Η Μαρία Στεφανοπούλου γράφει στις “Βιβλιοπαρουσιάσεις”

[blocktext align=”left”]ΜΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα[/blocktext]

Βραβείο Μυθιστορήματος του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το 2015:

«Βρισκόμουν, λέει, σ’ ένα ξέφωτο, […] στο μισό δάσος ήταν χειμώνας και στο άλλο μισό, απ’ την απέναντι μεριά του ξέφωτου, καλοκαίρι. […] Είδα εκεί στη μέση μια στρογγυλή λίμνη από ξύλα. Εκατοντάδες κορμοί δέντρων στο μέγεθος του ανθρώπινου σώματος σχημάτιζαν κύκλο, πολλούς ομόκεντρους κύκλους, τοποθετημένοι ξαπλωτοί ο ένας πλάι στον άλλο, οριζόντιοι στην περιφέρεια και όσο πλησίαζαν στο κέντρο τους κάθετοι, σχηματίζοντας σ’ εκείνο το τυφλό κεντρικό σημείο μια θαλάσσια, θα ’λεγες, δίνη, σαν να υπήρχε εκεί μια τρύπα που τα ρουφούσε όλα».

Η Μαρία Στεφανοπούλου γράφει στις “Βιβλιοπαρουσιάσεις”Το απόσπασμα είναι από το κεφάλαιο «Άνθρωποι και δέντρα» (σ. 92) του μυθιστορήματος Άθος, ο δασονόμος. Τη φωτογραφία που συνοδεύει εδώ το κείμενο —παραλλαγή του εξωφύλλου του Άθου— την είδα τυχαία σε εφημερίδα πολύ αργότερα και δεν πίστευα στα μάτια μου. Κατάπληκτη ζήτησα τότε από τον άγνωστό μου καλλιτέχνη να μου επιτρέψει να τη βάλω στο βιβλίο μου, που ετοιμαζόταν να εκδοθεί, αφού του εξήγησα τι συνέβαινε. Είχα πάντοτε στο νου μου μια εικόνα από μαζικές εκτελέσεις στον χιτλερικό πόλεμο, μάταιες ανθρωποθυσίες όπου τα ανθρώπινα κορμιά μοιάζουν με στοιβαγμένοι κορμοί δέντρων: είναι οι εγκληματικές «τιμωρίες εξιλασμού» του γερμανικού στρατού κατοχής.

Αργότερα, στον ελληνικό εμφύλιο η «ρητορεία του θανάτου» υπήρχε μοιραία κι από τις δυο πλευρές: Οι διωκόμενοι κομμουνιστές (πρώην αντιστασιακοί) ξεσήκωναν με πνεύμα εκδίκησης τον κόσμο για να τον αλλάξουν, να γίνει πιο δίκαιος, αλλά και για να αμυνθούν. Οι δεξιοί, που κυβερνούσαν, καθησύχαζαν τον ίδιο κόσμο υποσχόμενοι εκδικητικά ότι η τάξη θα επανέλθει, όταν θα έχουν εκτελεστεί ή σταλεί στις φυλακές και στην εξορία οι πρώην αντιστασιακοί για να «σωφρονιστούν». Τη διπλή δολοφονική καρδιά του πολέμου την είχαμε ακούσει να χτυπάει πολύ πριν από την ειρηνική εποχή της πολιτικής ορθότητας. Το δόγμα της πολιτικής ορθότητας την οικειοποιήθηκε, καταντώντας τη όμως κοινοτοπία. Ωστόσο, νιώθαμε την ανάγκη να μιλήσουμε για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κι από τις δύο πλευρές, αλλά και να παραμείνει ζωντανή στη μνήμη η καθόλου μάταιη ανθρωποθυσία των νεαρών ανταρτών που πολέμησαν το φασισμό, όπως η Άσπα και ο Κρυστάλης στα βουνά του Άθου, και αριστερών που δεν έπαψαν να διώκονται παράλογα ως τον Σεπτέμβριο του 1974, δηλαδή ως την κατάργηση του αναγκαστικού νόμου 509/1947 και τη νομιμοποίηση του κομμουνιστικού κόμματος στην Ελλάδα.

Ο Άθος δεν είναι ιστορικό μυθιστόρημα. Ο (αντι)ήρωας διανύει εδώ τα σκιερά μονοπάτια της εσωτερικής εμπειρίας. Η καταστροφή έχει κάτι από τη σιωπή της φύσης, λέει κάπου ο δασονόμος των Καλαβρύτων. Η φύση είναι ειρηνική, αλλά κάτω από τα κοιμισμένα νερά και τα ανθισμένα χώματα ελλοχεύει πάντοτε η βία.
Μόνο το πνεύμα του ανθρώπου μπορεί να τιθασεύσει τη φύση — η πνευματική τόλμη της μοναδικότητάς του όμως, η γύμνια και η εντιμότητα της συνείδησής του όταν τον ξεβολεύουν και τον καταπονούν, και όχι η κοινή γνώμη των πολλών, που θέλουν να κατακτούν, να υποτάσσουν και κυρίως να εκδικούνται.

Μαρία Στεφανοπούλου

Η Μαρία Στεφανοπούλου γράφει στις “Βιβλιοπαρουσιάσεις”
Το μυθιστόρημα της Μαρίας Στεφανοπούλου Άθος, ο δασονόμος τιμήθηκε με το Βραβείο Μυθιστορήματος του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το 2015. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Το Ροδακιό (σελ.: 288, τιμή: 18,00 €).

Φωτογραφία στο εξώφυλλο: Chris Drury, Carbon Sink, (Καταβόθρα άνθρακα), 2011 (land art, φωτογραφία του καλλιτέχνη).

Η Μαρία Στεφανοπούλου γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης και θέατρο στη Στοκχόλμη και στο Παρίσι. Δημοσίευσε λογοτεχνία, θέατρο και δοκίμια.

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος