“Χάλκινο γένος”: γράφει η Μαρία Σκιαδαρέση

ΜΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

Στα τέσσερα χρόνια που έγραφα το «Χάλκινο γένος» συχνά αισθανόμουν έναν συνωστισμό στο σπίτι, όπως όταν φιλοξενείς ανθρώπους που τριγυρνάνε στα δωμάτια όλες τις ώρες της ημέρας. Η ζωή μου, στους ρυθμούς των μουσαφίρηδων και οι στιγμές μαζί τους, δύσκολες, παρότι τελικά η επίγευση εκείνης της συμβίωσης ήταν λυτρωτική για μένα. Όποτε κάτι έκανα, ερχόντουσαν να μου θυμίσουν πως πρέπει να γυρίσω να κάτσω πάλι στο γραφείο, αφήνοντας το φαγητό ν’ αρπάξει στη φωτιά, αδιαφορώντας για τη σκόνη που σκέπαζε τα ράφια, και ν’ αφιερώσω κι άλλο χρόνο, όλο και περισσότερο, για να σμιλέψω πιο σωστά τους χαρακτήρες, τα συναισθήματα, τους διαλόγους μεταξύ τους. Κι όταν πια φάνηκε πως η ιστορία οδεύει στην τελική τελεία της, αυτοί, πνιγμένοι στην αγωνία του τέλους, της ολοκλήρωσης, έγιναν τόσο ανυπόμονοι, που έφτασαν να έρχονται να με σκουντάνε μες στον ύπνο μου, να μου πετάνε τα σκεπάσματα, «τρεις το πρωί κι εσύ κοιμάσαι;» ψιθύριζαν ο Νικηφόρος, η Έλενα, η Ροζαλία, η Όρσολα, ο Ρόκκος, ο Κοσμέτος, η Ελβίρα, ο Μίκιος, ο Μαρίνος, η Έρση, δεν έμενα ήσυχη στιγμή, «θέλω σε τούτο το σημείο μια διόρθωση, έτσι δεν περπατάει», φώναζε ο ένας, «καλύτερα αυτό να γίνει παρακάτω, ας μείνει ακόμα λίγο ασαφές» έλεγε ο άλλος, κι εγώ εκτελούσα εντολές. Οι πιο πολλές και πιο επιτακτικές, αυτές του Ζένου Κλάρη, μιας κι ήτανε η ραχοκοκαλιά της ιστορίας μου, το νήμα που διαπερνά τα γεγονότα, κι ας χάνεται σε μια στιγμή απ’ το προσκήνιο, είναι εκείνος που στοιχειώνει την εξέλιξη, τυπώνει χνάρια που απάνω τους πατάνε οι υπόλοιποι.

Θεμέλια πέτρα στο οικοδόμημα ο Ζένος, είναι η ίδια η σύλληψη του έργου με ανθρώπινη υπόσταση, είναι ο πυρήνας της κατασκευής, ό,τι με προβλημάτισε και μ’ έσπρωξε να χτίσω αυτό το οικοδόμημα, ο άνθρωπος που περπατάει απάνω στο μεταίχμιο μιας εποχής που φεύγει –απομεινάρι του μεσαίωνα που έχει πια ξεφτίσει– κι αυτής που φτάνει σφριγηλή, καινούργια, η εποχή που άνοιξε στον κόσμο η κορυφαία επανάσταση των Γάλλων και χειραφέτησε τη νέα μεσαία τάξη, τους ποπολάρους, που ο Κλάρης περιφρόνησε σ’ όλη του τη ζωή κι αυτοί δεν τον κατάλαβαν ποτέ. Έπρεπε ο Ζένος να γίνει πιστευτός, τίποτα να μην ξεφεύγει απ’ τα στοιχεία που όφειλε να έχει, τη στάση του μπροστά στα γεγονότα, τις αντιδράσεις του απέναντι σε όσα κάλπαζαν καταπάνω του. Αναμφισβήτητα ο δυσκολότερος από τους ήρωες για μένα, μα και ο πιο γοητευτικός μιας και η πρόκληση κρατάει ζωντανή τη δημιουργική μας σπίθα. Έτσι, το σκούντηγμα του Ζένου ήταν το πιο ισχυρό απ’ όλων των ηρώων κι είναι, φοβάμαι, αυτός που έχει αφήσει το μεγαλύτερο κενό στο σπίτι.

 Μαρία Σκιαδαρέση

Η ΜΑΡΙΑ ΣΚΙΑΔΑΡΕΣΗ γεννήθηκε στην Aθήνα το 1956. Σπούδασε Iστορία και Aρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Aθηνών. Ασχολήθηκε με την προϊστορική αρχαιολογία και αργότερα με τη νεότερη ιστορία. Επί χρόνια εργάστηκε σε αρχαιολογική ανασκαφή στην Κρήτη· διδάσκει Ιστορία στην Ελληνογαλλική Σχολή Jeanne d’ Arc. Κείμενά της δημοσιεύονται κατά καιρούς σε περιοδικά και εφημερίδες. Έχει γράψει μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ιστορικές μελέτες και βιβλία για παιδιά.

Το μυθιστόρημα Χάλκινο γένος (2013) κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη (σελ.: 625, τιμή: €19,90).