Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα[/blocktext]
Χιούμορ και ιστοριογραφία.
Αναπάντεχες αφηγήσεις του παρελθόντος.
Οι ιστορικοί στις αναζητήσεις τους εντοπίζουν τεκμήρια, γεγονότα, συμπτώσεις και θέτουν ερωτήματα για τις συνέχειες και τις ασυνέχειες μέσα στον χρόνο. Πολλές φορές τα ερωτήματα είναι αναστοχαστικά για την επιστήμη που υπηρετούν αλλά και για τις οπτικές των αφηγήσεών τους.
- Τα είκοσι κείμενα του τόμου με αναπάντεχες αφηγήσεις που προέκυψαν στο περιθώριο της έρευνας συνθέτουν το μωσαϊκό των σύγχρονων ιστοριογραφικών αναζητήσεων και αναδεικνύουν τη διαχρονικά υφέρπουσα, σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνίας, σχέση μεταξύ του έρωτα, της επανάστασης και της πολιτικής αυτονομίας. Είκοσι κείμενα που δύσκολα θα είχαν θέση σε ακαδημαϊκά συνέδρια και επιστημονικά περιοδικά.
Σε αυτό το βιβλίο θα βρείτε μια εκδίκηση στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης, την ιστορική αποκατάσταση των γαϊδουριών στη νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία, τους δημοτικούς υπαλλήλους της Νέας Σμύρνης τη δεκαετία του 1950, τη βωμολοχία του Παμπλέκη και την πλαστογραφία του Σιμωνίδη, μια άλλη όψη των Ολυμπιακών Αγώνων, τον έρωτα της Ωραιοζήλης με τον Όσκαρ και της Κατίνας με τον Χουσεΐν-Ελευθέριο, τον μύθο της ξανθιάς τον 19ο αιώνα, την τελευταία θέληση του Νίκου Γιαννιού, την πραγματική ηλικία του Ζίφκοφ, τις σεξουαλικές επιδόσεις των αγωνιστών του 1821, ένα τραγούδι του Βασίλη Παπακωνσταντίνου και τον Καραϊσκάκη, τον Κολοκοτρώνη και την αρκαδική ιστορική συνείδηση, τις εμπειρίες των ελλήνων μεταναστών στην Αυστραλία και την Αίγυπτο, τη θεωρία της επίπεδης γης τον 19ο αιώνα, τα σοβιετικά επιτεύγματα όπως παρουσιάζονται στην εφημερίδα Αυγή τη δεκαετία του 1950 και τέλος τις αναζητήσεις ενός αρχειοδίφη-ρακοσυλλέκτη. Μια ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την Πρωταπριλιά του 2014 έγινε βιβλίο με σκοπό να αναδείξει την εμπειρία. Τόσο την πραγματική εμπειρία των υποκειμένων που βιώνουν τα όσα περιγράφονται στα κείμενα, όσο και την εμπειρία των ιστορικών που έρχονται σε επαφή με αυτά τα τεκμήρια.
Το χιούμορ έχει δύο όψεις σε αυτά τα κείμενα: σκοτεινό και φωτεινό, κλάμα και γέλιο. Είναι μια οπτική που αναποδογυρίζει τα γεγονότα και τα υποκείμενα και ωθεί τον αναγνώστη και την αναγνώστρια στην αμφισβήτηση, βοηθώντας να καλλιεργηθεί η διαλεκτική σκέψη. Με την αμφισβήτηση ξεκινά κάθε ανατροπή. Έτσι, το χιούμορ παίζει σημαντικό ρόλο στην ανατροπή όχι μόνο των εξουσιών αλλά και κάθε είδους παραδοχής της κανονικότητας στην ανθρώπινη ζωή. Ίσως θα μπορούσε να υποστηριχθεί πως το όλο εγχείρημα και εν τέλει ο τόμος διέπεται από μια ρομαντική ειρωνεία με την έννοια της συνειδητής αποδοχής της διαφοράς που υπάρχει μεταξύ της ιδανικής κατάστασης των πραγμάτων και της πραγματικότητας. Στη δυστοπική κοινωνία μας η εναλλακτική ανάγνωση του παρελθόντος βοηθά στην αυτογνωσία και στην ορθολογική ανάλυση του παρόντος και ίσως συνειδητοποιήσουμε ότι οι κοινωνίες μέσα στο χρόνο είναι τόσο δυστοπικές, όσο και ουτοπικές.
Χρήστος Χρυσανθόπουλος
Από την εισαγωγή του βιβλίου:
«Οι ιστορικοί δουλεύουν με δελτία. Συστηματικά καταγράφουν σε ένα κομμάτι χαρτί ή σε ένα ηλεκτρονικό αρχείο τις πληροφορίες που αντλούν από τις πηγές και τις ταξινομούν. Πολλές φορές οι ερευνητές κατά τη διάρκεια μελέτης των τεκμηρίων συναντούν ενδιαφέροντα ή αξιοπερίεργα πράγματα αλλά άσχετα με τη μελέτη τους, έτσι τα σημειώνουν στο περιθώριο των δελτίων. Από αυτά τα περιθώρια αναζητήσαμε τις αναπάντεχες αφηγήσεις του παρελθόντος. Άλλωστε οι καλύτερες αφηγήσεις των ιστορικών είναι συνήθως αυτές που λέγονται στο περιθώριο των διαλέξεων, έξω από τις αίθουσες των συνεδρίων, στις ταβέρνες και τα μπαρ. Τραγελαφικές και παράδοξες καταστάσεις της καθημερινής ζωής, λόγοι και πράξεις με αντιφάσεις, υπερβολές και λάθη, ψέματα και αδυναμίες ανθρώπων και θεσμών αποτελούν σημαντικές πλευρές των πηγών που οι ερευνητές συλλέγουν με βουλιμιά, αλλά διστάζουν να παρουσιάσουν σε ευρύτερο κοινό. Αντιμιλώντας στις σοβαρότητες, με αυτό τον τόμο αναζητούμε μια σοβαρότητα που τείνει να εκλείψει».
Στον τόμο γράφουν οι: Ευγενία Αδαμοπούλου, Κωνσταντίνα Ανδριανοπούλου, Αντώνης Αντωνίου, Στέφανος Βαμιεδάκης, Θανάσης Γάλλος, Γιώργος Γάσιας, Δημήτρης Δημητρόπουλος, Κώστας Κατσάπης, Χρήστος Λούκος, Ξένια Μαρίνου, Γιώργος Μιχαηλίδης, Στρατής Μπουρνάζος, Κώστας Παλούκης, Μηνάς Παπαγεωργίου, Μάριος Παπακυριακού, Νικήτας Σινιόσογλου, Βασιλική Τζαχρήστα, Παναγιώτης Τσολιάς, Υπακοή Χατζημιχαήλ, Χρήστος Χρυσανθόπουλος.
Ο συλλογικός τόμος με τίτλο: Αναπάντεχες Αφηγήσεις του Παρελθόντος κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νήσος (σελ.: 204, τιμή: 12,οο €).
Συνέντευξη του Χρήστου Χρυσανθόπουλου στο Πρώτο Πρόγραμμα μπορείτε να ακούσετε εδώ.
Ο Όμιλος για τη Μελέτη της Ιστορίας και της Κοινωνίας (Ο.Μ.Ι.Κ.) είναι ένα επιστημονικό σωματείο που συστάθηκε το 2006 με καταστατικούς στόχους την προαγωγή της προοδευτικής επιστημονικής μελέτης της Ιστορίας και άλλων ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών με ταυτόχρονη ενεργή προσπάθεια για εκλαΐκευση της επιστημονικής γνώσης. Στο πλαίσιο αυτό έχουν οργανωθεί δεκάδες εκδηλώσεις, διαλέξεις, προβολές και ανοιχτές συζητήσεις με θέματα που προέρχονται είτε από τις επιστημονικές ενασχολήσεις των μελών και των φίλων του Ομίλου, είτε από την επικαιρότητα. Με τη φροντίδα του Ο.Μ.Ι.Κ. έχουν εκδοθεί δύο βιβλία: Οι Ιστορικοί μιλάνε για τον Δεκέμβρη του 2008 (2010) και (Αντι)μιλώντας στις βεβαιότητες: φύλα, αναπαραστάσεις, υποκειμενικότητες (2013).
Ο Χρήστος Χρυσανθόπουλος έχει σπουδάσει Ιστορία και Εκπαίδευση Ενηλίκων. Είναι υποψήφιος διδάκτορας Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στην πολιτισμική Νεοελληνική Ιστορία και στη θεωρία και ιστορία της ιστοριογραφίας.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος