Ο MSc, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης προγράμματος ΕΥΖΗΝ του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, Μιχάλης Γεωργούλης, εξηγεί αποκλειστικά στο ert.gr για τα… μυστικά της σωστής συντήρησης στο ψυγείο και κατάψυξης των τροφίμων.
Υπάρχουν βασικοί κανόνες για την ασφάλεια και υγιεινή των τροφίμων όταν τα συντηρούμε και τα φυλάσσουμε στο σπίτι (στο ψυγείο ή στις τροφοθήκες μας) που, σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, εφαρμόζοντάς τους προστατεύουμε την υγεία μας.
Ο MSc, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Μιχάλης Γεωργούλης απαντά σε πέντε ερωτήσεις της Τζένης Χαραλαμπίδου σχετικά με τα λάθη και τα σωστά στη συντήρηση και κατάψυξη τροφίμων.
1) Σε ποιες θερμοκρασίες πρέπει να φυλάσσουμε τα φαγητά στο ψυγείο;
Στα οικιακά ψυγεία αποθηκεύουμε μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων, καθένα από τα οποία έχει και διαφορετική ιδανική θερμοκρασία φύλαξης. Δεδομένου, ωστόσο, ότι δεν είναι δυνατό να έχουμε ξεχωριστό αποθηκευτικό χώρο για κάθε είδος τροφίμου, η θερμοκρασία του ψυγείου μας θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να εξασφαλίζει την καλύτερη δυνατή συντήρηση όλων των τροφίμων που περιέχονται. Σε γενικές γραμμές:
- Το εύρος θερμοκρασίας που πρέπει να έχει ο θάλαμος ψύξης ενός ψυγείου είναι 0-4 βαθμοί Κελσίου,
- η ιδανική θερμοκρασία είναι περίπου 2 βαθμοί Κελσίου, καθώς μια θερμοκρασία κοντά στους 4 βαθμούς Κελσίου ενδεχομένως να μην είναι κατάλληλη για τη βέλτιστη συντήρηση ευπαθών τροφίμων, όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
- Μια θερμοκρασία κοντά στους 0 βαθμούς Κεσίου μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ανεπιθύμητου πάγου γύρω από κάποια τρόφιμα.
- Ο θάλαμος κατάψυξης απαιτεί σαφώς χαμηλότερη θερμοκρασία, η οποία πρέπει να ορίζεται περίπου στους -18 βαθμούς Κελσίου.
2) Καταψύχουμε κρέας. Το αποψύχουμε και το μαγειρεύουμε. Μετά μπορούμε αυτό το μαγειρεμένο φαγητό να το ξαναβάλουμε κατάψυξη;
Στην περίπτωση που το κατεψυγμένο κρέας αποψυχθεί και μαγειρευτεί, μπορεί να καταψυχθεί ξανά με ασφάλεια. Κατά τη διαδικασία αυτή, το κατεψυγμένο κρέας θα πρέπει να αποψυχθεί στη συντήρηση (το τοποθετούμε για τουλάχιστον 12 ώρες πριν σε θερμοκρασία συντήρησης ώστε να αποψυχθεί ομοιόμορφα) και όχι εκτός ψυγείου, καθώς η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι επικίνδυνη για την ανάπτυξη βακτηρίων στα προϊόντα κρέατος. Στη συνέχεια, εφόσον μαγειρευτεί, το κρέας θα πρέπει να επανέλθει σε χαμηλότερη θερμοκρασία πριν τοποθετηθεί ξανά στην κατάψυξη, και πάλι χωρίς να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα εκτός ψυγείου, ιδανικά τοποθετώντας το «απλωμένο» σε διαφορετικό σκεύος από αυτό στο οποίο μαγειρεύτηκε ή σε πολλά μικρά ατομικά δοχεία για να κρυώσει γρήγορα. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται εάν το κρέας αποψυχθεί αλλά δεν μαγειρευτεί, περίπτωση κατά την οποία δεν πρέπει να τοποθετηθεί ξανά στην κατάψυξη και μπορεί να διατηρηθεί στην ψύξη έως και για 48 ώρες έως ότου μαγειρευτεί.
3) Κατεψυγμένα λαχανικά: τα μαγειρεύουμε κατευθείαν από την κατάψυξη ή τα ξεπαγώνουμε λίγο;
Σε γενικές γραμμές, τα κατεψυγμένα λαχανικά δεν χρειάζεται να αποψυχθούν προτού μαγειρευτούν, αλλά τοποθετούνται κατευθείαν από τη συσκευασία στο σκεύος μαγειρέματος. Σε κάθε περίπτωση είναι συνετό να συμβουλευόμαστε τις οδηγίες απόψυξης-μαγειρέματος που αναγράφονται στη συσκευασία του εκάστοτε προϊόντος για να έχουμε το βέλτιστο αποτέλεσμα.
4) Πόσες μέρες ένα φαγητό μπορεί να συντηρηθεί σωστά στο ψυγείο; Πόσες μέρες τα λαχανικά; Πόσες τα φρέσκα τυριά; Πόσες μέρες τα φρούτα και πόσες τα αλλαντικά;
Ο χρόνος ασφαλούς συντήρησης των διαφόρων τροφίμων στο ψυγείο αποτελεί σημαντικό σημείο προσοχής για όλους τους καταναλωτές, καθώς η παραμονή ενός τροφίμου στο ψυγείο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το προβλεπόμενο μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε σπατάλη τους (τρόφιμα που έχουν ορατές αλλοιώσεις αναπόφευκτα θα καταλήξουν στα απορρίμματα), αλλά και σε κινδύνους για την υγεία εφόσον καταναλωθούν.
Αναφορικά με τα μαγειρεμένα φαγητά, αυτά πρέπει να καλύπτονται και να τοποθετούνται πάνω από τα νωπά, ενώ η παραμονή τους στη συντήρηση δεν πρέπει να ξεπερνά τις 3-4 ημέρες. Αναφορικά με τα νωπά τρόφιμα, το χρονικό διάστημα ασφαλούς παραμονής τους στο ψυγείο ποικίλει σημαντικά, καθώς άλλα τρόφιμα είναι πιο ανθεκτικά και άλλα πιο επιρρεπή σε αλλοιώσεις και βακτηριακές μολύνσεις.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο κρέας και τα προϊόντα του. Το νωπό κόκκινο κρέας (π.χ. μοσχάρι ή χοιρινό) μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο περίπου 2-5 ημέρες, ενώ ο κιμάς και τα πουλερικά πρέπει ιδανικά να μαγειρεύονται κατά την ημέρα αγοράς τους. Σε διαφορετική περίπτωση, όλα τα προϊόντα κρέατος, λευκού ή κόκκινου, θα πρέπει να καταψύχονται και να καταναλώνονται εντός περίπου 10 μηνών από την αγορά τους.
Εξαίρεση αποτελούν τα αλλαντικά, τα οποία συντηρούνται κατά μέσο όρο έως και 2 εβδομάδες στο ψυγείο, ωστόσο, αν εμφανίσουν σημάδια αλλοίωσης νωρίτερα, δεν πρέπει να καταναλωθούν.
Τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να συντηρηθούν στο ψυγείο για περίπου 7-14 ημέρες και θα πρέπει να φυλάσσονται σε συσκευασίες που αερίζονται και δεν μαζεύουν υγρασία, και χωρίς προηγουμένως να έχουν καθαριστεί ή κοπεί.
Τέλος, η συντήρηση των τυριών ποικίλει σημαντικά ανάλογα με το είδος τους. Ενδεικτικά, τα τυριά άλμης (π.χ. φέτα), καλό είναι να καταναλώνονται εντός 1 εβδομάδας από την αγορά τους αν φυλάσσονται χωρίς την άλμη (αν φυλάσσονται σε άλμη μπορούν να διατηρηθούν για μεγαλύτερο διάστημα), ενώ τα σκληρά και ημίσκληρα τυριά (π.χ. γραβιέρα, κασέρι, ένταμ) διατηρούνται στο ψυγείο έως 15 ημέρες. Τα συσκευασμένα μαλακά τυριά (π.χ. κατίκι) διατηρούνται μέχρι την ημερομηνία λήξης τους (εκτός αν παρουσιάσουν κάποια αλλοίωση), ενώ αν αγοραστούν «χύμα» διατηρούνται έως 10 ημέρες.
5) Ποιο είναι το πιο σύνηθες λάθος που κάνουμε στη συντήρηση και κατάψυξη τροφίμων;
Η συνηθέστερη, ίσως, λαθεμένη πρακτική συντήρησης τροφίμων που συμβαίνει στα περισσότερα νοικοκυριά είναι η αποθήκευση ευπαθών τροφίμων, συνήθως των συσκευασιών γάλακτος, στην πόρτα του ψυγείου. Κάθε φορά που το ψυγείο ανοίγει (αυτό συμβαίνει δεκάδες φορές μέσα στην ημέρα), η περιοχή της πόρτας του ψυγείου είναι αυτή που επηρεάζεται περισσότερο από την αλλαγή θερμοκρασίας, καθώς και αυτή που απαιτεί περισσότερη ώρα για να επανέλθει στην ενδεδειγμένη θερμοκρασία. Η συνεχής αυτή αυξομείωση στη θερμοκρασία θέτει σε κίνδυνο την ακεραιότητα των τροφίμων που βρίσκονται στην πόρτα του ψυγείου, συνεπώς το γάλα και άλλα ευπαθή τρόφιμα, θα πρέπει να αποθηκεύονται στον κεντρικό θάλαμο του ψυγείου, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες κατά τους οποίους η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή.
Δεν θα πρέπει φυσικά να ξεχνάμε κάποιους βασικούς κανόνες ασφάλειας κατά την αποθήκευση τροφίμων στο ψυγείο, οι οποίοι συχνά παραβλέπονται. Σε αυτούς συγκαταλέγονται:
- η τακτική καθαριότητα των χώρων του ψυγείου,
- η αποφυγή της υπερφόρτωσης του ψυγείου με τρόφιμα, καθώς έτσι δεν υπάρχει αρκετός χώρος για την μετακίνηση του αέρα στους εσωτερικούς του χώρους και άρα την καλή ψύξη των τροφίμων, και
- η σωστή απομόνωση των τροφίμων στο εσωτερικό του ψυγείου με κυριότερο σημείο την τοποθέτηση των νωπών προϊόντων κρέατος σε περιέκτες που κλείνουν καλά στα χαμηλότερα επίπεδα του ψυγείου, ώστε να μην υπάρχουν διαρροές χυμών και επιμόλυνση άλλων τροφίμων.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος