Η ιστορία των debate σε Ελλάδα και εξωτερικό (video)

Η ιστορία των ελληνικών debate αρχίζει το 1990 στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με τη συμμετοχή των Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, Ανδρέα Παπανδρέου και Χαρίλαου Φλωράκη. Από τότε έγιναν άλλες επτά τηλεοπτικές αναμετρήσεις, είτε μεταξύ των ηγετών των δύο μεγαλύτερων κομμάτων, είτε μεταξύ όλων των αρχηγών των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Παράδοση για τις περισσότερες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες αποτελούν τα debate πριν από τις εκλογές. Κατά κανόνα διεξάγονται μεταξύ των επικεφαλής των δύο μεγαλύτερων κομμάτων, αλλά γίνονται και τηλεμαχίες με τη συμμετοχή εκπροσώπων από όλα τα κόμματα.

Από το Πάντειο Πανεπιστήμιο μέχρι τα τηλεοπτικά στούντιο των ημερών οι τηλεθεατές παρακολούθησαν 7 τηλεμαχίες πολιτικών αρχηγών.

Στα μέσα του Σεπτέμβρη του 1996 και λίγες μέρες πριν τις εθνικές εκλογές οι Κώστας Σημίτης και Μιλτιάδης Έβερτ κονταροχτυπήθηκαν στο τηλεοπτικό στούντιο. Ο κάθε αρχηγός είχε στη διάθεσή του 2 λεπτά για ν’ απαντήσει σε ερωτήσεις χωρίς να απευθύνεται στον πολιτικό του αντίπαλο.

Κώστας Σημίτης και Κώστας Καραμανλής συγκρούονται το 2000 στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ με φόντο την οικονομία και τη νέα κατάσταση που έφερνε η είσοδος της χώρας στην ΟΝΕ. Οι πολιτικοί αρχηγοί είχαν στη διάθεσή τους 2 λεπτά για να δώσουν τις απαντήσεις τους με την τηλεθέαση να αγγίζει το υψηλό 40% .

Το 2004, το ΠΑΣΟΚ με τον Γιώργο Παπανδρέου για πρώτη φορά στο τιμόνι του, αντιμετωπίζει τη ΝΔ που για δεύτερη φορά εκπροσωπείτο από τον Κώστα Καραμανλή. Αυτήν τη φορά όμως στην τηλεοπτική συζήτηση συμμετείχαν και αρχηγοί άλλων 3 κομμάτων: η Γ.Γ. του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, ο Ν. Κωνσταντόπουλος από τον Συνασπισμό και ο Δ. Τσοβόλας από το ΔΗΚΙ. Πέντε δημοσιογράφοι ρωτούσαν εναλλάξ, ενώ υπήρχε και η δυνατότητα να επανέλθουν στο ερώτημα σε περίπτωση που η απάντηση δεν τους ικανοποιούσε.

Έχοντας την εμπειρία 3 συνεχών τηλεαναμετρήσεων, ο Κώστας Καραμανλής κάθεται στο ίδιο τηλεοπτικό πλατό με τον Γιώργο Παπανδρέου το 2007. Μαζί τους η Αλέκα Παπαρήγα από το ΚΚΕ, ο Αλέκος Αλαβάνος από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Γιώργος Καρατζαφέρης από τον ΛΑΟΣ και ο Στέλιος Παπαθεμελής από την τότε Δημοκρατική Αναγέννηση, συμπλήρωσαν την εξάδα ενός debate που κυριαρχήθηκε από τη συζήτηση για τις φονικές πυρκαγιές στη Πελοπόννησο.

Το 2009 διεξήχθησαν δύο συνολικά debate, το ένα με την παρουσία όλων των αρχηγών των κοινοβουλευτικών κομμάτων μαζί με τους Οικολόγους και άλλο ένα με τη συμμετοχή των Κ. Καραμανλή και Γ. Παπανδρέου. Ήταν μάλιστα και η πρώτη παρουσία του Αλέξη Τσίπρα που λίγο καιρό πριν είχε πάρει τα ηνία του ΣΥΡΙΖΑ από τον Αλέκο Αλαβάνο. Πρόκειται ακόμα και για το τελευταίο debate που θα μετείχε ο Κ. Καραμανλής και ο Γ. Παπανδρέου. Για πρώτη φορά, οι αρχηγοί είχαν τη δυνατότητα να ρωτούν ο ένας τον άλλο.

Χωρίς τηλεμαχία διεξήχθησαν οι εκλογικές αναμετρήσεις του 2012 και οι εκλογές του Ιανουαρίου 2015. Παρότι το ζήτημα απασχόλησε τα κομματικά επιτελεία οι διαφωνίες δεν επέτρεψαν την πραγματοποίηση debate και το θέμα κρατήθηκε ψηλά στην πολιτική αντιπαράθεση.

Το Σεπτέμβριο του 2015 διεξήχθησαν δύο debate, το ένα με τη συμμετοχή 7 αρχηγών και το άλλο μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του Ευάγγελου Μεϊμαράκη. Το παρών έδωσαν η Φώφη Γεννηματά, ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο Δημήτρης Κουτσούμπας και ο Πάνος Καμμένος.

Παραδοσιακή διεθνής προεκλογική πρακτική τα debate

Στις περισσότερες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες του πλανήτη τα debate αποτελούν αναπόσπαστο εργαλείο της προεκλογικής εκστρατείας των κομμάτων. Για τους πολιτικούς επιστήμονες αποτελούν την πιο ολοκληρωμένη παρουσίαση των επιλογών που έχουν οι ψηφοφόροι.

Είναι μόλις 1974 και στη Γαλλία προβάλλεται η πρώτη τηλεοπτική μονομαχία. Ήταν τέτοια η σημασία αυτού του debate που ο Μιτεράν έλεγε ότι ο ντ’Εστέν κέρδισε τις εκλογές από τη φράση: «Δεν έχετε κύριε Μιτεράν το μονοπώλιο της καρδιάς, δεν το έχετε».

Από τότε οι τηλεοπτικές μονομαχίες γίνονταν ανάμεσα σε πρώτο και δεύτερο γύρο, οπότε και συμμετείχαν οι 2 τελικοί υποψήφιοι. Η πρώτη φορά που δεν έγινε debate ήταν το 2002 όταν ο Ζακ Σιράκ αρνήθηκε να βρεθεί απέναντι στον ακροδεξιό Ζαν Μαρί Λεπέν.

Tο 2017 για πρώτη φορά έγινε ένα μεγάλο debate πριν τον πρώτο γύρο στο οποίο πήραν μέρος πέντε υποψήφιοι.

Με τη φράση «To στρογγυλό τραπέζι των ελεφάντων» ονόμασαν στη Γερμανία την τηλεοπτική μονομαχία, στην οποία συμμετέχουν όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα. Ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ‘70 χωρίς χρονικό περιορισμό. Ωστόσο για μία ολόκληρη τη δεκαετία του ‘90 δεν έγινε εξαιτίας της άρνησης του συντηρητικού καγκελάριου Χέλμουτ Κολ. Από το 2002 παρουσιάστηκε μια νέα εκδοχή μονομαχίας στην οποία συμμετείχαν μόνο τα δύο μεγαλύτερα κόμματα CDU και SPD.

Ισπανία, Δεκέμβριος 2015. Κανένα κόμμα δεν κερδίζει την πλειοψηφία στις εκλογές. Νέες δυνάμεις αναδύονται. Στο debate του 2016 για πρώτη φορά δεν βρίσκονται αντιμέτωπα τα δύο παραδοσιακά κόμματα, αλλά τέσσερα.

Πριν τις φετινές εκλογές, η Ισπανική εκλογική επιτροπή απαγόρευσε στο ακροδεξιό κόμμα Βοξ να πάρει μέρος στο debate. Τελικά στην μονομαχία εμφανίστηκαν και πάλι 4 αρχηγοί με έναν συντονιστή. Ενδιαφέρον είχε ότι οι συμμετέχοντες μπορούσαν να απευθύνονται ο ένας στον άλλο.

Και στα πολύπαθα Βαλκάνια, τα debate αποτελούν παράδοση. Στην Κροατία γίνονται ανελλιπώς από το 2005 ανάμεσα στους 2 επικρατέστερους προέδρους. Κάθε 5 χρόνια πριν τις εκλογές πραγματοποιούνται οι τηλεοπτικές μονομαχίες στην Ρουμανία και γίνονται ακόμα και πριν από κρίσιμα δημοψηφίσματα.

Η Τουρκία από την άλλη, μια περιφερειακή υπερδύναμη από την εποχή της ανόδου του Ερντογάν, έχει ξεχάσει τι σημαίνει τηλεοπτικό debate. Το 2002 πριν εκλεγεί πρωθυπουργός για πρώτη φορά ο Ερντογάν παρουσιάστηκε για μία και μοναδική φορά απέναντι στον τότε υποψήφιο της αντιπολίτευσης Ντενίζ Μπαϊκάλ. Αφού εξελέγη δεν συμμετείχε ποτέ ξανά.

Debate είδαν ξανά οι Τούρκοι πολίτες φέτος όταν Ιμάμογλου και Γιλντιρίμ βρέθηκαν αντιμέτωποι εν όψει των επαναληπτικών στην Κωνσταντινούπολη.

Πηγή: ΕΡΤ1

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος