Απαραίτητη η πρόληψη των διαταραχών λόγου πριν από το σχολείο (aud)

Στο σχολείο, κυρίως στην Πρώτη Δημοτικού, ή και αρκετά νωρίτερα, γονείς και εκπαιδευτικοί έρχονται να διαπιστώσουν τυχόν προβλήματα στην ανάπτυξη του λόγου κάποιων παιδιών. Αυτά τα προβλήματα, λένε οι ειδικοί, συνήθως σχετίζονται με κακές επιδόσεις, προβλήματα στο διάβασμα, στην ορθογραφία, στην αριθμητική, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλει το παιδί.

Οι δυσκολίες στην ανάπτυξη του λόγου όταν δεν βρίσκουν λύση σχετίζονται συχνά με μαθησιακές δυσκολίες, που παρουσιάζει κάποια στιγμή ο μαθητής, και σχολική αποτυχία. Αν όμως από την αρχή διαγνωστεί, τότε το πρόβλημα βρίσκει λύση, αρκεί να συνεργαστούν οι γονείς με τους εκπαιδευτικούς και τον ειδικό λογοθεραπευτή. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό οποιαδήποτε δυσκολία στην ανάπτυξη του λόγου να αναγνωρίζεται και να αντιμετωπίζεται πριν από την έναρξη της Α΄Δημοτικού.

Σύµφωνα µε διεθνή βιβλιογραφικά δεδοµένα:

• το 60% των παιδιών µε δυσκολίες στην ανάπτυξη του λόγου στην ηλικία των 5 ετών παρουσίασαν προβλήματα ανάγνωσης, γραφής, ορθογραφίας και µαθηµατικών στην ηλικία των 9-11 ετών.
• Υπολογίζεται ότι 3%-5% των παιδιών εμφανίζουν κάποια δυσκολία στην κατάκτηση και σωστή χρήση των ήχων της ομιλίας.
• Οι φωνολογικές διαταραχές συναντώνται συχνότερα στα αγόρια.

Οι κυριότερες Αναπτυξιακές Διαταραχές Λόγου 

• Γλωσσική διαταραχή αντιληπτικού και εκφραστικού τύπου
• Φωνολογική διαταραχή
• Διαταραχή άρθρωσης
• Διαταραχή ρυθµού της οµιλίας (ταχυλαλία, βραδυλαλία, τραυλισμός)
• Διαταραχές προφορικής έκφρασης (κωφαλαλία, επιλεκτική αλαλία)
• Διαταραχές φώνησης (αφωνία, δυσφωνίες, ρινολαλίες)

Για την ανάπτυξη του λόγου των παιδιών και τον ρόλο των γονιών και των εκπαιδευτικών στο ζήτημα αυτό, μίλησε στην εκπομπή “Κάτι που μας αφορά” στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου) η λογοθεραπεύτρια και επιστημονικός συνεργάτης στη Β΄ Αναπτυξιακή Παιδιατρική Κλινική του νοσοκομείου Παίδων “Αγλαΐα Κυριακού” Γιωργία Μπέρτου. Η κ. Μπέρτου, ανάμεσα σε άλλα, τόνισε ότι οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν καλύτερα το παιδί τους αν αντιληφθούν ότι το κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης στον λόγο του και οφείλουν να πορεύονται βάσει αυτού.

Συχνά τα παιδιά με διαταραχή λόγου:

• Παρουσιάζουν από ήπιες δυσκολίες έως και σοβαρές διαταραχές συμπεριφοράς.
• Δεν έχουν εξίσου αναπτυγμένο κίνητρο για επικοινωνία με τα υπόλοιπα παιδιά.
• Εκδηλώνουν λιγότερες πρωτοβουλίες για επικοινωνία και συνήθως τις απευθύνουν σε ενήλικες και όχι σε παιδιά της ηλικίας τους και όχι δημοσίως.
• Συχνά μιλούν χαμηλόφωνα, κρύβουν το στόμα με τα χέρια τους και μοιάζουν ντροπαλά.
• Τείνουν να αποφεύγουν την επικοινωνία με συνομήλικα παιδιά δίχως προβλήματα λόγου, τα οποία προοπτικά σταματούν να τους απευθύνουν τον λόγο και τους αποφεύγουν.
• Από την ηλικία των 3 ετών, τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές προτιμούν να παίζουν με μικρότερα και πιο αδύναμα γλωσσικά παιδιά.

Τι είναι η Λογοθεραπεία

Είναι η επιστήμη που ασχολείται με την πρόληψη, τη διάγνωση και την αντιμετώπιση προβλημάτων:

• επικοινωνίας (λεκτικής και μη)
• λόγου
• ομιλίας
• φωνής
• μάθησης

Η Λογοθεραπεία στοχεύει στην ομαλή ένταξη του ατόμου στο κοινωνικό και στο σχολικό περιβάλλον.

Ο ρόλος του λογοθεραπευτή

• Ο λογοθεραπευτής ακολουθεί μία σειρά δοκιμασιών για να αναλύσει και να αξιολογήσει την επικοινωνία, τη γλωσσική και τη φωνολογική ανάπτυξη του παιδιού.
• Το λογοθεραπευτικό πρόγραμμα στοχεύει στην ενίσχυση των υπαρχόντων δεξιοτήτων και στη δημιουργία νέων, ώστε να υπάρχει βελτίωση και αποκατάσταση των διαταραχών.
• Παράλληλα με τη θεραπεία του παιδιού, ο Λογοθεραπευτής ενημερώνει και εκπαιδεύει τους γονείς.
• Για την καλύτερη αντιμετώπιση των διαταραχών και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του παιδιού, ο λογοθεραπευτής συνεργάζεται με ειδικούς άλλων ειδικοτήτων, όπως είναι οι γιατροί, ψυχολόγοι, φυσιοθεραπευτές ειδικοί παιδαγωγοί και εργοθεραπευτές.

Ευχαριστούμε πολύ τη λογοθεραπεύτρια BSc, MSc Γιωργία Μπέρτου για τα σημαντικά επιστημονικά στοιχεία και δεδομένα που μας διέθεσε. 

Ρεπορτάζ: Τζένη Χαραλαμπίδου, Ασπασία Κακολύρη