Δημήτρης Στεφανάκης: “Άρια”

ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

Κάθε φορά που ο αφηγηματικός φακός στρέφεται στο χτες, νιώθεις να σε κατακλύζει η μαγεία του παλιού κόσμου. Κάθε φορά που οι χαρακτήρες μιας άλλης εποχής τρυπώνουν στα βιβλία του σήμερα έχουν ένα σαφές προβάδισμα σε σχέση με μας. Άλλωστε όλη η μαγεία της αφήγησης κρύβεται στην αναζήτηση του χαμένου χρόνου.

Συχνά αναρωτιέμαι αν τα πρόσωπα και οι καταστάσεις σ’ ένα μυθιστόρημα σαν την «Άρια» δεν είναι παρά η πρόφαση για να διασχίσουμε ξανά τους γνώριμους δρόμους σε μιαν άλλη χρονική στιγμή, να διαβούμε τις αινιγματικές εισόδους μεσοπολεμικών πολυκατοικιών, να πλαγιάσουμε στα ψηλοτάβανα δωμάτια και να ανοίξουμε το παράθυρο στη θέα του παρελθόντος.

Τι σημασία έχει αν ο Στέφανος Μαυροειδής, ο αφηγητής του βιβλίου, είναι παιδί της Μεγάλης Ιστορίας ή αν η αγαπημένη του Ρόζμαρι Λεμπλάν είναι παιδί της Επιστήμης; Τι σημασία έχει αν γύρω τους στροβιλίζονται τόσα πρόσωπα: η Ωραία, ο σοφέρ ο Μίστος, ο κυνηγημένος Νέρουλας, ο αγνοούμενος Τζόναθαν Λόριμερ ή ο Κρίστοφερ Άλμπι και η Μάρθα Γκράχαμ; Τι σημασία θα είχαν όλα τα φανταστικά και ιστορικά πρόσωπα αυτής της μυθοπλασίας που περιδινούνται γύρω από έναν παγκόσμιο πόλεμο, χωρίς τη σαγήνη στην οποία μας υποβάλλει η ιδέα να περπατήσουμε ξανά στην προπολεμική Πατησίων, στην Πανεπιστημίου, στην Πλατεία Συντάγματος μέχρι το Υπουργείο Εξωτερικών και τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή στο Κολωνάκι· να ταξιδέψουμε μέχρι τις Μυκήνες, να κολυμπήσουμε στο Φάληρο και στην Επίδαυρο, να φτάσουμε ως την Κηφισιά και το μυθικό ξενοδοχείο Σέσιλ· να σαλπάρουμε μαζί τους τη Μεγάλη Παρασκευή του 1941 κάτω από τον φόβο των γερμανικών Στούκας για τη μυθική Αλεξάνδρεια καταλήγοντας στο Κάιρο, το νοσηρό αυτό θερμοκήπιο ειρήνης στη διάρκεια του πολέμου· κι ύστερα πάλι να ταξιδέψουμε νοερά από το Κάιρο με ενδιάμεσους σταθμούς την Άκαμπα, τη Δαμασκό, τη Σμύρνη, διαπλέοντας το Αιγαίο μέσω Τζιας και Λαυρίου· να ξαναδούμε την κατοχική Αθήνα και να καταλήξουμε ξανά στις Μυκήνες, κάτω από τη μύτη των κατακτητών.

Ακόμα κι όταν ολοκληρώνεται ένα μυθιστόρημα, τίποτε δεν τελειώνει. Έτσι και το ταξίδι της «Άριας» συνεχίζεται κάθε φορά που κάποιος αναγνώστης αποφασίζει να διαβάσει τον κόσμο από την αρχή.

Δημήτρης Στεφανάκης

Το μυθιστόρημα Άρια. Ο κόσμος από την αρχή (2013) κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός (σελ.: 480, τιμή: €17,70)

Απόσπασμα από το βιβλίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ γεννήθηκε το 1961. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Έχει μεταφράσει έργα των Σολ Μπέλοου, Ε.Μ. Φόρστερ, Γιόζεφ Μπρόντσκι, Προσπέρ Μεριμέ κ.ά. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα: Φρούτα εποχής (Ωκεανίδα 2000), Λέγε με Καΐρα (Ωκεανίδα 2002), Το μάτι της επανάστασης έχει αχρωματοψία (Ωκεανίδα 2005), Μέρες Αλεξάνδρειας (Πατάκης 2007 & Ψυχογιός 2011· μεταφράστηκε στα γαλλικά, διακρίθηκε με το Prix Méditerranée Étranger 2011 και στη συνέχεια μεταφράστηκε στα ισπανικά και στα αραβικά), Συλλαβίζοντας το καλοκαίρι (Πατάκης 2009 & Ψυχογιός 2014), Θα πολεμάς με τους θεούς (Πατάκης 2010), Φιλμ νουάρ (Ψυχογιός 2012). Έχει τιμηθεί με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη 2011 ενώ την ίδια χρονιά ήταν υποψήφιος και για το Prix du Livre Européen. Τον Σεπτέμβριο του 2014 ο Δημήτρης Στεφανάκης τιμήθηκε με τα διάσημα του Ιππότη Γραμμάτων & Τεχνών του Γαλλικού Κράτους από τον Σύμβουλο Συνεργασίας και Μορφωτικής Δράσης της Πρεσβείας της Γαλλίας στην Ελλάδα και Διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου Ολιβιέ Ντεκότ.