Ν.Βούτσης: ‘Εξέχουσα προσωπικότητα της αριστεράς και της κοινωνίας ο Ι. Πασαλίδης’

«Εξέχουσα προσωπικότητα», με «πολυσχιδές έργο» και με «σημαντική προσφορά στα κοινά», ήταν ο ιστορικός ηγέτης της αριστεράς και πρόεδρος της ΕΔΑ, Ιωάννης Πασαλίδης ενώ «το αποτύπωμα του υπήρξε συγκλονιστικό» και στη Βουλή και μέσα στην αριστερά και στον «προγραμματικό λόγο της» επεσήμανε ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης, σε εκδήλωση μνήμης, στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης, με αφορμή τα πενήντα χρόνια από το θάνατο του Ιωάννη Πασαλίδη.
«Θα κάνω μια προσπάθεια να πω λίγα λόγια για τον Ιωάννη Πασαλίδη, αισθάνομαι – και το λέω από καρδιάς – και δέος και ευθύνη» είπε, αρχίζοντας την ομιλία του, ο κ. Βούτσης, τονίζοντας ότι ο Πασαλίδης υπήρξε μια «εξαιρετικά σημαντική προσωπικότητα, πολυσχιδής», που «σφράγισε», σε πάρα πολύ δύσκολα χρόνια, την πορεία, όχι μόνο της αριστεράς, αλλά και του προοδευτικού κινήματος της χώρας και γενικότερα την πολιτική ζωή του τόπου.
Ο κ. Βούτσης υπογράμμισε ότι ο Πασαλίδης ανήκε στους επιστήμονες, ειδικότερα στη γενιά των γιατρών, που εκείνη την εποχή δραστηριοποιούνταν στην αριστερά και οι οποίοι βρισκόταν «κοντά στο λαό», στις ανάγκες και στις διεκδικήσεις του και μέσα στα χρόνια της κατοχής και μετεμφυλιακά και «ταυτόχρονα, ήταν ο άνθρωπος που ανέλαβε, του ανέθεσαν, να εκπροσωπήσει την ηττημένη αριστερά, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης (το 1958) εννιά χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου, μέσα στη Βουλή».
«Υπήρξε εξέχουσα προσωπικότητα ο Ιωάννης Πασαλίδης για την κοινωνία, για την επιστήμη, για την ιατρική, για την αριστερά, για τον αγώνα τον απελευθερωτικό, καθώς ήταν ιδρυτικό στέλεχος της πρώτης αντιστασιακής οργάνωσης της «Ελευθερίας» που ιδρύθηκε εδώ (στη Θεσσαλονίκη), με συμβολή και παρουσία, όλες αυτές τις δεκαετίες στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα της χώρας και της αριστεράς» δήλωσε ο πρόεδρος της Βουλής.
«Ιδιαίτερα όμως υπήρξε εξαιρετικός ρήτορας» επεσήμανε ο κ. Βούτσης, επιδεικνύοντας μια έκδοση που περιέχει ομιλία του Ι. Πασαλίδη, ως προέδρου της ΕΔΑ, κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της το 1958 και πρόσθεσε: «Και για αυτό, δεν είναι τυχαίο, ότι οι εκδόσεις αυτές έχουν γίνει από προηγούμενους προέδρους της Βουλής, άλλων κομμάτων και όχι από εμένα. Έχει μια πάνδημη αναγνώριση ο Ιωάννης Πασαλίδης και είναι μια πολλή μεγάλη ευκαιρία να ξεκινήσουν από εδώ αναγνώσεις και παρουσιάσεις του έργου του».
Ο πρόεδρος της Βουλής διάβασε από το βήμα ένα απόσπασμα από την ομιλία του ιστορικού ηγέτη της αριστεράς. Είχε πει, τότε, ο Ιωάννης Πασαλίδης:
«Με την ευθύνην της Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως, δηλώνομεν κατηγορηματικώς, ότι θα αντιταχθώμεν με όλα τα νόμιμα μέσα στην συνέχισιν των αυθαιρεσιών και του αντιδημοκρατικού διωγμού, και επιφυλάσσομεν εις αυτούς το δικαίωμα να προσφύγωμεν εις κάθε αρμόδιον σώμα δια την προστασίαν των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτου, εις περίπτωσιν που το απαράδεκτο αυτό καθεστώς εξακολοθήση να υφίσταται παρά την κατηγορηματικήν αντίθεσιν της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού».
«Δεν ήταν απλά, αυτό που του καταμαρτυρούσαν ακόμα και τότε -ήταν έγκλημα καθοσιώσεως ο συνοδοιπόρος των κομμουνιστών – ή ο υποστηριχτής τους στις δίκες» είπε για τον Ι. Πασαλίδη, ο πρόεδρος της Βουλής και συνέχισε :
«Ήταν ο πολιτικός εκφραστής της αγωνίας ολόκληρης της χώρας και του λαού μας, της αγωνίας ιδιαίτερα των διωκόμενων, για να υπάρξει ένα άλλο μέλλον, ειρήνης, δικαίου, ισονομίας, χωρίς διωγμούς, με δικαιοσύνη, ήταν διαπρύσιος κήρυκας αυτής της ανάγκης τότε. Τι πέτυχε, θα αποτιμηθεί στη διαδρομή».
«Το αποτύπωμα του και μέσα στη Βουλή και μέσα στην αριστερά και μέσα τον προγραμματικό λόγο της αριστεράς υπήρξε συγκλονιστικό» συνέχισε ο κ. Βούτσης και προτρέποντας να κυκλοφορήσει παντού αυτή η έκδοση, πρόσθεσε:
«Δεν είναι μόνο η αντίσταση, δεν είναι μόνο η κραυγή προς τους θύτες, ή προς τους αδικούντες εκ μέρους των ηττημένων, είναι ένας προγραμματικός λόγος, εφ όλης της ύλης. Για το Κυπριακό, για τις διεθνείς σχέσεις, για την οικονομία, για τα θέματα του κράτους, για τα θέματα της νεολαίας, για τα θέματα τα κρίσιμα εκείνης της εποχής».
Ο πρόεδρος της Βουλής επεσήμανε ότι τη δράση του Ιωάννη Πασαλίδη «αυτή η πόλη, αυτός ο κόσμος, αυτός ο λαός, όλοι μας και η αριστερά πρώτα όλα», με όλες τις «εκδοχές» και τις «διαδρομές» της, είναι «απολύτως υποχρεωμένη να φέρει στην επιφάνεια».
«Η τιμή προς τον Ιωάννη Πασαλίδη είναι το ελάχιστο» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Βουλής.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης αναφέρθηκαν βιογραφικά στοιχεία του Ιωάννη Πασαλίδη, ο οποίος γεννήθηκε στην Κουταΐδα του Καυκάσου, το 1880, από ποντίους γονείς, αγρότες και φοίτησε Ιατρική στην Οδησσό, ενώ ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Εξελέγη βουλευτής στη Γεωργία (1918-1921) και θήτευσε ως υπουργός Εξωτερικών στη «μενσεβίκικη» κυβέρνηση της, μέχρι την ανατροπή της από τους μπολσεβίκους, ενώ το 1923 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα, δραστηριοποιήθηκε πολιτικά με το κόμμα του Αλέξανδρου Παπαναστασίου και στις εκλογές του ίδιου έτους εκλέχθηκε ως βουλευτής Θεσσαλονίκης. Κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής φυλακίστηκε στο Γεντί Κουλέ. Το 1951, ο Ιωάννης Πασαλίδης, ως εκπρόσωπος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, πρωτοστάτησε στην δημιουργία της ΕΔΑ – πολιτικό και εκλογικό συνασπισμό δυνάμεων της αριστεράς (και αργότερα ενιαίο κόμμα), ο οποίος στέγαζε πολιτικά, στελέχη του παράνομου τότε ΚΚΕ και άλλων σχηματισμών της αριστεράς – της οποίας και διετέλεσε πρόεδρος από το 1958 μέχρι το 1967. Πέθανε σε ηλικία 88 χρόνων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, η οποία τον είχε θέσει σε κατ’ οίκον περιορισμό, στο σπίτι που διέμενε στη Θεσσαλονίκη και κηδεύτηκε, κατ’ επιθυμία του, στην Καλαμαριά, που αγαπούσε για το προσφυγικό της στοιχείο, καθώς και ο ίδιος ήταν προσφυγικής καταγωγής. Υπήρξε γιατρός, γυναικολόγος και έμεινε γνωστός ως ο «γιατρός των φτωχών» γιατί δεν έπαιρνε χρήματα από φτωχά ζευγάρια.
Τους επόμενους μήνες θα κυκλοφορήσει η πολιτική βιογραφία του Ιωάννη Πασαλίδη, από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, όπως έγινε με τις βιογραφίες του Ηλία Ηλιού και του Δημητρίου Γούναρη.
Στην εκδήλωση παρέστησαν, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Αμανατίδης, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης και Θέμης Μουμουλίδης, η προϊσταμένη του γραφείου του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη Κατερίνα Νοτοπούλου, ενώ μίλησαν για τον Πασαλίδη, εκτός του προέδρου της Βουλής, ο εγγονός του Ιωάννη Πασαλίδη, δικηγόρος, Ιωάννης Νισύριος, οι πανεπιστημιακοί Ιωάννα Παπαθανασίου και Ηλίας Νικολακόπουλος, ο δημοσιογράφος Σπύρος Κουζινόπουλος που συντόνισε και τη συζήτηση, οι δήμαρχοι Θεσσαλονίκης και Καλαμαριάς Ιωάννης Μπουτάρης και Θεοδόσης Μπακογλίδης και η αντιδήμαρχος Καλυψώ Γούλα.
Αμέσως μετά τις ομιλίες προβλήθηκε ιστορικό ντοκιμαντέρ με μαρτυρίες και ντοκουμέντα για τη ζωή και το έργο του Ιωάννη Πασαλίδη.

Ιστορική αναδρομή στο έργο και τη δράση του προέδρου της ΕΔΑ Ιωάννη Πασαλίδη

Σε πτυχές της προσωπικότητας και του έργου του προέδρου της ΕΔΑ Ιωάννη Πασαλίδη, αναφέρθηκαν σε εκδήλωση μνήμης, για τα πενήντα χρόνια από το θάνατο του, παρουσία του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση, δήμαρχοι, πανεπιστημιακοί, καθώς και ο εγγονός του ιστορικού ηγέτη της αριστεράς, δικηγόρος, Ιωάννης Νισύριος.

Η εκδήλωση έγινε στην αίθουσα δημοτικού συμβουλίου του δήμου Θεσσαλονίκης.

«Τύγχανε ευρύτερης αναγνώρισης και βέβαια ήταν εξαιρετικά σεβαστός στον κόσμο της αριστεράς» είπε σε δηλώσεις του ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης και πρόσθεσε:

«Πόντιος, Θεσσαλονικιός, γιατρός, καλοσπουδαγμένος, μελετημένος και κυρίως άνθρωπος με συναινετικές αντιλήψεις. Δεν είναι τυχαίο ότι ήταν από τους πρωταγωνιστές του 24% του 1958 (εκλογική επιτυχία της ΕΔΑ που έφερε στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης). Και πάντοτε εμφορούνταν από αντιλήψεις, δημοκρατικές». Στην ομιλία του ο κ. Μπουτάρης αναφέρθηκε σε βιογραφικά στοιχεία του Ι. Πασαλίδη και στην πολιτική και κοινωνική του δράση στην Ελλάδα, μετά την άφιξη του, το 1923.

Ο δήμαρχος Καλαμαριάς Θεοδόσης Μπακογλίδης αναφέρθηκε στην ιδιαίτερη αγάπη που είχε στο προσφυγικό στοιχείο, ως πρόσφυγας και ο ίδιος, ο ιστορικός ηγέτης της αριστεράς και μάλιστα «την επέλεξε για τελευταία του κατοικία». Αναφέρθηκε στην καταγωγή του από τη Σάντα του Πόντου και στη δράση του υπέρ των προσφύγων. «Αυτή η κοινωνική του ευαισθησία σε συνδυασμό με την πολιτική του τοποθέτηση στη δημοκρατική αριστερά, τον έφεραν να αφοσιωθεί στην περίθαλψη προσφύγων και γηγενών, ως διευθυντής του Ρωσικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης επί επτά χρόνια» είπε ο κ. Μπακογλίδης και συνέχισε: «Η Καλαμαριά συνδέεται μαζί του με τους ακατάλυτους δεσμούς της ιστορίας»

«Χωρίς να συμμετέχει στον εμφύλιο, αποδέχθηκε να εκφράσει και να εκπροσωπήσει τους ηττημένους του εμφυλίου» τόνισε ο πανεπιστημιακός, Ηλίας Νικολακόπουλος. Ο κ. Νικολακόπουλος σημείωσε ότι ένα μεγάλο κομμάτι της πολιτικής δύναμης της ΕΔΑ, προήλθε από την αριστερά «των πόλεων», που είχε υποστεί μεν διώξεις, εκτοπίσεις, φυλακίσεις, αλλά δεν είχε ανάμιξη στον εμφύλιο. «Για αυτήν την αριστερά των πόλεων, τα σύμβολα ήταν ο Γοργοπόταμος, η Αντίσταση και η Μακρόνησος» είπε ο κ. Νικολακόπουλος και πρόσθεσε : «Αυτή την αριστερά εξέφρασε ο Γιάννης Πασαλίδης». «Αυτό που ζητάμε είναι η επάνοδος στην ομαλότητα, είχε πει» τόνισε ο κ. Νικολακόπουλος.

Στην τελευταία συνέντευξη του Ιωάννη Πασαλίδη αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, η ιστορικός Ιωάννα Παπαθανασίου. «Θέσεις και ιδεολογικά δίπολα, μέσα στα οποία τοποθετήθηκε νωρίς για να κρατήσει σταθερή στάση, θέσεις της οποίες ευαγγελίστηκε και καθόρισαν τη ζωή και το έργο του, συνυπάρχουν με σαφήνεια και απλότητα σε αυτή τη συνέντευξη» είπε η κ. Παπαθανασίου. Επεσήμανε τους αγώνες που έδωσε ο Ιωάννης Πασαλίδης, με συνέπεια στις αξίες και στα ιδανικά του, ως το τέλος της ζωής του για ειρήνη, δικαιοσύνη, αμνηστία, ισονομία. «Η πολιτική δεν είναι λαθρεμπόριο είχε πει ο Ι. Πασαλίδης» τόνισε η κ. Παπαθανασίου.

Υπογράμμισε, ότι το σύνολο της φυσικής και πολιτικής του παρουσίας του Ι. Πασαλίδη αντιστοιχεί σε τρεις διαφορετικές ιστορικές περιόδους, πολυκύμαντες, που «ξεκινούν με μια επανάσταση (τη ρωσική του 1917) και καταλήγουν με μια δικτατορία (στην Ελλάδα, το 1967)» και αναφέρθηκε στην προσωπικότητα και στη δράση του, μετά την έλευση του στην Ελλάδα το 1923 και την ανάμιξη του στην ελληνική πολιτική σκηνή, την αντιστασιακή του δράση και τη φυλάκιση του στην κατοχή και μετεμφυλιακά, στο έργο του ως ηγέτης της ΕΔΑ.

«Συνδύαζε δύο βασικά χαρακτηριστικά, ένα πνεύμα ασυμβίβαστο που δεν υποτασσόταν που έμενε σταθερό στις θέσεις και τις ιδέες του με κόστος στην προσωπική του ζωή, αλλά συγχρόνως και μια πανανθρώπινη στάση ζωής» είπε ο εγγονός του Ιωάννη Πασαλίδη, δικηγόρος, Ιωάννης Νισύριος και πρόσθεσε:

«Συνέβαλε με το ιατρικό του λειτούργημα στο να παρέχει δωρεάν τις ιατρικές του υπηρεσίες σε όλη τη Β. Ελλάδα και συγχρόνως στην πολιτική του ζωή έμεινε συνεπής στο θέμα της ελεύθερης έκφρασης των πολιτών – να στηρίξει δηλαδή την ελευθερία της έκφρασης μιας μεγάλης μερίδας του λαού- και στο θέμα της εθνικής ανεξαρτησίας». «Βέβαια, η συμβολή του στην αριστερά είναι πάρα πολύ μεγάλη» πρόσθεσε ο κ. Νισύριος.

«Αυτός ο σπουδαίος κοινοβουλευτικός άνδρας, επί πέντε κοινοβουλευτικές περιόδους, αυτός ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γεωργίας, αλλά επίσης και πρόεδρος ενός κόμματος που αναδείχθηκε σε αξιωματική αντιπολίτευση, πέθανε χωρίς να έχει ούτε ένα «κεραμίδι» στο όνομα του, ούτε πέντε καταθέσεις στις τράπεζες» τόνισε ο δημοσιογράφος – συγγραφέας και συντονιστής της εκδήλωσης, Σπύρος Κουζινόπουλος και πρόσθεσε: «Κάτι που όλοι ξέρουμε, που λέμε τόσα χρόνια, «ηθικό πλεονέκτημα» αυτών των ανθρώπων, που πάλεψαν για τις ιδέες τους, που αγωνίστηκαν, που θυσίασαν την προσωπική τους ζωή και τα πάντα σε αυτόν τον αγώνα».

Ακολούθησε η προβολή ντοκιμαντέρ για την ζωή και τη δράση του Ιωάννη Πασαλίδη μέσα από την παρουσίαση ιστορικών ντοκουμέντων και μαρτυριών φίλων και συναγωνιστών του, ιστορικών, πανεπιστημιακών, κ.α.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