«Εποχές και συγγραφείς»: Αφιέρωμα στον Διονύσιο Σολωμό

Ο νέος κύκλος της εκπομπής «Εποχές και συγγραφείς» της ΕΡΤ2 ξεκινά με το επεισόδιο που είναι αφιερωμένο στον Διονύσιο Σολωμό “Από τη γέννησή του έως τον Ύμνο”, την Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017 και ώρα 18.00.

Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε το 1798 στη Ζάκυνθο. Ήταν νόθος γιος του κόμη Νικολάου Σολωμού και της Αγγελικής Νίκλη, παραδουλεύτρας στο πατρικό σπίτι, με την οποία ο Νικόλαος διατηρούσε δεσμό και με την οποία απέκτησε και δεύτερο γιο, το 1802, τον Δημήτριο. Ο πατέρας του ποιητή είχε γεννηθεί το 1737, και το 1765 παντρεύτηκε, σε πρώτο γάμο, τη Μαρνέτα Κάκνη.

Τα δύο παιδιά, ο Διονύσιος και ο Δημήτριος, νομιμοποιήθηκαν όταν ο ηλικιωμένος Σολωμός παντρεύτηκε (αφού προηγουμένως είχε πεθάνει η νόμιμη γυναίκα του) τη νεαρή παραδουλεύτρα. Την επομένη του γάμου, ο πατέρας των παιδιών πεθαίνει. Λίγους μήνες αργότερα, στις 15 Αυγούστου 1807, η μητέρα του ποιητή Αγγελική Νίκλη-Σολωμού παντρεύεται, σε δεύτερο γάμο, τον Εμμανουήλ Λεονταράκη. Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς γεννιέται, από τον γάμο αυτόν, ο Ιωάννης Λεονταράκης.

Ο ποιητής θα πάρει τα πρώτα μαθήματα στη Ζάκυνθο και στη συνέχεια θα φοιτήσει στο κολέγιο Santa Katerina της Βενετίας. Θα ολοκληρώσει τις γυμνασιακές του σπουδές στο Λύκειο της Κρεμόνας και, μετά την αποφοίτησή του, θα γραφεί στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Παβίας. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, στην Ιταλία, άρχισε να ασχολείται συστηματικά με την ποίηση και να συχνάζει στα λογοτεχνικά σαλόνια της εποχής.

Όταν τον Αύγουστο του 1818 επέστρεψε στη Ζάκυνθο, είχαν ήδη συντελεστεί τεράστιες αλλαγές στην πατρίδα του και τα Επτάνησα αποτελούσαν το Ηνωμένο Κράτος των Ιονίων Νήσων κάτω από την προστασία των Άγγλων.Η τρίτη δεκαετία του (1818-1828) περιλαμβάνει τα χρόνια που έζησε ο ποιητής στη γενέτειρά του Ζάκυνθο μετά την επιστροφή του από την Ιταλία.

Το 1823, ο ποιητής σε ηλικία 25 ετών, γράφει στο λόφο του Στράνη, μέσα σ’ έναν μήνα, όπως λέγεται, το πρώτο πολύστιχο (158 τετράστιχες στροφές) ποίημα στα ελληνικά με τον τίτλο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν». Ο «Ύμνος» θα εκδοθεί στο Μεσολόγγι, το 1825, «εκ της τυπογραφίας Δ. Μεσθενέως».

Παραγωγή: Ελληνική
Σκηνοθεσία: Τάσος Ψαρράς
Παραγωγή: Τάσος Ψαρράς
Κείμενο: Δημήτρης Δημηρούλης
Αφήγηση: Κώστας Καστανάς
Διεύθυνση φωτογραφίας: Κωστής Παπαναστασάτος
Ηχοληψία: Θόδωρος Ζαχαρόπουλος
Μοντάζ: Κοσμάς Φιλιούσης

Σειρά ντοκιμαντέρ που αναφέρεται σε σημαντικούς Έλληνες συγγραφείς και παρουσιάζει τη ζωή και το έργο τους σε σχέση με την ιστορική και κοινωνική πραγματικότητα της εποχής τους. Η σειρά έχει μια επιτυχημένη πορεία αρκετών ετών και, πέρα από τις τηλεοπτικές μεταδόσεις, μετέχει ενεργά στην κοινωνία και την πνευματική ζωή της χώρας. Συχνά γίνονται προβολές και επετειακές εκδηλώσεις με θέματα της σειράς σε διάφορα ιδρύματα, σχολεία, πολιτιστικούς και πνευματικούς φορείς, τόσο στην Αθήνα όσο και στην περιφέρεια. Επιπλέον, πολλές πανεπιστημιακές σχολές στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, έχουν αντίγραφα της σειράς για διδακτικούς λόγους.

Η ΕΡΤ, χάρη στη σειρά, έχει μια «ζωντανή» βιβλιοθήκη Ελλήνων συγγραφέων με διαχρονική αξία. Αρκετά απ’ αυτά τα ντοκιμαντέρ έχουν προβληθεί σε ελληνικά και ξένα φεστιβάλ και έχουν βραβευτεί.

Το 2010, η Βουλή των Ελλήνων σε συνεργασία με την ΕΡΤ, για να τιμήσει τον Γιάννη Ρίτσο, προσέφερε το αντίστοιχο ντοκιμαντέρ της σειράς σε πολυτελή έκδοση σε βουλευτές, υπουργούς, πρέσβεις, γενικούς γραμματείς και άλλους ανώτερους δημόσιους υπαλλήλους.

Το υψηλό κύρος της εκπομπής πιστοποιείται και από την απόφαση της UNESCO, με αφορμή το «Έτος Καβάφη», το 2013, να επιλέξει το ντοκιμαντέρ της σειράς για τον Αλεξανδρινό ποιητή να παρουσιαστεί στις Εθνικές Επιτροπές όλων των κρατών-μελών της.

Η σειρά έγινε αντικείμενο και δύο διδακτορικών διατριβών! Πριν λίγα χρόνια από τον μεταπτυχιακό φοιτητή του Καποδιστριακού, Αλέξανδρο Παπαθανασίου και πέρσι από τον μεταπτυχιακό φοιτητή του Πανεπιστημίου της Ρώμης, Jacopo Mosesso.

Ο φετινός κύκλος περιλαμβάνει 14 θέματα, με κλασικούς και νεότερους συγγραφείς, αλλά και συγγραφείς της γενιάς του ’70.  Συγκεκριμένα, ένα μεγάλο αφιέρωμα για τον Διονύσιο Σολωμό (που φέτος συμπληρώνονται 160 χρόνια από το θάνατό του και την επόμενη χρονιά 220 χρόνια από τη γέννησή του), καθώς και από ένα ντοκιμαντέρ για τους Γιώργο Θεοτοκά, Αλέξη Σεβαστάκη, Κώστα Ταχτσή, Νίκο Τσιφόρο, Γιώργο Σκαμπαρδώνη, Φίλιππο Δρακονταειδή, Αντώνη Φωστιέρη, Άρη Δικταίο, Κώστα Παπαγεωργίου, Γιώργο Πρατικάκη και Κώστα Μαυρουδή.