Σαν σήμερα στις 8/6/2010 έφυγε από τη ζωή ο επιδραστικός, εντός και εκτός συνόρων, θεατράνθρωπος Ανδρέας Βουτσινάς, ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στο ελληνικό θέατρο. Το 1957 έγινε μέλος του Actors’ Studio. Εργάστηκε ως ηθοποιός και σκηνοθέτης στο Μπρόντγουεϊ σε ταινίες του Ελία Καζάν, του Ζυλ Ντασέν αλλά και του Λικ Μπεσόν. Είχε σκηνοθετήσει πάνω από 130 παραστάσεις κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου στο Λονδίνο, το Παρίσι, τη Νέα Υόρκη, τον Καναδά και την Ελλάδα. Συνεργάστηκε με διεθνείς ηθοποιούς, όπως τους Γουόρεν Μπίτι, Φέι Ντάναγουεϊ, Ειρήνη Παππά, κ.ά.
Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει απόσπασμα επεισοδίου από το «Καλλιτεχνικό Καφενείο», παραγωγής 1986, όπου είχε φιλοξενηθεί ο Βουτσινάς.
ΤΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ
Το «Καφενείο», ήταν δημοφιλέστατη σειρά ψυχαγωγικών εκπομπών με την ατμόσφαιρα ενός ελληνικού καφενείου και παρουσιαστές τον ηθοποιό Βασίλη Τσιβιλίκα, τον συνθέτη και μαέστρο Μίμη Πλέσσα και τον σκηνοθέτη Κώστα Φέρρη. Προβλήθηκε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 1986.
Λίγα λόγια ως πλαίσιο:
Το επεισόδιο αυτό είχε προβληθεί (9/8/1986) λίγες μέρες πριν την πρεμιέρα της «Λυσιστράτης» στην Καβάλα (13/8/1986) σε σκηνοθεσία του Ανδρέα Βουτσινά και με πρωταγωνιστή τον Λάκη Λαζόπουλο στο ρόλο της Λυσιστράτης. Ο λόγος που το «Καφενείο» συνομίλησε με τους δύο αυτούς καλλιτέχνες στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν ήταν απλά η ιδιαίτερη και διαφορετική εκδοχή του έργου, σχεδιασμένη από τον Βουτσινά. Το 1986 η «Λυσιστράτη» παρουσιάστηκε σε δυο παράλληλες-διαφορετικές εκδοχές: Στην παράσταση διασκευής και σκηνοθεσίας Βουτσινά ο Λαζόπουλος ενσάρκωσε την αριστοφανική ηρωίδα (για την ιστορία: δεν ήταν η πρώτη φορά που άνδρας έπαιξε τη Λυσιστράτη καθώς στη δεκαετία του 1970 με το Αμφιθέατρο του Ευαγγελάτου η παράσταση είχε ανέβει με καθαρά ανδρικό θίασο και στο ρόλο της Λυσιστράτης τον Λευτέρη Βογιατζή) ενώ στην παράσταση σκηνοθεσίας Αλέξη Σολομού πρωταγωνιστούσε η Αλίκη Βουγιουκλάκη.
Έτσι λοιπόν η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το έργο, τις δύο διαφορετικές εκδοχές που παρουσιάστηκαν, αλλά και γύρω από την εκπαίδευση των ηθοποιών, τους σταρς, την ελευθερία του καλλιτέχνη, και τη δημιουργική οικειοποίηση του αρχαίου ελληνικού πολιτιστικού αποθέματος από νεότερους δημιουργούς.
Αρχικά ο Βουτσινάς μιλά για τις εμπειρίες του μέσα από την καριέρα του ως σκηνοθέτης, ηθοποιός και εκπαιδευτής ηθοποιών, τα προβλήματα των δραματικών σχολών, τη ζωή στο Παρίσι, το Actors Studio ενώ λόγος γίνεται και για τη συνεργασία του ως εκπαιδευτή με μεγάλα ονόματα του διεθνούς καλλιτεχνικού χώρου όπως η Φέι Ντάναγουεϊ (Faye Dunaway). O Λαζόπουλος μιλά για το δικό του ξεκίνημα από τη Λάρισα, τις σπουδές του στη Νομική, το πώς μπήκε στο θέατρο αρχικά ως συγγραφέας και έπειτα ως ηθοποιός επισημαίνοντας πως τότε συμπλήρωνε πέντε μόλις χρόνια στο θεατρικό στερέωμα.
Αμέσως μετά ο Τσιβιλίκας τους ρωτά αν είναι σωστό να προσεγγίζεται ο Αριστοφάνης με νέους τρόπους και αν είναι εντάξει να υποδύονται άντρες τη Λυσιστράτη ή «γυναικείους» ρόλους. O Βουτσινάς επιχειρηματολογεί σχετικά υπογραμμίζοντας τη σημασία της ελευθερίας του λόγου, κάνει λόγο για τις διάφορες μεταφράσεις του έργου του Αριστοφάνη, κατακεραυνώνοντας τον περιορισμό της δημιουργικής έκφρασης. Συγκρίνει τη χρηματοδότηση της δικής του παράστασης με εκείνη της Βουγιουκλάκη (αναφέρει πως η δεύτερη παράσταση πήρε «21 εκατομμύρια από τον ΕΟΤ ενώ εμείς ούτε μια πεντάρα») ενώ αναλύει την προσέγγισή του στο έργο του Αριστοφάνη λέγοντας πως «εγώ χρειάζομαι τον Αριστοφάνη, όχι εκείνος εμένα». Αναφέρεται σε παλιότερη παράστασή του «Λυσιτράτη» με την Αλέκα Παΐζη από το 1983. Mιλάει για την ανανέωση που ένιωσε όταν του είπε ο Λαζόπουλος ότι θέλει να παίξει τη Λυσιστράτη.
Ο Λαζόπουλος μιλά για το σεβασμό στο πολιτιστικό απόθεμα του παρελθόντος αλλά αντιτίθεται στην κακώς εννοούμενη «συντήρησή» του ενώ μιλά για την εμπειρία του ως Λυσιστράτη, για την ιδεολογική συγγένεια που ένιωσε με το έργο και το άφυλλο χαρακτήρα της Λυσιστράτης.
Παρουσίαση: Βασίλης Τσιβιλίκας, Μίμης Πλέσσας, Κώστας Φέρρης
Τηλεσκηνοθεσία:Νέστωρ Παβέλλας
Δείτε περισσότερα εδώ: archive.ert.gr