Εβδομηνταπέντε χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη ματωμένη επέτειο της 26ης Νοεμβρίου 1943 στο Μονοδένδρι, όταν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής εκτέλεσαν 118 Έλληνες ομήρους από τη Σπάρτη. Το Αρχείο της ΕΡΤ, με αφορμή αυτή την ημέρα μνήμης, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει την εκπομπή:
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1943 ΣΦΑΓΗ ΣΤΟ ΜΟΝΟΔΕΝΤΡΙ
(video)
Νέο
Σειρά ντοκιμαντέρ ιστορικής καταγραφής, του δημοσιογράφου Γιώργου Πετρίτση με θέματα αναφερόμενα σε πρόσωπα και γεγονότα της πρόσφατης ιστορίας μας. Το επεισόδιο αυτό, αναφέρεται στην εκτέλεση 118 Ελλήνων ομήρων από τους Γερμανούς στο Μονοδένδρι Λακωνίας, στις 26 Νοεμβρίου 1943, ως αντίποινα για την επίθεση ανταρτών του ΕΛΑΣ σε γερμανική φάλαγγα στην ίδια τοποθεσία.
Συνεντεύξεις συγγενών εκτελεσθέντων, επιζώντων και κατοίκων της Σπάρτης, μεταξύ των οποίων ο πρώην δήμαρχος Αθηναίων Νίκος Γιατράκος, ο πρώην δήμαρχος Σπάρτης Γεώργιος Σαϊνόπουλος και ο οικονομολόγος Κωνσταντίνος Κοκκομέλης αφηγούνται βιώματα από την τοπική κοινωνία της κατοχικής Σπάρτης και μεταφέρουν μνήμες από το χρονικό της σύλληψης των ομήρων, της μεταγωγής τους στις φυλακές της Τρίπολης μέχρι την ώρα της εκτέλεσής τους.
Γίνεται λόγος για τον ρόλο των δωσιλόγων της περιοχής, μελών των Ταγμάτων Ασφαλείας και συνεργατών των Γερμανών που συμμετείχαν στην κατάδοση των θυμάτων, για τις προσπάθειες αποφυλάκισης των συλληφθέντων, καθώς και για τη στάση του ΕΛΑΣ. Αναζητούνται επίσης, τα κριτήρια κατάδοσης των θυμάτων, αριστερών και από επιφανείς οικογένειες, ενώ σκιαγραφείται το εγχώριο εμφυλιοπολεμικό κλίμα. Μεταξύ των εκτελεσθέντων, ο γιατρός Χρήστος Καρβούνης ο οποίος δεν δέχθηκε να φύγει αν και του το πρότειναν οι Γερμανοί. Η κόρη του Άννυ Καρβούνη-Ρηγοπούλου καταθέτει τη δική της μαρτυρία για τα γεγονότα που συνδέονται με τον πατέρα της.
Η κάμερα καταγράφει τα κτίρια-σύμβολα της Σπαρτιατικής κοινωνίας που συνδέονται με τις μνήμες του πρόσφατου παρελθόντος, όπως, την κλινική του γιατρού Χρ. Καρβούνη και την οικία της οικογένειας Τζιβανοπούλου από την οποία εκτελέστηκαν τέσσερα αδέλφια.
Σενάριο – σκηνοθεσία: Γιώργος Πετρίτσης
Έτος παραγωγής: 1992
Δείτε περισσότερα στο https://archive.ert.gr