Πολύνεκρες επιθέσεις – Η βία, οι “οικουμενικές αξίες”, και η δύναμη του λόγου

Ο Χαμίντ Νταμπασί είναι ιρανο-αμερικανός, καθηγητής Ιρανικών Σπουδών και Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο Columbia στις ΗΠΑ. Λίγες ώρες μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, έγραψε ένα άρθρο στην ιστοσελίδα του δικτύου Al Jazeera. “Je suis Muslim-Είμαι Μουσουλμάνος” ήταν ο τίτλος του. Και ο σκοπός του, να θέσει ερωτήματα. Για τη βία, τις αξίες, και τη δύναμη των λέξεων.

“Θέλω να ενωθώ με την ανθρωπότητα σε κάθε γωνιά αυτής της εύθραυστης γης, ενάντια στη βαρβαρότητα, ως μουσουλμάνος και ως άνθρωπος”, λέει ο Χαμίντ Νταμπασί. “Είμαι μουσουλμάνος. Ως μουσουλμάνος, θέλω να εκφράσω την αλληλεγγύη μου στους γάλλους, που υποφέρουν τώρα από το τραύμα αυτού του δολοφονικού χάους που διαπράχθηκε σε βάρος αθώων ανθρώπων. Ως μουσουλμάνος…θέλω να αποκηρύξω τις εγκληματικές συμμορίες που έχουν συγκεντρωθεί υπό τη σημαία του «Ισλαμικού Κράτους» ή οποιασδήποτε άλλης ομάδας τρομοκρατεί αθώους, από την Ινδία, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, μέχρι το Ιράκ και τη Συρία, από τη βόρεια Αφρική μέχρι την Τουρκία, και από τον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο μέχρι την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Θέλω να ρωτήσω, μπορεί σήμερα ένας μουσουλμάνος να πει ότι είναι μουσουλμάνος, και μετά να πει ό, τι είπα εγώ;”

Ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον ήταν εμφατικός, γράφει ο Νταμπασί, όταν μιλούσε για τον “τρόπο ζωής μας”, και μετά απευθυνόταν στους γάλλους λέγοντας “οι αξίες σας είναι οι αξίες μας”. “Ποιες ακριβώς είναι αυτές οι γαλλικές και βρετανικές αξίες;” αναρωτιέται ο Νταμπασί. “Μπορεί, θα μπορούσε ένας μουσουλμάνος επίσης να τις μοιράζεται, παραμένοντας μουσουλμάνος;”

Οι λέξεις έχουν δύναμη, λέει ο ιρανο-αμερικανός καθηγητής. Είναι φορτισμένοι όροι, πολιτισμικοί όροι, πολιτισμικοί κώδικες. “Τόσο ο Ομπάμα όσο και ο Κάμερον επιλέγουν όρους που αποφασιστικά και εσκεμμένα, μετατρέπουν εμένα και εκατομμύρια μουσουλμάνους σαν εμένα, στο «πολιτισμικό τους άλλο»“.

Πολύνεκρες επιθέσεις – Η βία, οι “οικουμενικές αξίες”, και η δύναμη του λόγου
Το πανεπιστήμιο στη Γκαρίσσα της Κένυας, μετά την επίθεση εξτρεμιστών τον Απρίλιο του 2015

“Εκατομμύρια μοιράζονται ιστορίες επιθέσεων που δεν είναι για το Παρίσι”, γράφει σήμερα το βρετανικό BBC.  Η “πιο διαβασμένη” είδηση  στο δίκτυο την περασμένη Κυριακή αφορούσε μια τρομοκρατική επίθεση. Αλλά όχι αυτή που κυριαρχούσε στις ειδήσεις.

[blocktext align=”right”]Τον Απρίλιο του 2015, μέλη της ισλαμιστικής οργάνωσης Αλ Σαμπάμπ εισέβαλαν στο πανεπιστήμιο της Γκαρίσα στην Κένυα. Σκότωσαν δύο φρουρούς και άρχισαν να πυροβολούν εναντίον των φοιτητών. Οι δράστες πήγαιναν από αίθουσα σε αίθουσα και σκότωναν φοιτητές που προετοιμάζονταν για τις εξετάσεις. Οι νεκροί ήταν 147, οι περισσότεροι φοιτητές.[/blocktext]Σχεδόν επτά εκατομμύρια άνθρωποι “κλίκαραν” τον τίτλο “Επίθεση σε πανεπιστήμιο της Κένυας σκοτώνει 147”. Τα τρία τέταρτα των “χτυπημάτων” έγιναν μέσω των social media, και μόνο το υπόλοιπο ένα τέταρτο από την κεντρική σελίδα του BBC. Πολλοί, σύμφωνα με το δίκτυο, επέλεξαν την είδηση που “μοιράζονταν” οι φίλοι τους στα μέσα δικτύωσης. Δεν πρόσεξαν την ημερομηνία στην κορυφή της σελίδας, και θεώρησαν ότι η ιστορία ήταν έκτακτη είδηση. Αν, ωστόσο, κάποιοι μπερδεύτηκαν και διάβασαν την είδηση θεωρώντας ότι είναι νέα, πολλοί τη μοιράστηκαν συνειδητά. Με αυτό τον τρόπο, “επέκριναν δυτικούς οργανισμούς ενημέρωσης ότι, κατά τη γνώμη τους, απέτυχαν να καλύψουν τη σφαγή στην Κένυα με τον ίδιο τρόπο που κάλυψαν τα γεγονότα στο Παρίσι”, γράφει το ίδιο το BBC. Σε ένα σχόλιό της, μια ευρωπαία χρήστις του Facebook λέει για την αλ Σαμπάμπ, “αυτή είναι η ισλαμιστική στρατιωτική οργάνωση που κατέσφαξε 147 αθώους ανθρώπους στην Κένυα τον περασμένο Απρίλιο. Η σφαγή δεν τράβηξε την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, από όσο θυμάμαι. Ο πόλεμός μας δεν είναι μόνο εναντίον του ISIS επειδή επιτέθηκαν σε μια χώρα-σύμμαχο στο ΝΑΤΟ. Θα έπρεπε να σταθούμε στο πλευρό της Κένυας εναντίον της αλ Σαμπάμπ, ακριβώς όπως στεκόμαστε στο πλευρό των δυτικών συμμάχων μας εναντίον του ISIS“.

Ποιοι ήταν αυτοί που ενδιαφέρθηκαν την Κυριακή για την ιστορία της Κένυας; Τα μισά από τα “χτυπήματα” προήλθαν από τη βόρεια Αμερική, και το άλλο ένα τέταρτο από τη Βρετανία. Η είδηση είχε πάνω από 10 εκατομμύρια “χτυπήματα” σε δύο ημέρες, αριθμός τετραπλάσιος σε σχέση με τον Απρίλιο, όταν είχε πραγματικά συμβεί.

Αλλά δεν είναι μόνο η Κένυα. Μετά το hashtag “Pray for Paris”, ήρθε το “Pray for the World”. Χρησιμοποιήθηκε πάνω από 400.000 φορές από την Παρασκευή, καθώς πολλοί θέλησαν να “ανοίξουν” τη συζήτηση και να θυμίσουν πολύνεκρες επιθέσεις στο Μεξικό και τη Βαγδάτη. Το hasthag “Pray for Lebanon” -αναφορά στις επιθέσεις αυτοκτονίας που σκότωσαν 41 ανθρώπους στη Βηρυτό μία μόλις ημέρα πριν τις επιθέσεις στο Παρίσι- χρησιμοποιήθηκε περισσότερες από 800.000 φορές στο twitter.

Κριτική, εκτός από τα μέσα ενημέρωσης, δέχτηκε και το facebook για “δύο μέτρα και δύο σταθμά”. Ένας από τους λόγους, η απόφασή του να δώσει στους χρήστες την επιλογή να βάλουν φίλτρο στις φωτογραφίες του προφίλ τους, στα χρώματα της γαλλικής σημαίας. Πολλοί χρήστες αναρωτήθηκαν γιατί δε συνέβη το ίδιο με άλλες χώρες και γεγονότα.

Πολύνεκρες επιθέσεις – Η βία, οι “οικουμενικές αξίες”, και η δύναμη του λόγου
Νιγηριανή πρόσφυγας, εκτοπισμένη λόγω της δράσης της Μπόκο Χαράμ, σε στρατόπεδο στη Νιγηρία

Ο Τζαφάρ Τζαφάρ, αρθρογράφος στους Premium Times της Νιγηρίας, έκανε μια δημοφιλή ανάρτηση-επιστολή στον ιδρυτή του facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ, για τις πολυάριθμες αιματηρές επιθέσεις στη Νιγηρία από την εξτρεμιστική οργάνωση Μπόκο Χαράμ, η οποία συνδέεται με το Ισλαμικό Κράτος. “Το facebook ποτέ δεν ταυτίστηκε με τη Νιγηρία, σε καμία από τις επαναλαμβανόμενες τραγωδίες μας, είτε μας βομβάρδιζαν σε ιερά μας μέρη είτε σε κοινωνικές εκδηλώσεις”, λέει. Αφού τονίζει ότι “η καρδιά του είναι κοντά στους γάλλους” αυτή τη στιγμή, ο αρθρογράφος θυμίζει μια σειρά πολύνεκρων επιθέσεων, και καταλήγει, “ακόμη και το κίνημα ‪#‎BringBackOurGirls, που κινητοποιούσε για την απελευθέρωση των 224 μαθητριών οι οποίες είχαν απαχθεί από τρομοκράτες, δεν κατάφερε να κάνει τη συνείδηση της εταιρίας σας να ταυτιστεί με τη Νιγηρία. Ανεβάζαμε στο δίκτυο σας κάθε δράση, κάθε καθιστική διαμαρτυρία και κάθε πορεία, αλλά κλείνατε τα μάτια”.

Τη συζήτηση που έχει ανοίξει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γύρω από αυτό το θέμα, καταγράφει από την πρώτη μέρα με συνεχή ρεπορτάζ του και το γερμανικό δίκτυο DW. Οι δημοσιογράφοι του δικτύου στην Αφρική, οι οποίοι παρακολουθούν τις αντιδράσεις στα social media στη διάλεκτο Hausa -τη μιλούν 50 εκατομμύρια άνθρωποι-, λένε ότι οι χρήστες δείχνουν πολύ περισσότερη συμπάθεια για τα θύματα των επιθέσεων του Παρισιού σε σχέση με την επίθεση στο περιοδικό Charlie Hebdo. Αλλά, θέτουν και ερωτήματα.

“Τα συλλυπητήριά μας στον λαό της Γαλλίας”, γράφει ένας χρήστης του Facebook.  Ο Μοχάμεντ, σομαλο-κενυάτης στο Ναϊρόμπι, λέει σε δημοσιογράφο της DW, “δε συμφωνούμε με αυτούς (τους δράστες) και όποιος το υποστηρίζει αυτό είναι χούλιγκαν”.

Υπάρχει, όμως, και η κριτική. “Καταδικάζω τις επιθέσεις στο Παρίσι, αλλά οι γάλλοι έχουν κι αυτοί ευθύνες. Είναι αναμιγμένοι σε όλες σχεδόν τις κρίσεις στην Αφρική και τις αραβικές χώρες. Προσεύχομαι να τελειώσει ο τρόμος σε ολόκληρο τον κόσμο”, γράφει ένας χρήστης από τη Νιγηρία. Ένας άλλος χρήστης σχολιάζει τη μεσίστια σημαία της Γερμανίας για το Παρίσι. “Η Συρία έχει ζήσει επιθέσεις που έχουν σκοτώσει χιλιάδες, πηγαίνετε στη Γάζα, χιλιάδες έχουν σκοτωθεί εκεί. Κοιτάξτε τη Σαμπάμπ στη Σομαλία, σκοτώνουν χιλιάδες εκεί. Γιατί η Γερμανία δεν είχε μεσίστια τη σημαία της υπέρ της Συρίας, της Σομαλίας ή της Γάζας;” Ανάμικτες αντιδράσεις από την Αφρική στον τρόμο του Παρισιού, σχολιάζει η DW, προσθέτοντας ότι τα σχόλια σε γλώσσες άλλες από την αγγλική και τη γαλλική, κινούνται από τη συμπάθεια στη -μετά βίας- συγκαλυμμένη εχθρότητα.

πηγές: Al Jazeera, BBC, DW
φωτο: ΑΠΕ/ΜΠΕ

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος