John Locke: «Δεύτερη πραγματεία περί κυβερνήσεως»

Η νέα έκδοση του έργου του John Locke «Δεύτερη πραγματεία περί κυβερνήσεως», Δοκίμιο με θέμα την αληθινή αρχή, την έκταση και τον σκοπό της πολιτικής εξουσίας κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Η μετάφραση και η επιμέλεια του βιβλίου είναι του ομότιμου καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Πασχάλη Μ. Κιτρομηλίδη.

Το έργο του John Locke Δύο πραγματείες περί κυβερνήσεως αποτελεί όχι μόνο τη βασική έκθεση της πολιτικής θεωρίας του Άγγλου φιλοσόφου, αλλά και ένα από τα κλασικά κείμενα της ευρωπαϊκής πολιτικής παράδοσης. Σε αυτό θεμελιώνεται η πολιτική ιδεολογία που έγινε γνωστή με το όνομα φιλελευθερισμός και η οποία εδώ και αιώνες επιδρά αποφασιστικά στη διαμόρφωση των δυτικών κοινωνιών. Ο Locke, αφού αναίρεσε στην Πρώτη Πραγματεία την επιχειρηματολογία του Sir Robert Filmer υπέρ της ελέω Θεού απολυταρχίας, στη Δεύτερη Πραγματεία προχωρεί στην ανάπτυξη μιας διαφορετικής, και τολμηρής στις συνεπαγωγές της, θεωρίας της πολιτικής νομιμότητας, του χαρακτήρα της κοινωνίας και της οργάνωσης της πολιτείας.

Στο έργο αυτό επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει τις βασικές έννοιες της πολιτικής θεωρίας –όπως την έννοια της φυσικής κατάστασης των ανθρώπων, της ιδιοκτησίας, του κοινωνικού συμβολαίου, του χαρακτήρα της πολιτείας και των θεσμών που την απαρτίζουν, καθώς και τις σχέσεις των εξουσιών μεταξύ τους– με κανονιστικό αίτημα την αξία της ελευθερίας και την περιφρούρηση των δικαιωμάτων του ατόμου. Εισάγει πρώτος την ιδέα της εξουσίας ως καταπιστεύματος, τη διάκριση των εξουσιών και την ιδέα της επανάστασης στις περιπτώσεις που οι φορείς της εξουσίας παραβιάζουν το καταπίστευμα και καταπατούν τη διάκριση των εξουσιών.

Η ελληνική έκδοση συνοδεύεται από εκτενή εισαγωγική μελέτη και σχόλια, καθώς και από βιβλιογραφικές αναφορές που θα βοηθήσουν τον αναγνώστη να εμβαθύνει στη μελέτη τόσο του έργου αυτού όσο και της φιλελεύθερης πολιτικής παράδοσης γενικότερα.