Χιλιάδες πολίτες κάθε ηλικίας έσπευσαν να παρακολουθήσουν σε διάφορα σημεία της Θεσσαλονίκης όπως στην Πλατεία Εμπορίου, στην οδό Εδέσσης και στην πλατεία Αριστοτέλους τα δρώμενα της εκδήλωσης για την επέτειο των 100 χρόνων της Μεγάλης Πυρκαγιάς του 1917, που κατέκαψε το μεγαλύτερο μέρος της Θεσσαλονίκης.
Ο τίτλος της εκδήλωσης «Έγινε η σπίθα πυρκαγιά», ο χαρακτηρισμός της ως πολυθεάματος, η τετράωρη διάρκειά της, η πολύμηνη προετοιμασία που προηγήθηκε, οι διοργανωτές (Parallaxi, Δήμος Θεσσαλονίκης, ΔΕΘ-Helexpo), οι συμμετέχοντες (30 φορείς και ομάδες) και το πλήθος των καλλιτεχνών και εθελοντών (200 και 250 αντίστοιχα), είχαν προϊδεάσει εξαρχής πως κάτι ενδιαφέρον θα συνέβαινε στην πόλη και είχαν «ντύσει» με σασπένς τα δρώμενα, που γύρω στις 10 το βράδυ κορυφώθηκαν με αναπαράσταση στην Πλατεία Αριστοτέλους της μεγάλης πυρκαγιάς, που έκαψε το μεγαλύτερο μέρος της Θεσσαλονίκης, εκατό χρόνια πριν.
Στην Άνω Πόλη, στην Πλατεία Μουσχουντή, εκεί από όπου λέγεται ότι ξεκίνησε η μεγάλη πυρκαγιά του 1917, ο κόσμος άρχισε γύρω στις 5.30 να συγκεντρώνεται κατά δεκάδες. Γρήγορα έγιναν εκατοντάδες. Το θεατρικό δρώμενο ξεκίνησε λίγο μετά τις 6. Επαγγελματική δουλειά, προσεγμένες ενδυμασίες, αυθεντικά μουσικά κομμάτια της εποχής με αναφορές στους Έλληνες, Εβραίους και Οθωμανούς, που κατοικούσαν τότε στη Θεσσαλονίκη. Ακόμη και το θορυβώδες drone, που κατέγραφε το δρώμενο από ψηλά, δεν κατάφερε να αποσπάσει την προσοχή όσων παρακολουθούσαν. Ανάμεσα τους κάποιοι δάκρυσαν, πολλοί περισσότεροι συγκινήθηκαν, όλοι χειροκρότησαν στο τέλος.
Μόλις ολοκληρώθηκε το θεατρικό δρώμενο οι συγκεντρωμένοι -που στο μεταξύ είχαν αυξηθεί- άρχισαν να κατηφορίζουν προς στην οδό Εδέσσης, στην περιοχή του κέντρου της Θεσσαλονίκης, που γλύτωσε από τη μήνη της πυρκαγιάς. Μεγάλη Παρασκευή θύμιζε το σκηνικό της μαζικής καθόδου των ανθρώπων, τα κεριά στα χέρια τους μόνο έλειπαν…
Στην οδό Εδέσσης, στην Πλατεία Εμπορίου, ο κόσμος συνέρρεε κατά ομάδες. Εκεί παιδάκια ζωγράφιζαν φλόγες να ξεπηδούν από σπίτια, βιολιά έπαιζαν από το μπαλκόνι κτιρίου που διασώθηκε από την πυρκαγιά το γραμμένο εκείνη την εποχή tango la Cumparcita και ένα πλήθος παράλληλων δρώμενων συνέθετε την εικόνα της πόλης στην πυρά.
Λίγο μετά τις 8 το βράδυ ο κόσμος που συγκεντρώθηκε στην Πλατεία Εμπορίου ξεκίνησε να κατευθύνεται προς την πεζοδρομημένη παραλιακή Λεωφόρο Νίκης. Εκεί ενώθηκε με εκείνους που είχαν περάσει μία βόλτα από τα Βοροινά, στο Λιμάνι Θεσσαλονίκης, όπως μπορούσε να μυρίσει κανείς και στην ατμόσφαιρα, με τα διάχυτα αρώματα του κρασιού. Σαν όλη η πόλη να είχε συγκεντρωθεί σε έναν δρόμο, σαν να μην είχε μείνει κανείς σπίτι του…
Η προτελευταία στάση έγινε στη Λεωφόρο Νίκης, στον αριθμό 63, εκεί όπου το 1917 σταμάτησε η πυρκαγιά, μετά από 32 ώρες που είχε κάψει την πόλη. Πάνω στο κτίριο φωτίστηκε ένας μεγάλος χάρτης της πυρκαγιάς και ηθοποιοί αφηγήθηκαν γεγονότα και μαρτυρίες για την πορεία της, καθώς και το όραμα του Εμπράρ για την αναγέννηση της πόλης.
Λίγο πριν τις 10 το βράδυ ξυλοπόδαροι ντυμένοι με κοστούμια εποχής και μπάντες οδήγησαν τον κόσμο στην τελευταία στάση, στην Πλατεία Αριστοτέλους, ενώ φωτιές άναψαν και μέσα στη θάλασσα, πάνω σε πλοία.
Στην Πλατεία είχε στηθεί -μεταφερμένη από τη ΔΕΘ όπου εκτέθηκε τις προηγούμενες ημέρες- μία τεράστια μακέτα του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης του 1917. Τα φώτα έσβησαν και καπνοί και φλόγες ξεπήδησαν πίσω από τη μακέτα, δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό θέαμα. Τη στιγμή της αναπαράστασης της καύσης του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, η μπάντα του Γ’ Σώματος Στρατού έπαιζε το «Μακεδονία Ξακουστή». Σε πολλούς η επιλογή φάνηκε αταίριαστη, άλλους τους ενθουσίασε και άλλους απλώς δεν τους εξέπληξε. Κάπως έτσι, άλλωστε, ήταν και είναι και η Θεσσαλονίκη: Ταιριαστή και αταίριαστη, πολύχρωμη και γκρίζα, πολύβουη αλλά και πολύφωνη, μία πόλη που αγαπά την ιστορία αλλά και τις ιστορίες, μία πόλη των φαντασμάτων, όπως την είδε ο Μαζάουερ.
ΠΗΓΗ ΑΠΕ
Φωτ. Γιώργος Κόγιας
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος