Γερμανία, δεν θέλουν να ακούσουν κουβέντα για την αναδιάρθρωση που ζητεί το ΔΝΤ, αλλά θέλουν να παραμείνει το τελευταίο στο ελληνικό πρόγραμμα.

Ο βασικός λόγος είναι ότι χρειάζονται το ΔΝΤ ως «μπαμπούλα» και ως επιχείρημα στην εσωτερική πολιτική σκηνή ότι δεν χαλαρώνει η στάση απέναντι στην Ελλάδα.

Η ελληνική πλευρά έχει μια αμφιθυμία απέναντι στη στάση που πρέπει να κρατήσει απέναντι στο ΔΝΤ.

Από τη μία η στάση του διεθνούς οργανισμού για το χρέος είναι εξαιρετικά ευνοϊκή. Στην τελευταία ανάλυση βιωσιμότητας που είχε κάνει εκτιμούσε ότι χρειάζεται επιμήκυνση των δανείων στα 80 χρόνια, δεκαετή επέκταση της περιόδου χάριτος και πολύ χαμηλά επιτόκια.

Από την άλλη πλευρά, όμως, το ΔΝΤ έχει ιδιαίτερα σκληρή στάση στα λεγόμενα διαρθρωτικά μέτρα, ήτοι απελευθέρωση της αγοράς εργασίας, χαμηλές συντάξεις, περικοπές του δημοσίου τομέα κ.ο.κ. Τα μέτρα που ζητεί το ΔΝΤ έχουν υψηλό πολιτικό κόστος.

Η κατάσταση, επομένως, για την ελληνική πλευρά είναι «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα».

Ορισμένοι στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι ούτως ή άλλως ο στόχος για ουσιαστική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους είναι ανέφικτος, αφού είναι αδύνατον πολιτικά να περάσει μια γενναία αναδιάρθρωση από τα κοινοβούλια των χωρών της ευρωζώνης, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία όπου αναμένονται σημαντικές εκλογές σε αρκετές χώρες.

Κατά την άποψη αυτή, κάποια στιγμή η ευρωζώνη θα πρέπει να δώσει μια γενική λύση στο πρόβλημα των υπερχρεωμένων χωρών (όπως η Ιταλία και η Πορτογαλία), οπότε η Ελλάδα πρέπει να περιμένει τη συνολική λύση, διατηρώντας στο μεταξύ το ζήτημα του χρέους υπό έλεγχο με τρόπο που θα επιτρέπει την οικονομική ανάκαμψη.

Η άλλη άποψη είναι ότι όσο δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα του χρέους, η οικονομία είναι αδύνατον να ξεφύγει από το φαύλο κύκλο, αφού οι προσδοκίες για το μέλλον θα είναι αρνητικές και θα είναι αδύνατον να υπάρξουν επενδυτικές ροές στη χώρα.

Τώρα είναι η ευκαιρία, λένε οι υπέρμαχοι της δεύτερης άποψης, να διεκδικήσουμε ουσιαστικές ρυθμίσεις στο ζήτημα του χρέους, αξιοποιώντας τη στάση του ΔΝΤ, έστω κι αν αυτό σημαίνει ότι θα αναγκαστούμε να υποστούμε και τις αυξημένες πιέσεις του Ταμείου για απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και μείωση του δημοσίου τομέα.

Το πρόβλημα, σε κάθε περίπτωση, είναι ότι η πολιτική κατάσταση στις χώρες της ευρωζώνης δεν προσφέρεται για ουσιαστικές αποφάσεις και δεν αποκλείεται η τάση όλων των πλευρών -και του ίδιου του ΔΝΤ- να είναι η επίτευξη ενός μεσοβέζικου συμβιβασμού που αντί να λύνει θα ανακυκλώνει το πρόβλημα και να αφήνει εκκρεμότητες για το μέλλον.