Πανηγύρια: Οι επιπτώσεις από την απαγόρευση – Έρευνα του ert.gr

Τα πανηγύρια, μέρος της ελληνικής παράδοσης, αποτελούν πλέον «κόκκινο πανί» για τους λοιμωξιολόγους και πιθανές εστίες υπερμετάδοσης του κορονοϊού. Στην Ικαρία οργανώνονται περισσότερα από εκατό πανηγύρια το χρόνο, ενώ πολλές περιοχές έχουν συνδέσει τη φήμη τους με τις πανηγυρικές εκδηλώσεις. Η απαγόρευση του ειδικού συμβουλίου του υπουργείου Υγείας εφαρμόζεται σε όλες τις περιοχές της χώρας και το ert.gr καταγράφει πώς διαμορφώνεται η κατάσταση σε Ικαρία, Τρίκαλα, Κρήτη, Καλαμάτα, Ήπειρο.

Πανηγύρια, η βαριά βιομηχανία της Ικαρίας!

Του Γιώργου Βιτσαρά

Στην Ικαρία οργανώνονται περισσότερα από εκατό (100) πανηγύρια το χρόνο, (πολλά από αυτά τον Αύγουστο). Το 99,99% διοργανώνεται από τους συλλόγους των χωριών και των εκκλησιαστικών επιτροπών με τα χρήματα να πηγαίνουν για μικρά έργα στις τοπικές κοινότητες. Υπολογίζεται ότι τα Ικαριώτικα πανηγύρια τα επισκέπτονται και τα απολαμβάνουν  περισσότεροι από πενήντα χιλιάδες (50.000) πανηγυριστές κάθε χρόνο. Δεν υπολογίζονται τα «μνημόσυνα», οι «μακαρονάδες», οι «λουκουμάδες» οι γάμοι και τα βαφτίσια που πολλές φορές ξεπερνούν σε καλεσμένους τα 1000 άτομα! Δυστυχώς, την φετινή σεζόν, ζώντας στο «διάλλειμα» της πανδημίας τα προβλήματα από την στασιμότητα, ίσως και από την καθολική απαγόρευση μεγαλώνουν. Δεν θα υπάρχουν τα εισοδήματα των Συλλόγων οι κτηνοτρόφοι δεν θα διαθέσουν το κρέας τους (περίπου 30 τόνοι), οι οινοπαραγωγοί το κρασί τους, οι αγρότες τα κηπευτικά τους, ενώ στην σειρά μπαίνουν και άλλες δραστηριότητες που στηρίζουν και στηρίζονται από τα πανηγύρια. Αποτέλεσμα: οι διοργανωτές να μην έχουν μέχρι τώρα υλοποιήσει κανένα πανηγύρι και το ίδιο αναμένεται για την συνέχεια του καλοκαιριού.

Ελπίζουμε στην καλύτερη οργάνωση για την επόμενη χρονιά σε όλα τα επίπεδα της τουριστικής αλυσίδας, αφού έχουμε καλύτερα νέα στην αντιμετώπιση του κορονοϊού.

Ήπειρος: «Και του χρόνου να ‘μαστε καλά να ανταμώσουμε»

Της Βασιλικής Γκόρου

Τα πανηγύρια, στην παράδοση της Ελλάδας, είναι εκείνες οι μοναδικές στιγμές που τα μέλη κάθε κοινότητας, επιδιώκουν να βρεθούν μαζί για να γιορτάσουν τον τοπικό Άγιο, να διασκεδάσουν αλλά και να βιώσουν τελετουργικά το αντάμωμά τους! Ξενιτεμένοι, από κάθε οικογένεια, προγραμματίζουν μήνες πριν, την παρουσία τους στο χωριό, έστω και για κείνες τις λίγες ώρες, ώστε να ξαναβρεθούν με την οικογένεια, με την πλατιά της έννοια…

Το θρησκευτικό τυπικό στην εκκλησία ή στο ξωκκλήσι ή στο μοναστήρι κάθε περιοχής, ο χορός, το τραγούδι, το φαγοπότι με τοπικά εδέσματα, ήθη και έθιμα, που παρά τις μεγάλες αλλαγές που βίωσε η κοινωνία τα τελευταία χρόνια, παρέμειναν σχεδόν αλώβητα…

