Έκκληση οικολόγων της Τουρκίας προς τους κατοίκους της Λέσβου

Με γραπτή έκκληση τους στους πολίτες της Λέσβου, Τούρκοι οικολόγοι της συλλογικότητας «περιβαλλοντική πλατφόρμα» του Αδραμυτινού κόλπου ζητούν την από κοινού με τους πολίτες της Λέσβου αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών απειλών για το Αιγαίο που προέρχονται από τα τουρκικά παράλια.

Ζητούν την ενεργοποίηση της ελληνικής πλευράς αφού στον Αδραμυτινό κόλπο «ο οποίος, όπως τονίζεται, αποτελεί μια ευαίσθητη και κλειστή θαλάσσια περιοχή» υπάρχει μία σημαντική απειλή. «Στο άμεσο μέλλον οι ανοικτοί χώροι εξόρυξης μεταλλευμάτων χρυσού στις ακτές του κόλπου θα χρησιμοποιήσουν κυάνιο. Θα εφαρμόσουν τη μέθοδο «έκπλυσης σωρού» (heap leaching). Τα βαρέα μέταλλα, όπως το αρσενικό, ο μόλυβδος, το κάδμιο, ο ψευδάργυρος, το αντιμόνιο και κυρίως τα κυανιούχα θα μολύνουν τον κόλπο. Αυτά τα μέταλλα θα αναμιχθούν με το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα, λόγω της έκπλυσης, των όξινων αποστραγγίσεων των μεταλλείων και της υπερχείλισης των υπολειμμάτων. Πιστεύουμε ότι λόγω αυτής της πολύ χονδροειδούς μεθόδου που χρησιμοποιείται στα μεταλλεία χρυσού, οι παράγοντες μόλυνσης δε θα επηρεάσουν μόνο τη γη, τον αέρα και τα ύδατα, αλλά επιπλέον θα καταστρέψουν το οικοσύστημα όλης της περιοχής συμπεριλαμβανομένης και της Λέσβου που έχει ακτή στον κόλπο».

Με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση

Οι Τούρκοι οικολόγοι καταγγέλλουν ότι οι μεταλλευτικές εταιρίες είναι έτοιμες να λειτουργήσουν τα μεταλλεία αξιοποιώντας χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα (EBRD). «Διαμαρτυρόμαστε, λένε, που η Τράπεζα υποστηρίζει τέτοιες πρωτόγονες μεθόδους που μολύνουν την περιοχή μας. Ζητάμε την στήριξή σας στη διαμαρτυρία μας και τη βοήθειά σας στο να κάνουμε την Τράπεζα να αντιληφθεί το πρόβλημα».

Ο Αδραμυτινός κόλπος είναι ο μεγάλος κόλπος των μικρασιατικών ακτών που αγκαλιάζει τη Λέσβο από τη βορειοδυτική της άκρη μέχρι τη νοτιοανατολική της πλευρά.  «Θα θέλαμε, λένε στην έκκληση τους οι Τούρκοι οικολόγοι, να δώσουμε επίσης μερικές πληροφορίες και να μοιραστούμε μερικά ακόμα ζητήματα που μπορούν προοπτικά να αποτελούν κοινά προβλήματα και κοινές απειλές».

Και συνεχίζουν αναφερόμενοι στα προβλήματα από τα οικιακά απόβλητα, προβλήματα που θα ενταθούν από τη σχεδιαζόμενη απόρριψη επιπλέον και των αποβλήτων από τις βιομηχανίες λαδιού και σαπουνιού, καθώς και τις κτηνοτροφικές μονάδες. Ο σχεδιασμός αυτός προβλέπει τη απόρριψη στον κόλπο αποβλήτων με τη μέθοδο της εκβολής μεγάλου βάθους. Μια μέθοδο που χαρακτηρίζεται «παρωχημένη, χωρίς επαρκείς και σύγχρονες μεθόδους επεξεργασίας των λημμάτων».

Οικονομική ευκαιρία ή καταστροφή ;;

Η εξόρυξη χρυσού και γενικά τα ορυχεία, θεωρούνται συνήθως μια μεγάλη οικονομική ευκαιρία για κάθε κοινότητα, αλλά στην πραγματικότητα οι τοπικές κοινότητες φέρουν συνήθως το κόστος της εξόρυξης, με τη μορφή της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και τη ρύπανση, την απώλεια των παραδοσιακών μέσων διαβίωσης, μακροπρόθεσμα οικονομικά προβλήματα και την επιδείνωση της δημόσιας υγείας. Τα οφέλη του ορυχείου πηγαίνουν συνήθως στους επενδυτές στο εξωτερικό και την κεντρική κυβέρνηση, με ελάχιστο κέρδος για την τοπική κοινότητα.

Μόλις το μετάλλευμα έρθει στην επιφάνεια πρέπει να υποστεί επεξεργασία για την εξαγωγή του ορυκτού. Η επεξεργασία ποικίλει ανάλογα με το μέταλλο που εξορύσσεται, αλλά δημιουργεί επίσης τεράστιες ποσότητες αποβλήτων.

Τα απόβλητα είναι τόσο επικίνδυνα γιατί τα περισσότερα περιέχουν τοξικές ουσίες. Μερικές από αυτές τις τοξικές ουσίες εμπεριέχονται στο ίδιο το μετάλλευμα όπως για παράδειγμα τα βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος, το αρσενικό και το σελήνιο και εκλύονται μέσα από τα στερεά απόβλητα.

Η χρήση κυανίου

Η βασικότερη μέθοδος (σε 460 από τις 875 εκμεταλλεύσεις χρυσού και αργύρου παγκοσμίως) που χρησιμοποιείται σήμερα στην οποία η ανάκτηση του χρυσού από το πέτρωμα επιτυγχάνεται με την προσθήκη ενός διαλύματος κυανίου με επίσης σοβαρές συνέπειες για την υγεία.

Το μετάλλευμα που περιέχει χρυσό θρυμματίζεται, στοιβάζεται σε σωρούς και ψεκάζεται με κυάνιο το οποίο διαπερνά το σωρό συμπαρασύροντας το χρυσό. Το προκύπτον διάλυμα χρυσού-κυανίου συλλέγεται στη βάση του σωρού και αντλείται σε ένα μύλο όπου γίνεται ο χημικός διαχωρισμός των δυο υλικών. Το κυάνιο στη συνέχεια αποθηκεύεται σε τεχνητές δεξαμενές για να ξαναχρησιμοποιηθεί. Αυτή η διαδικασία διαρκεί μερικούς μήνες. Αν σκεφτεί κανείς τη διάρκεια αλλά και την έκταση αυτών των εργασιών μπορεί να συμπεράνει ότι  η μόλυνση του περιβάλλοντος με κυάνιο είναι σχεδόν αναπόφευκτη

Μια δόση κυανίου όσο το μέγεθος ενός κόκκου ρυζιού μπορεί να αποβεί μοιραία για τον άνθρωπο  ενώ 1 μικρογραμμάριο (= ένα εκατομμυριοστό του γραμμαρίου) ανά λίτρο νερού μπορεί να είναι θανατηφόρο για τα ψάρια.

Με πληφορίες από ΑΠΕ