“Συζητήσεις για την Ιστορία”: “Αυτοί που επέζησαν”

H δημιουργία ενός βήματος παρουσίασης των αποτελεσμάτων της σύγχρονης ιστορικής έρευνας και διαλόγου με το κοινό είναι ο βασικός σκοπός της πρωτοβουλίας «Συζητήσεις για την Ιστορία», που ανέλαβε το Φόρουμ Κοινωνικής Ιστορίας σε συνεργασία με το περιοδικό «Χρόνος».

Στο πλαίσιο αυτό, ιστορικοί, πολιτικοί επιστήμονες, κοινωνικοί ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι και άλλοι κοινωνικοί επιστήμονες από ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, με αφορμή την έκδοση του ερευνητικού τους έργου, συζητούν με συναδέλφους τους και το κοινό γύρω από ζητήματα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.

Έχοντας ολοκληρωθεί με επιτυχία ο πρώτος κύκλος Συζητήσεων για την Ιστορία (Μάρτιος – Ιούνιος 2015),  διοργανώνεται ο δεύτερος από τον Ιανουάριο έως και τον Ιούνιο του 2016. Φέτος οι συζητήσεις αυξάνονται σε αριθμό και παράλληλα επεκτείνονται θεματικά και πέρα από τη «δύσκολη» δεκαετία του 1940, στην οποία αφιερώθηκαν οι περσινές συζητήσεις.

Με αφορμή την κυκλοφορία οκτώ σημαντικών βιβλίων, οι συζητήσεις στρέφονται γύρω από τη δημιουργία της «κυβέρνησης του βουνού» από το ΕΑΜ στην Ελεύθερη Ελλάδα, τη δίωξη και την εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης, την εμπειρία της προσφυγιάς και της αναμόρφωσης των παιδιών του Εμφυλίου, τις αποτυχημένες προσπάθειες εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης με αφορμή τα αποσυρθέντα βιβλία ιστορίας από ελληνικά σχολεία, την ανάπτυξη των πολιτικών ιδεών στη Μεσόγειο του 19ου αιώνα, τη δράση της ελληνικής νεολαίας κατά την περίοδο της Χούντας, τη μικροαστική τάξη της Αθήνας στο πέρασμα από τον 19ο στον 20ό αιώνα και το ζήτημα της νεανικής παραβατικότητας στη μετεμφυλιακή Ελλάδα.

Στις 26 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη συζήτηση με αφορμή το βιβλίο του διδάκτορα Ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιάννη Σκαλιδάκη, με τίτλο Η Ελεύθερη Ελλάδα. Η εξουσία του ΕΑΜ στα χρόνια της Κατοχής 1943-1944, που κυκλοφόρησε το 2014 από τις εκδόσεις Ασίνη.

“Συζητήσεις για την Ιστορία”: “Αυτοί που επέζησαν”

Το βιβλίο αυτό εξιστορεί τη διαδικασία συγκρότησης της Ελεύθερης Ελλάδας και των διαφόρων μορφών εξουσίας του ΕΑΜ την περίοδο της Κατοχής, με αποκορύφωμα τη δημιουργία της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ) την άνοιξη του 1944, που θα αποτελούσε την πραγματική κυβέρνηση ενός μεγάλου μέρους της Ελλάδας μέχρι την αυτοδιάλυση της, ένα μήνα πριν από τα Δεκεμβριανά. Δεν πρόκειται, όμως, απλώς για μια πολιτική ιστορία. Λαμβάνει υπόψη τους οικονομικούς όρους και τις προϋποθέσεις του εγχειρήματος, καθώς και την κοινωνική του απήχηση.

Η ανάγκη υπεράσπισης της αγροτικής παραγωγής, από τη λεηλασία των κατακτητών και των συνεργατών τους, η διαίρεση της χώρας με τον αποκλεισμό των εξεγερμένων περιοχών από τη διανομή της διεθνούς βοήθειας, η οικονομική λειτουργία της απελευθερωμένης επικράτειας με την κυριαρχία του αντιπραγματισμού και τη δράση των συνεταιρισμών, η δράση της λαϊκής αυτοδιοίκησης, όλα αυτά οδήγησαν στη συγκρότηση ενός ιδιόμορφου οικονομικού και κοινωνικού πλέγματος στις ελεύθερες περιοχές.

Οι «Συζητήσεις για την Ιστορία» διεξάγονται στο Polis Art Café. Τον συντονισμό των συναντήσεων έχουν η Μικέλα Χαρτουλάρη και ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης

Οι «Συζητήσεις για την Ιστορία» διεξάγονται στο Polis Art Café (Πεσμαζόγλου 5 και Σταδίου πάνω από τη Στοά του Βιβλίου). Τον συντονισμό των συναντήσεων έχουν η Μικέλα Χαρτουλάρη από το περιοδικό «Χρόνος» και ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης από το Φόρουμ Κοινωνικής Ιστορίας.

Ειδικότερα, την Τρίτη 16 Φεβρουαρίου, στις 19:00, παρουσιάζεται το βιβλίο της Ρίκας Μπενβενίστε, Αυτοί που επέζησαν.

“Συζητήσεις για την Ιστορία”: “Αυτοί που επέζησαν”

Πριν από τον πόλεμο, ζούσαν στη Θεσσαλονίκη περισσότεροι από 50.000 Εβραίοι. Από αυτούς περισσότεροι από 46.000 εκτοπίστηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα, όπου σε ποσοστό περίπου 96% δολοφονήθηκαν. Το βιβλίο αφηγείται ιστορίες Θεσσαλονικιών Εβραίων που σώθηκαν. Οι ιστορίες τους είναι οι εξαιρέσεις που δεν αφήνουν ούτε στιγμή να ξεχαστεί ο κανόνας. Ο κανόνας ήταν ο θάνατος. Μέσα από τεκμήρια και μαρτυρίες, παρακολουθούμε διαδρομές ανθρώπων που μοιράστηκαν κοινές εμπειρίες στα βουνά όπου διέφυγαν για να πολεμήσουν ως αντάρτες, και στα στρατόπεδα όπου υπέμειναν αμέτρητα βάσανα, αλλά επέζησαν. Τους παρακολουθούμε επίσης κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, όταν οι δρόμοι τους παρέμειναν κοινοί ή χώρισαν, αφού άλλοι επέστρεψαν στον γενέθλιο τόπο ενώ άλλοι μετανάστευσαν. Η ποικιλία των διαδρομών αυτών που επέζησαν είναι κρίσιμη για να κατανοήσουμε ένα παρελθόν που δεν εξημερώνεται.

Το βιβλίο αφηγείται ιστορίες Θεσσαλονικιών Εβραίων που σώθηκαν από τα ναζιστικά στρατόπεδα και το Ολοκαύτωμα.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα

Η Ρίκα Μπενβενίστε γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε Ιστορία στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ και στη Σορβόννη.  Σήμερα είναι καθηγήτρια Ιστορίας της Μεσαιωνικής Ευρώπης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Οι μελέτες της αφορούν τις σχέσεις Εβραίων και χριστιανών στη μεσαιωνική Δύση αλλά και την ιστορία και την ιστοριογραφία του Ολοκαυτώματος. Το πιο πρόσφατο βιβλίο της Αυτοί που επέζησαν. Εκτόπιση, Αντίσταση, Επιστροφή. Θεσσαλονικείς Εβραίοι στη δεκαετία του 1940, κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2014 από τις εκδόσεις Πόλις.

Άλλα της βιβλία: Από τους Βαρβάρους στους Μοντέρνους. Ζητήματα κοινωνικής Ιστορίας της Μεσαιωνικής Δύσης, εκδ. Πόλις 2007 και Εβραίοι ταξιδιώτες τον Μεσαίωνα, εκδ. Νεφέλη 1997.

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος