Συνέντευξη στη Δώρα Χειράκη
Την επομένη της επετείου του Πολυτεχνείου, Τετάρτη 18 Νοεμβρίου, θα επαναληφθεί στο θέατρο «Τζένη Καρέζη», για μία μόνο παράσταση, η «Ωδή στον Αλέξανδρο Παναγούλη» του Δήμου Αβδελιώδη.
Η παράσταση είναι αφιερωμένη σε αυτούς που θυσιάζουν τη ζωή τους σε αγώνες, χωρίς καμιά επιδίωξη να γίνουν ήρωες ή σωτήρες, αλλά κινούμενοι μόνο από πηγαία αισθήματα αλληλεγγύης, αγάπης και τιμής για τους ανθρώπους.
Για το Πολυτεχνείο και τον Αλέκο Παναγούλη θα μιλήσει ο συγγραφέας Δημήτρης Παπαχρήστος, ενώ τα έσοδα θα διατεθούν για την περίθαλψη και την εμψύχωση των προσφύγων που καταφθάνουν στη Χίο.
Το έργο είναι βασισμένο στο βιβλίο του Κώστα Μαρδά «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ-Πρόβες Θανάτου», σε κείμενο-σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο ερμηνεύει η Ελένη Ερήμου και τα τραγούδια της παράστασης ο Παντελής Θαλασσινός.
«Ο πολιτισμός δεν χτίζεται μόνο με τις ιδέες αλλά και με τις πράξεις και τα έργα που επιβεβαιώνουν την αλήθεια και την πραγματικότητα αυτών των ιδεών. Η Δημοκρατία είναι ένα έμπρακτο αποτέλεσμα των ιδεών και του πολιτισμού. Δεν εφαρμόστηκε ούτε αυτονόητα, ούτε εύκολα στην αρχαία Αθήνα, τον τόπο της γέννησής της. Κατακτήθηκε σταδιακά με τον Σόλωνα και τον Κλεισθένη απέναντι στην ολιγαρχία και την τυραννία.
Το δημοκρατικό πολίτευμα είναι ένας θεσμός, που δεν είναι κληρονομικός, ούτε δεδομένος. Το 1967 η Δημοκρατία καταλύθηκε στην Ελλάδα από ένα δικτατορικό καθεστώς επίορκων αξιωματικών. Ο Αλέξανδρος Παναγούλης, φοιτητής του Πολυτεχνείου, εμπνευσμένος από το αρχαίο ψήφισμα-όρκο, για την προστασία και την υπεράσπιση της Αθηναϊκής Δημοκρατίας από τους Τυράννους, αποπειράθηκε να ανατινάξει το αυτοκίνητο του δικτάτορα Παπαδόπουλου.
Είναι σχεδόν βέβαιο πως το ασυνείδητό του δεν του επέτρεψε να πραγματοποιήσει αυτόν τον στόχο, γιατί ο ίδιος ποτέ δεν θα μπορούσε ίσως να σηκώσει το βάρος μιας δολοφονίας. Όμως μπόρεσε να σηκώσει ένα τεράστιο και αλλόκοτο βάρος από βασανιστήρια, σωματικά και ψυχικά, χωρίς ποτέ να φοβηθεί ή να δειλιάσει. Κάτι που παραδέχθηκαν και οι ίδιοι οι βασανιστές του.
Από πού αντλούσε αυτή την υπεράνθρωπη δύναμη, που ήταν ανώτερη και πολλαπλάσια ακόμα και αυτού του ίδιου του προγόνου του, του μυθικού Προμηθέα; Ο ίδιος έλεγε: Θα μείνω όρθιος. Αν δεν νικηθώ εγώ, δεν θα νικηθεί ούτε η Δημοκρατία. Ίσως μια ιδέα μπορεί να κρατηθεί ζωντανή, μόνο και μόνο επειδή την κρατάει ένας άνθρωπος. Ίσως ένας άνθρωπος μπορεί να κρατηθεί ζωντανός, μόνο και μόνο επειδή πιστεύει σε μια ιδέα» σημειώνει ο δημιουργός της παράστασης Δήμος Αβδελιώδης.
-Κύριε Αβδελιώδη, τι περιλαμβάνει το αφιέρωμα «Ωδή στον Αλέξανδρο Παναγούλη» που θα παρουσιάσετε στη σκηνή του θεάτρου “Τζένη Καρέζη”;
Η παράστασή μας είναι μια σύνθεση θεάτρου και κινηματογραφημένων σκηνών -«Προμηθέας-Χορός Ωκεανίδων»– που ενσωματώνονται με ζωντανή μουσική πάνω στον λόγο της Αθηνάς Παναγούλη, η οποία ξετυλίγει το νήμα της εντελώς άγνωστης στις δραματικές της λεπτομέρειες ιστορικής οικογένειας και των δύο παιδιών της που έχασε, στον αγώνα τους κατά της δικτατορίας.
Στο δεύτερο μέρος η ηθοποιός, που την ενσαρκώνει η Ελένη Ερήμου, μεταμορφώνεται σε Αλέκο Παναγούλη και ακούμε το κείμενο που έγραψε ο ίδιος, περιγράφοντας με συνταρακτικό τρόπο την πρώτη ημέρα του βασανισμού του, αμέσως μετά την αποτυχημένη απόπειρα κατά του δικτάτορα Παπαδόπουλου και τη σύλληψή του.
Θέλω να υπογραμμίσω πως, ενώ το έργο περιγράφει σκληρές σκηνές από αυτή την πρόσφατη τραγωδία της Ελλάδας, οι θεατές απολαμβάνουν την παράσταση με αισθήματα κάθαρσης και συναίνεσης.
-Γιατί επιλέξατε να προσεγγίσετε την προσωπικότητα του Αλέκου Παναγούλη;
Ήξερα κι εγώ για τον Αλέκο Παναγούλη ό,τι ήξερε όλος ο κόσμος και είχα την εντύπωση πως ήταν ένας μοναδικός ήρωας. Όμως, όταν αποφασίσαμε με την Ερήμου να γίνει παράσταση και άρχισα να διαβάζω το βιβλίο του Κώστα Μαρδά, μόνο τότε μπόρεσα να καταλάβω πως ο Παναγούλης δεν έγινε ήρωας επειδή ήτανε γενναίος άνδρας και δημοκράτης, αλλά επειδή είχε αληθινή αγάπη για τους ανθρώπους γύρω του και έρωτα για τον ουμανιστικό χαρακτήρα του ελληνικού πολιτισμού. Πιστεύω πως η μοναξιά του τότε, όπως και τώρα, είναι ακόμα μεγάλη, γιατί δεν τον έχουμε ακόμη γνωρίσει.
– Ποια είναι η γνώμη σας για το Θέατρο και τον Κινηματογράφο στην Ελλάδα της κρίσης του 2015; Πώς θα έπρεπε να είναι;
Για να καταλάβουμε τον πραγματικό χαρακτήρα και σκοπό της αφηγηματικής τέχνης, πρέπει να πάμε στις πηγές της.
Το λέω αυτό, επειδή μέχρι σήμερα δεν έχει διατυπωθεί παγκοσμίως καμιά νέα αισθητική ή δραματουργική άποψη για την τέχνη, που να ανατρέπει ή και να βελτιώνει ακόμη την αριστοτελική προσέγγιση, όπως τη σχολίασε και την ανέπτυξε ο Συκουτρής στην εισαγωγή του για την Ποιητική. Η τέχνη, λοιπόν, με αυτήν την αναντικατάστατη άποψη, δεν είναι μόνο αποτέλεσμα έμπνευσης ή προσωπικής έκφρασης, αλλά κυρίως συνειδητή επιλογή, διαχείριση και αρχιτεκτονική, ανάμεσα από ένα πλήθος πληροφοριών, που η ανασύνταξή τους έχει μόνο ένα σκοπό: την ανάδειξη μιας μικρής έστω αλήθειας, που μας αφορά και που μας συγκινεί βαθιά.
Συγκίνηση, σύμφωνα μ’ αυτά, δεν είναι απαραίτητα το κλάμα ή το γέλιο, αλλά η ψυχική ευφορία που αισθανόμαστε όταν επανασυνδεόμαστε με την πραγματικότητα μέσα από τη λογική και τη δραματουργική τάξη και τη βεβαιότητα που γεννιέται, πως δεν είναι ούτε μάταιος ούτε ανέφικτος ρομαντισμός, ούτε μόνο προσωπικός μας πόθος η πάγιά μας ανάγκη για αλληλοκατανόηση, ειρήνη και ευτυχία. Έτσι, με αυτά μπορούμε να εκτιμάμε από μόνοι μας πως το θέατρο και ο κινηματογράφος έχουν διπλό χαρακτήρα. Είτε θα μας ενθουσιάζουν και θα μας ενθαρρύνουν να μπορούμε να διαχειριστούμε την οποιαδήποτε κρίση -άρα τη σωστή επιλογή- είτε θα μας αποπροσανατολίζουν από την πραγματικότητα αυξάνοντάς μας τη σύγχυση, είτε από την αστοχία του θέματος είτε από την αίσθηση πως χάσαμε τον χρόνο μας ανούσια, είτε από τις νέες αβεβαιότητες που μας φορτώνει αυτό το είδος της τέχνης, ανακυκλώνοντας την κρίση, όχι σαν μια δυναμική ευκαιρία επιλογής, αλλά σαν καθήλωση.
-Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την τελευταία σας ταινία… Για ποιο λόγο δεν ασχοληθήκατε με τον κινηματογράφο όλο αυτό το διάστημα και αφοσιωθήκατε στο θέατρο;
Είναι αλήθεια ότι όλα αυτά τα χρόνια αφοσιώθηκα στο Θέατρο επειδή ανακάλυψα και συστηματοποίησα μια μέθοδο για την ορθολογική και την αρμονική αισθητική ερμηνεία ενός κειμένου. Όμως με την “Απολογία του Σωκράτη”, που έκανα στην αρχαία πρωτότυπη γλώσσα του πλατωνικού κειμένου, ολοκληρώθηκε αυτός ο σκοπός για μένα κι έτσι θα μου μείνει πλέον χρόνος για να ξεκινήσω πάλι τον κινηματογράφο. Μπορώ να πω πως έχω ξεκινήσει ήδη το σενάριο.
-Ετοιμάζετε κάτι άλλο γι’ αυτή τη σεζόν; Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Κρατάω σε ρεπερτόριο τις παραστάσεις που παίζονται ανά την Ελλάδα, “Το Αμάρτημα της Μητρός μου”, “Το μόνον της ζωής του Ταξείδιον” , “Η Γυναίκα της Ζάκυθος” και “Το όνειρο στο Κύμα-Έρως Ήρως”, που θα παιχθεί για 2 παραστάσεις στις 9 και 10 Δεκεμβρίου στο θέατρο “Τζένη Καρέζη”. Επίσης εκεί θα προγραμματιστεί και η νέα μου παράσταση “Το Μυρολόγι της Φώκιας- Το Καμίνι” του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
Για το επόμενο έτος σχεδιάζω τον “Φαίδρο” του Πλάτωνα, τη συγγραφή έργου και παράσταση για τον Ιωάννη Καποδίστρια, καθώς και την επανάληψη της παράστασης “Ο Μεγαλέξανδρος και ο Δράκος”, που πρωτοπαίχθηκε το 2008.
Συντελεστές
Κείμενο-Σκηνοθεσία
Σκηνικός χώρος-όψη: Δήμος Αβδελιώδης
Ηθοποιός: Ελένη Ερήμου
Μουσική: Βαγγέλης Γιαννάκης
Εικαστική παρέμβαση-Ενδυματολογία: Aριστείδης Πατσόγλου
ΠΑΙΖΟΥΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΝΟΥΝ ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ
Aλέξανδρος Αβδελιώδης, Πιάνο
Γιάννης Αβδελιώδης, Κρουστά,Μαντολίνο,Μεταλόφωνο
Γιάννης Βιλιώτης, Τσέλλο,Μαντολίνο
Γιάννης Πλαγιαννάκος, Κοντραμπάσσο- δοξάρι
Παναγιώτης Ράπτης, Σαξόφωνο σοπράνο,Φλάουτο
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΜΕΝΩΝ ΣΚΗΝΩΝ & ΠΡΟΜΗΘΕΑ ΔΕΣΜΩΤΗ
Μετάφραση- Σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Φίλιππος Κουτσαυτής
Εικαστική Παρέμβαση-Ενδυματολογία: Aριστείδης Πατσόγλου
ΗΘΟΠΟΙΟΙ
Φάσμα Γιώργου Παναγούλη: Γιώργος Φλωράτος
Κράτος-Βία: Γιώργος Ζιόβας
Ήφαιστος: Ανδρέας Καρακόττας
Προμηθέας: Γιώργος Νικόπουλος
Ερμής: Βασίλης Σπυρόπουλος
Κορυφαίες: Δανάη Ρούσσου, Ρένα Κυπριώτη
Χορός Ωκεανίδων: Κέλλυ Αλεξοπούλου, Παρασκευή Δαμάσκου, Φίλια Δελαγραμμάτικα, Σοφία Δελλαπόρτα,Τζούλια Διαμαντοπούλου, Μάργκω Καραγιάννη, Ηρώ Κισσανδράκη
Δήμητρα Κωτίδου,Νίκη Λεωνίδου
Πρώτη φωνή στο τραγούδι των Ωκεανίδων: Δήμητρα Κωτίδου
Στο Τραγούδι της Μητέρας: Κατερίνα Χαρμάνη
Φωτογραφίες: Nίκος Τσιατάς
INFO
Θέατρο Τζένη Καρέζη
Ακαδημίας 3, Αθήνα
Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2015
Πληρ.: 210 3636144 || 210 3625520
Διάρκεια: 1 ώρα και 50 λεπτά
Ωρα έναρξης : 9:00 μ.μ.
Γενική είσοδος : 14 ευρώ
Προπώληση: 12 ευρώ
Ειδικές ομάδες : 10 ευρώ
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος