Ένα “οδοιπορικό” στην ιστορία και τη χρήση του βιβλίου μέσα και πίσω από τις λέξεις είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν οι συμμετέχοντες στο συμπόσιο της Σχολής Κλασικών κι Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δ.Π.Θ. του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας. Γνώρισαν τα όργανα και τα υλικά γραφής μέσα από απεικονίσεις και κείμενα. «Παλιότερα οι ερευνητές μιλούσαν για κάλαμο, για σμίλη και σήμερα μιλάνε για στυλό, για ξύστρα και κέρσορα» δηλώνει η κα Μαρία Τζιάτζη σημειώνοντας πως σήμερα η τεχνολογία έχει ξεπεράσει όλα αυτά τα εργαλεία, αλλά έχει χαθεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ανθρώπινης επικοινωνίας. « Άλλο είναι να γράφει κανείς μια επιστολή με το χέρι του και να παρομοιάζει το μελάνι με τα δάκρυα του και το αίμα του, τον πόνο της ψυχής του, κι άλλο χρησιμοποιώντας sms, messenger και email.»
Σύμφωνα με την καθηγήτρια της Βυζαντινής Φιλολογίας, τόσο στην Αρχαιότητα, όσο και στο Βυζάντιο το βιβλίο αγαπήθηκε πάρα πολύ. Τότε, διακινούσαν τα βιβλία με μεγάλο πόθο και πάθος. Τα δάνειζαν, αλλά ήθελαν να τα έχουν γρήγορα πίσω. «Δεν τα έσκιζαν στο τέλος της χρονιάς.» παρατηρούμε σκωπτικά για να σχολιάσει πώς « Δεν τα έσκιζαν ούτε οι Χριστιανοί ακόμη κι αν ήταν ειδωλολατρικό. Το θεωρούσαν κάτι το ιερό.» Αυτή η ημερίδα ανέδειξε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την ιστορία του βιβλίου, την αξία του και τις σημαντικές πληροφορίες που μπορούμε να αντλήσουμε μέσα από τα χειρόγραφα και τους παπύρους, ολόκληρη την εποχή κατά την οποία δημιουργήθηκαν.
«Δεν μπορώ να αποδεχθώ ότι έχει χάσει τη μάχη από το διαδίκτυο. Πιστεύω ότι το βιβλίο εξακολουθεί να είναι μια ζωντανή δύναμη. Αρκεί κι εμείς που ασχολούμαστε μ’ αυτό, να θυμόμαστε, να το αναδεικνύουμε.» τονίζει. Το κοινό παρακολουθώντας τις εργασίες είχε την ευκαιρία να γνωρίσει την διαδρομή της Περγαμηνής από την Αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, τα στάδια της κατεργασίας της, τα πιο αριστουργηματικά δείγματα της εικονογράφησής της. Επίσης, να πληροφορηθεί τις περιπέτειες των χειρογράφων, την ταξινόμηση, την κυκλοφορία, την χρήση, την διάδοσή τους. Οι παρευρισκόμενοι έγιναν κοινωνοί των θησαυρών που κρύβουν ακόμη και οι μη Λογοτεχνικοί πάπυροι και των πληροφοριών που μας δίνουν για τα τόσα χαμένα βιβλία της Αρχαιότητας, αλλά και για την διακίνηση κι ανταλλαγή βιβλίων ανάμεσα σε Λογίους.
«Μη Λογοτεχνικοί πάπυροι μας δίνουν πληροφορίες για Λογοτεχνικά και Επιστημονικά κείμενα. Υπάρχουν πολλές τραγωδίες ή κωμωδίες της Αρχαιότητας που τις γνωρίζουμε μόνο από καταλόγους που σώζονται σε τέτοιους μη Λογοτεχνικούς παπύρους. Ξέρουμε μόνο τους τίτλους βέβαια.» δηλώνει η κα Τζιάτζη τονίζοντας ακόμη και την μεγάλη σημασία που έχουν οι παρασελίδιες σημειώσεις σε κώδικες ιστοριογραφικών κειμένων. «Από τα παρασελίδια περάσαμε στα σημειώματα των χειρογράφων, γνωρίσαμε τα είδη τους, διαπιστώσαμε πόσο σημαντικές και πολύτιμες πληροφορίες μπορούμε να αντλήσουμε από αυτά για πρόσωπα και γεγονότα.»
Όλο αυτό το έργο που είχε σχέση με την γραφή και την συντήρηση ενός βιβλίου ήταν η δουλειά που γινόταν στα μοναστήρια, είτε από μοναχούς που ζούσαν μέσα σε αυτά, είτε από περιφερόμενους βιβλιοδέτες, οι οποίοι κουβαλούσαν τα εργαλεία τους. Σήμερα, ψηφιακές τεχνολογίες συνεισφέρουν στην μελέτη των χειρογράφων ιδίως των παλίμψηστών που γράφτηκαν δύο φορές από έλλειψη υλικού, όπως το παλίμψηστο του Αρχιμήδη, που καλύφθηκε με ένα κείμενο ψαλτηρίου. «Τώρα έχουμε τη δυνατότητα να διαβάζουμε και τα δύο κείμενα και το από πάνω και το από κάτω χάρη σε ένα είδος ακτίνων Χ» εξηγεί η κα Τζιάτζη επισημαίνοντας τα οφέλη της Τεχνολογίας.
Φώτο: Η κα Μαρία Τζιάτζη με φοιτητές τους ρεπορτάζ- κείμενο- φωτογραφία: Μαρία Νικολάου
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος