Η Ελλάδα μπορεί να πετύχει πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα λέει το ΔΝΤ

Η Ελλάδα μπορεί να παράξει πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ σε βάθος χρόνου ισχυρίζεται το ΔΝΤ στην έκθεσή για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους (DSA), εξηγώντας τους λόγους που ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ δεν είναι ρεαλιστικός.

Μετά από 7 χρόνια ύφεσης και μια μεγάλη διαρθρωτική δημοσιονομική προσαρμογή που ανήλθε στο 16% του ΑΕΠ, η Ελλάδα πέτυχε ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα το 2015 λόγω κυρίως μη επαναλαμβανόμενων παραγόντων. Ομως, αυτό απέχει πολύ από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% μεσοπρόθεσμα καθώς απαιτεί περισσότερα περιοριστικά μέτρα ύψους 4,5% του ΑΕΠ.

Ομως, τα εύκολα μέτρα έχουν ήδη ληφθεί και τα περιθώρια για νέα, σημαντικά μέτρα έχουν εξαντληθεί, τονίζει.

Από την άλλη πλευρά, χωρίς επιπρόσθετα μέτρα, η Ελλάδα θα καταγράψει πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 1% του ΑΕΠ περίπου, προσθέτει.

Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους με βασικότερη την μείωση των εσόδων ως προς το ΑΕΠ καθώς η οικονομική ανάκαμψη αναμένεται να βασισθεί στις επενδύσεις και τις εξαγωγές που δεν αποφέρουν σημαντικά έσοδα. Επιπλέον, τα εφάπαξ έσοδα από την παροχή ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα θα μειωθούν σημαντικά.

Επίσης, το φορολογικό σύστημα εξαιρεί από την καταβολή φόρων εισοδήματος πάνω από τους μισούς μισθωτούς και συνταξιούχους έναντι 9% που είναι ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη.

Ακόμη, οι πιέσεις για αύξηση των δαπανών θα επανέλθουν από την στιγμή που οι περικοπές του παρελθόντος δεν βασίσθηκαν σε μεταρρυθμίσεις. Το συνταξιοδοτικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο με την Ελλάδα να δαπανά τα περισσότερα λεφτά για συντάξεις, 17% του ΑΕΠ, στην Ευρωζώνη. Αυτή η κατάσταση αντικατοπτρίζει τις πολύ γενναιόδωρες συντάξεις που δίνονται στους σημερινούς συνταξιούχους, τονίζει το ΔΝΤ, προσθέτοντας ότι η πρόσφατη μεταρρύθμιση ρίχνει το βάρος στη μείωση των μελλοντικών συντάξεων.

Υπό αυτές τις συνθήκες, αναφέρει η έκθεση για την βιωσιμότητα του χρέους, η επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ θα απαιτούσε βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την μείωση των συντάξεων και την διεύρυνση της φορολογικής βάσης.

Ιστορικά, η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσματα για παρατεταμένες περιόδους.

«Κατά την δεκαετία του 1990, η Ελλάδα κατάφερε να διατηρήσει πλεόνασμα 1,75% για οκτώ χρόνια. Αλλά για μια μακρύτερη περίοδο πριν την κρίση, το πρωτογενές έλλειμμα βρισκόταν κατά μέσο όρο στο 1% του ΑΕΠ και διευρύνθηκε στο 2% του ΑΕΠ μετά την υιοθέτηση του ευρώ. Κατά την διάρκεια των προγραμμάτων στήριξης από την Ευρώπη και το ΔΝΤ, το πρωτογενές έλλειμμα ήταν κατά μέσο όρο 1,5% του ΑΕΠ,» υπογραμμίζει η έκθεση.

Το ΔΝΤ παραθέτει επίσης στοιχεία από άλλες χώρες διαχρονικά που δείχνουν ότι είναι δύσκολο να επιτευχθεί τόσο υψηλός δημοσιονομικός στόχος.

Σε ένα δείγμα 55 χωρών τα τελευταία 200 χρόνια, καταγράφηκαν μόνο 15 περιπτώσεις χωρών με ύφεση μεγαλύτερη από 5 χρόνια και καμία χώρα δεν είχε πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 2% του ΑΕΠ μετά από μια τόσο μακρά περίοδο ύφεσης, τονίζει.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο τέσσερις από τις 22 χώρες που είχαν καταγράψει διψήφιο ποσοστό ανεργίας μετά το 1980 κατάφεραν να διατηρήσουν πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 3% το ΑΕΠ για 10 χρόνια. Επιπλέον, μόνο δύο χώρες τα κατάφεραν αν εξαιρεθούν εκείνες που είναι εξαγωγείς εμπορευμάτων.