Με πρωτεργάτες συνήθως τον Πολιτιστικό Σύλλογο της κάθε κοινότητας, ή την αδελφότητα (το σύλλογο δηλαδή των αποδήμων μιας περιοχής) και συμπαραστάτες το Τοπικό και το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, η διοργάνωση ενός πανηγυριού, ήταν υπόθεση όλων… Όλοι δουλεύουν – εθελοντικά και αφιλοκερδώς – πριν και μετά και όλοι διασκεδάζουν αντάμα, με τη νεολαία του κάθε τόπου να μυείται σε ήθη, έθιμα, παραδόσεις και να γνωρίζει συγγενείς από τα πέρατα της γης! Το βαθιά αυτό ριζωμένο αίσθημα του νόστου, έρχεται να χτυπήσει φέτος ο νέος κορωνοϊός. Ήδη δεκάδες είναι τα πανηγύρια από τις αρχές Μαϊου που δεν πραγματοποιήθηκαν είτε λόγω απαγορεύσεων είτε λόγω της αδυναμίας των διοργανωτών να προχωρήσουν στην οργάνωσή τους με τα μέτρα που είχαν επιβληθεί.

Ο προβληματισμός ήταν έντονος σε όλα τα διοικητικά συμβούλια συλλόγων και αδελφοτήτων, καθώς πέρα από τις νομικές και οικονομικές κυρώσεις, υπήρξε και το αίσθημα της ευθύνης. Κυρίως γιατί στα χωριά παραμένουν, μετά το πανηγύρι, οι ηλικιωμένοι – ευπαθείς συγγενείς που θα πρέπει στη συνέχεια μόνοι τους να αντιμετωπίσουν το όποιο θέμα υγείας προκύψει.

Αλλά και μεγάλοι φορείς της αποδημίας, όπως η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδος, με 476 Συλλόγους και σωματεία στην δύναμη της ήδη από τα τέλη Μαϊου, με απόφαση του Διοικητικού της Συμβουλίου, ανέβαλε όλες τις προγραμματισμένες εκδηλώσεις για το φετινό καλοκαίρι. Το ίδιο έκανε και η Αδελφότητα Σαρακατσαναίων Ηπείρου αναβάλλοντας την 41ο Αντάμωμα στη Σαρακατσάνικη Στάνη στο Σκαμνέλι Ζαγορίου τη μαζικότερη για 40 χρόνια εκδήλωση στην περιοχή, σημειώνοντας: «Αυτό το καλοκαίρι με τους περιορισμούς και τις αποστάσεις δεν μπορούν να το ζήσουν όπως θέλουν και όπως του αξίζει».

Κι έτσι, μέσω κοινωνικών δικτύων, πολλοί σύλλογοι ήδη είχαν ανακοινώσει την αναβολή/ματαίωση του παραδοσιακού πανηγυριού με την ευχή «Και του χρόνου να ‘μαστε καλά να ανταμώσουμε».

Νομός Τρικάλων: Εκεί που… σιωπούν τα κλαρίνα

Του Αλέξανδρου Ζαούτσου

Τα ξακουστά, πανελληνίως, πανηγύρια των χωριών του Ασπροποτάμου στα ορεινά της Καλαμπάκας και της Πύλης, με κύρια αυτά της εορτής της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου, αποτελούν τα πρώτα “θύματα” της κυβερνητικής απόφασης για ματαίωση των πανηγυριών για όλο τον μήνα Ιούλιο, μετά την εισήγηση της επιτροπής λοιμοξιολόγων που αξιολογούν τα στοιχεία της πανδημίας του κορωνοϊού, παρατηρώντας αυξητική τάση στα κρούσματα.

Η φετινή εικόνα των ορεινών τοπικών κοινοτήτων, με τα κλαρίνα και τα ψητά στις πλατείες χωριών, όπως της Τζιούρτζιας, του Χαλικίου, της Ανθούσας, της Καστανιάς, της Κρανιάς, της Αθαμανίας καθώς και  πολλών άλλων χωριών, θα είναι φέτος τελείως διαφορετική, ελπίζοντας ωστόσο ότι τον Αύγουστο θα αρθεί το συγκεκριμένο μέτρο.

Το ίδιο ελπίζουν οι δημοτικές αρχές και για άλλες, θρησκευτικού ή γαστρονομικού χαρακτήρα εκδηλώσεις, αφού χάνονται και αυτές που είχαν σχεδιαστεί, τόσο στα ορεινά όσο και τα πεδινά χωριά, που παραδοσιακά πραγματοποιούνταν το χρονικό διάστημα του δευτέρου δεκαπενθημέρου του Ιουλίου, κατά το οποίο η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη των Αγίων Μαρίνας στις 17 Ιουλίου, Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου, Αγίου Παντελεήμονα στις 27 Ιουλίου, αλλά και ο εορτασμός Κοίμησης της Αγίας Άννης στις 25 του μήνα.

Οι Δήμοι Τρικκαίων, Μετεώρων και Φαρκαδόνας, φαίνεται να ακολουθούν πιστά τις κεντρικές οδηγίες των αρμοδίων Υπουργείων και Υγειονομικών Φορέων, ενώ ο Δήμος Πύλης είχε ήδη λάβει, προ δεκαπενθημέρου, σχετική απόφαση σε επίπεδο Δημοτικού Συμβουλίου για ακύρωση όλων των πανηγυριών λόγω κορωνοϊού.

Το μόνο σίγουρο, δε, είναι πως φέτος το καλοκαίρι, ο κόσμος που θα συναντηθεί στα χωριά, μπορεί να μην στερηθεί την συναναστροφή, όχι όμως και την ευκαιρία να διασκεδάσει, με δεδομένο ότι τα πανηγύρια αποτελούσαν πάντα σημείο αναφοράς των τόπων και της ζωής τους σ’ αυτά.

Καλαμάτα: Ακυρώνονται και τα πανηγύρια του Αυγούστου

Της Μαρίας Τομαρά

Ακυρώνονται –σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα δεδομένα- όλα τα μεγάλα πανηγύρια της Μεσηνίας. Μάλιστα, ενώ η κυβερνητική απόφαση αναφέρει ότι τα πανηγύρια του Ιουλίου δεν θα γίνουν, οι συνθήκες που διαμορφώνονται και οι προβληματισμοί των διοργανωτών οδηγούν και στην ακύρωση των πανηγυριών του Αυγούστου.

Σ’ ό,τι αφορά τον Ιούλιο, η «απώλεια» είναι σοβαρή, καθώς δεν θα γίνει η Γιορτή της αγκινάρας στη Δημοτική Κοινότητα Μικρομάνης του Δήμου Καλαμάτας, που αποτελεί εδώ και δεκαετίες ένα από τα μεγαλύτερη πανηγύρια προβολής ενός τοπικού προϊόντος.

Επίσης ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια – το μεγαλύτερο της περιοχής της Πυλίας- είναι του Προφήτη Ηλία στο Χανδρινού, που δεν θα γίνει, ενώ μια από τις μεγαλύτερες πολιτιστικές εκδηλώσεις του καλοκαιριού είναι η καθιερωμένη συναυλία με ηχηρά ονόματα καλλιτεχνών, που κάθε Αύγουστο διοργάνωνε η ποδοσφαιρική ομάδα του Χανδριναϊκού. Οι φετινές συνθήκες είναι απαγορευτικές ωστόσο για τους διοργανωτές, (ακόμα κι αν επιτραπούν οι εκδηλώσεις τον επόμενο μήνα) καθώς για να καλυφθεί το κόστος μιας τέτοιας εκδήλωσης απαιτείται η συμμετοχή περισσοτέρων από 1500 θεατών.

Τέλος, χαρακτηριστικό είναι ότι μετά από 18 χρόνια αδιάληπτης παρουσίας, δεν θα γίνει η «γιορτή του σύκου» που κάθε χρόνο γινόταν το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου από τον Μορφωτικό Σύλλογο Πολυλόφου «ο Αγιος Δημήτριος» και συγκέντρωνε περισσότερους από 3000 επισκέπτες.

Χωρίς πανηγύρια και η Κρήτη

Του Ιάσωνα Ταβλά

Σε αναβολή όλων των γιορτών για το επόμενο καλοκαίρι που παραδοσιακά πραγματοποιούνται  σε  χωριά της Κρήτης προχώρησαν οι πολιτιστικοί σύλλογοι και οι κατά τόπου Δημοτικοί οργανισμοί. Χαρακτηριστική είναι  η περίπτωση του χωριού Κρούστα του Δήμου Αγίου Νικολάου όπου ακόμη πριν ανακοινωθούν τα νέα μέτρα για την απαγόρευση των πανηγυριών ο πολιτιστικός Σύλλογος είχε αναβάλει  για του χρόνου τη γιορτή “Αμυγδάλου” που συνήθως πραγματοποιείται το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου ενώ ανέβαλε για του χρόνου τη γιορτή “Εφτάζυμου” η οποία πραγματοποιείται στις 17 Αυγούστου κάθε χρόνο και μαζεύει αρκετό κόσμο από όλη την Ανατολική Κρήτη.  Στο πλαίσιο της νέας κατάστασης που έχει διαμορφωθεί οι νέοι του χωριού αποφάσισαν να τηρήσουν ένα παλιό έθιμο και να πάνε την μέρα της εορτής του Αγίου Νικολάου  μαζί με τις οικογένειες τους στο  ομώνυμο εκκλησάκι του Αγίου που βρίσκεται στους αγρούς του χωριού  και μετά το πέρας της λειτουργίας  κάθε οικογένεια τηρώντας τις αποστάσεις να γιορτάσει την ημέρα με φαγητό όπως έκαναν και πρόγονοι τους.