«Όλη αυτή η κουλτούρα του άλλου, του ξένου…είναι κάτι που μας φοβίζει πάρα πολύ». Αλεξάνδρα Παυλίδου
Ο ΟΗΕ είχε ανακηρύξει το 1995 «Έτος Ανεκτικότητας», σε μια προσπάθειά του να ευαισθητοποιήσει το παγκόσμιο κοινό για την ανάγκη αποδοχής του διαφορετικού, με έμφαση, φυσικά, στις ανθρώπινες σχέσεις. Στη συνέχεια ήρθε η καθιέρωση της Παγκόσμιας Μέρας Ανεκτικότητας την 16η Νοεμβρίου κάθε χρόνου, αρχής γενομένης από το 1996.
Η ανεκτικότητα έχει κριτική σημασία, ειδικότερα στην πολυπολιτισμική και πολυδιάστατη παγκοσμιοποιημένη σύγχρονη κοινωνία μας. Αποτελεί το πρώτο βήμα για την αποδοχή ενώ ταυτόχρονα μπορεί να εξασφαλίζει στο άτομο μια ήρεμη και βατή καθημερινότητα, χωρίς εντάσεις που προκύπτουν από την συνεχή κατηγοριοποίηση των ανθρώπων σε βιολογικές, εθνικές, ή άλλες ομάδες. Η ανεκτικότητα αποτελεί έκφραση του σεβασμού όχι μόνο της ποικιλότητας που χαρακτηρίζει το ανθρώπινο είδος αλλά και του πλουραλισμού στις ιδέες, τις επιλογές, τις κουλτούρες, τους τρόπους σκέψης, τις αξίες και τις ανάγκες του κάθε διαφορετικού ατόμου.
Για το φετινό εορτασμό της Ημέρας Ανεκτικότητας το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει επεισόδιο της σειράς “Το μαγικό των ανθρώπων” που αναδεικνύει με μεστό τρόπο την αξία της ανεκτικότητας αλλά και συναφείς αξίες όπως η ισότητα, η σημασία της κοινωνικής ενσωμάτωσης, ο σεβασμός στον άνθρωπο κ.α.
ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΥΛΙΔΟΥ : Η ΖΩΗ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΑ
«To μαγικό των ανθρώπων» είναι μια σειρά συνεντεύξεων που επιμελείται και παρουσιάζει η συγγραφέας και καθηγήτρια Ψυχολογίας Φωτεινή Τσαλίκογλου και διαπραγματεύεται θέματα ψυχικής διαταραχής και κοινωνικού αποκλεισμού: συγκεκριμένα την απώλεια, την κρυμμένη δύναμή της, και την έννοια του τραύματος. Τα πρόσωπα που φιλοξενούνται μοιράζονται με το κοινό αφηγήσεις των ιστοριών της ζωής τους.
Στο συγκεκριμένο επεισόδιο η ηθοποιός και σκηνοθέτης Αλεξάνδρα Παυλίδου μιλά για την υιοθεσία του μικρού Νόα, του γιου της, από την Αιθιοπία. Συζητά για την μητρότητα, τη φροντίδα και τη στοργή, τις δυσκολίες, τα άγχη, τα ανοιχτά ερωτηματικά, τις προκλήσεις, τις προκαταλήψεις.
Η Παυλίδου αναφέρει αρκετά περιστατικά που συμβάλουν στην κατανόηση της αξίας της ποικιλότητας (διαφορετικότητας). Αναφέρει στιγμιότυπα από την οικογενειακή και προσωπική εμπειρία, τη διαδικασία της τεκνοθεσίας, την κουλτούρα γύρω από αυτήν αλλά και τοποθετήσεις του γιού της Νόα που αντανακλούν την αθώα παιδική προσέγγιση σε σοβαρά ηθικά θέματα, όπως η κοινωνική ένταξη, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός. Ξεδιπλώνει επίσης την άποψή της για την κατάσταση στην Ελλάδα που, όπως λέει, χαρακτηρίζεται από την έλλειψη ποικιλίας προτύπων.
Σε ερώτηση της παρουσιάστριας για το πώς φαντάζεται τον εαυτό της κατά την εφηβεία του Νόα η Παυλίδου αποκρίνεται πως φοβάται την κουλτούρα του ξένου και του άλλου. Παράλληλα εξηγεί πως η οικογένεια προσπαθεί να θωρακίσει τον Νόα από τις διάφορες προκαταλήψεις που ήδη αντιμετωπίζει στη ζωή του αλλά και από τις δικές του, ανθρώπινες ανασφάλειες και τα δικά του ερωτηματικά.
Προς το τέλος του επεισοδίου προβάλλονται πλάνα όπου η Παυλίδου διαβάζει βιβλίο στον Νόα, ενώ σχολιάζει την έλλειψη του ανδρικού μαύρου προτύπου από τα παιδικά βιβλία. Στη συνέχεια η ίδια συζητά για την ενημέρωση του υιοθετημένου παιδιού για την ιστορία του. Η Τσαλίκογλου κάνει λόγο για τον πόνο μιας παρατεταμένης απορίας και πώς κατευνάζεται μέσα από “διορθωτικές εμπειρίες αγάπης”, και συζήτησης, όπως προσθέτει η Παυλίδου.
Το μήνυμα, εν κατακλείδι, που αποτυπώνει η Παυλίδου είναι η σημασία της ένωσης, της σύνδεσης και της ουσιαστικής επαφής μεταξύ των μελών της οικογένειας αλλά και , ευρύτερα, των μελών της κοινωνίας.
Σκηνοθεσία: Πέννυ Παναγιωτοπούλου
Ιδέα-επιστημονική επιμέλεια: Φωτεινή Τσαλίκογλου
Έτος παραγωγής: 2021
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr