Ζαν Λικ Μελανσόν-Ο “ανυπότακτος” αριστερός

Του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου

Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν είναι ανεξάρτητος αριστερός υποψήφιος  με το κίνημα «Ανυπότακτη Γαλλία».

Ποιος είναι

Γεννήθηκε το 1951 στο Μαρόκο, όταν ήταν ακόμη γαλλική αποικία. Οι γονείς του χώρισαν και ο Μελανσόν ακολούθησε τη μητέρα του στη Γαλλία. Έλαβε ένα τριετές πτυχίο Φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο της  Μπεζανσόν. Ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα το 1978, ως διευθυντής του πολιτικού γραφείου του σοσιαλιστή δημάρχου της πόλης Μασί, που βρίσκεται στην περιφέρεια του Παρισιού, ενώ το 1979 δημιούργησε ένα περιοδικό με τίτλο «Προς τα Αριστερά». Αργότερα, από το 1993 ως το 1995 θα γίνει διευθυντής στο εβδομαδιαίο περιοδικό του Σοσιαλιστικού Kόμματος «Παρασκευή».

Μεταξύ 1983 και 1995 εκλέγεται ο ίδιος δημοτικός σύμβουλος και αντιδήμαρχος στο Μασί, ενώ από το 1998 ως το 2001 γίνεται αντινομάρχης στο Διαμέρισμα της Εσόν.  Στην εκλογική περιφέρεια της Εσόν  εκλέγεται, επίσης,  γερουσιαστής με το Σοσιαλιστικό Kόμμα από το 1986. Διατήρησε τη θέση αυτή έως το 2008, οπότε και αποχωρεί από το Σοσιαλιστικό Kόμμα. Αφορμή για την αποχώρηση του Μελανσόν ήταν το Συνέδριο της Ρεμς εκείνης της χρονιάς, κατά το οποίο θεωρεί ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα στρέφεται προς τα δεξιά, την ίδια στιγμή που η αριστερή του πτέρυγα μένει πολυδιασπασμένη

Η αποχώρηση από το Σοσιαλιστικό Κόμμα και η δημιουργία του Αριστερού Μετώπου

Αμέσως μετά, επικεφαλής ενός πυρήνα στελεχών του ΣΚ τα οποία επίσης αποχωρούν, ιδρύει το «Κόμμα της Αριστεράς» κατά το πρότυπο του γερμανικού Linke. Το 2009 το «Αριστερό Κόμμα», σε συνεργασία με το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα της Μαρί Ζορζ Μπιφέ, την Ενωτική Αριστερά (η οποία δημιουργήθηκε ύστερα από διάσπαση στο Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα) και μια σειρά από μικρότερες αριστερές οργανώσεις, κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης κλπ δημιουργούν το «Αριστερό Μέτωπο» (Front de Gauche).

Ο εκλογικός συνασπισμός που δημιουργήθηκε συμμετείχε στις ευρωεκλογές του 2009, στις περιφερειακές εκλογές του 2010 και τελικά στις προεδρικές εκλογές του 2012 με κοινό υποψήφιο τον Ζαν Λικ Μελανσόν. Παίρνει στον πρώτο γύρο 11,1% και έρχεται στην τέταρτη θέση, με το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ των μικρότερων υποψηφίων. Ωστόσο, στις βουλευτικές εκλογές που ακολουθούν το «Αριστερό Μέτωπο»  παίρνει μόνον 6,91% . Παρά το πλειοψηφικό/μονοεδρικό εκλογικό σύστημα της Γαλλίας καταφέρνει, πάντως, να εκλέξει 10 βουλευτές, κυρίως λόγω της ιστορικής σχέσης του ΓΚΚ με συγκεκριμένες περιφέρειες. Ο Μελανσόν δεν είναι μεταξύ των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων του ΑΜ, μια και έχει εκλεγεί το 2009 και ξανά το 2014 ευρωβουλευτής.

Το σχήμα του «Αριστερού Μετώπου» διατηρείται με διάφορα επεισόδια έως το καλοκαίρι του 2016, όταν ανακοινώθηκε η αποχώρηση των περισσότερων πλευρών από τη συμμαχία. Ωστόσο, ορισμένες δυνάμεις θα συνεργαστούν ξανά στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές, πάλι στηρίζοντας την υποψηφιότητα του Μελανσόν, καθώς και στις βουλευτικές εκλογές που θα ακολουθήσουν.  Ο σχηματισμός που δημιούργησε για ακόμη μια φορά ο Μελανσόν για την διεκδίκηση της προεδρίας, αλλά όπως δηλώνει και πέραν αυτής, ονομάστηκε «Ανυπότακτη Γαλλία» (La France insoumise). Συσπειρώνει μια σειρά από κινήματα και οργανώσεις, αλλά ο κυριότερος υποστηρικτής του παραμένει το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα του Πιερ Λοράν.

Η απόρριψη της πρότασης Αμόν-Κριτική για « επαναστατικό ναρκισσισμό»

Ο Ζαν Λικ Μελανσόν έγινε αποδέκτης τις προηγούμενες εβδομάδες των προτάσεων του υποψηφίου του Σοσιαλιστικού Κόμματος Μπενουά Αμόν για μια μεγάλη συμμαχία στις προεδρικές εκλογές του ΣΚ, της «Ανυπότακτης Γαλλίας» και των Γάλλων Πράσινων.  Ωστόσο, μόνον ο υποψήφιος των τελευταίων τη δέχθηκε, παραιτούμενος υπέρ του Αμόν. Ο Μελανσόν δεν απέσυρε την υποψηφιότητά του, θεωρώντας ότι δεν έχει σχέση με τη σοσιαλδημοκρατία, στην οποία κατατάσσει τον Αμόν, παρά το ότι προέρχεται από την αριστερή πτέρυγα του ΣΚ και έχει έρθει σε σύγκρουση με την κεντρώα και την δεξιά πλευρά του κόμματός του. Εν τέλει ορισμένες πλευρές κατηγόρησαν τον Μελανσόν ότι επιδεικνύει έναν  «επαναστατικό ναρκισσισμό», τη στιγμή που στις δημοσκοπήσεις έρχεται πέμπτος, πιάνοντας με δυσκολία ένα ποσοστό γύρω στο 10%. Ωστόσο, ο ίδιος έκανε το Σάββατο 18 Μαρτίου επίδειξη δύναμης, οργανώνοντας μια μεγάλη συγκέντρωση και πορεία στο Παρίσι, με υποστηρικτές του από όλη τη Γαλλία, καθώς και από άλλες χώρες. Μεταξύ των τελευταίων ήταν και η επικεφαλής της «Πλεύσης Ελευθερίας» Ζωή Κωνσταντοπούλου. Αρκετοί από αυτούς συνεργάζονται στα πλαίσια του λεγόμενου «Σχεδίου Β» για την ΕΕ.

Σ’ αυτή τη συγκέντρωση, όπως και σε όλη την προεκλογική του εκστρατεία, η κύρια ιδέα που προβάλλει είναι η δημιουργία μιας 6^ης Δημοκρατίας, η οποία θα έρθει να αντικαταστήσει το σύστημα της 5^ης Δημοκρατίας που ισχύει από το 1958, οδηγώντας τη Γαλλία σε μια ευρεία πολιτική και διοικητική αποκέντρωση και σε θεσμούς περισσότερο κοινωνιστικούς για την οικονομία και συμμετοχικούς για τους πολίτες.

Σε ό,τι αφορά την προσωπική του ζωή, ο Μελανσόν δεν δηλώνει κανένα χόμπι, αν και αναφέρει πως του αρέσει κάπως το περπάτημα, το διάβασμα, η ζωγραφική και το γράψιμο. Μάλιστα στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές του 2012 είχε δηλώσει ότι θα ήθελε να γράψει κάποτε ένα ερωτικό μυθιστόρημα… Είναι διαζευγμένος με ένα παιδί και ζει με την ηθοποιό και τηλεοπτική παραγωγό Σαΐντα Ζαγιάντ.