Δημήτρης Μυράτ: 25 χρόνια από τον θάνατό του

Της Δώρας Χειράκη

Είκοσι πέντε χρόνια πέρασαν από την ημέρα που ο διανοούμενος, ηθοποιός, θεατρικός συγγραφέας, θιασάρχης και σκηνοθέτης,  Δημήτρης Μυράτ, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 83 χρόνων.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις  5 Δεκεμβρίου του 1908. Γονείς του ήταν οι ηθοποιοί Μήτσος Μυράτ και Χρυσούλα Κοτοπούλη, αδερφή της σπουδαίας Μαρίκας Κοτοπούλη.

Γαλουχημένος σε καλλιτεχνική οικογένεια, δεν άργησε το θέατρο να γίνει η μεγάλη του αγάπη και το 1919, σε ηλικία μόλις 11 χρόνων, έκανε την πρώτη του εμφάνιση στη σκηνή, στο πλευρό της αγαπημένης του θείας Μαρίκας Κοτοπούλη.

Ακολούθησε θεατρικές σπουδές στη Δραματική Σχολή του Αυστριακού σκηνοθέτη Μαξ Ράινχαρτ, Φιλολογία στο Βερολίνο  και φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Στα 23 του χρόνια, το 1931, εντάσσεται στο θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη, όπου και παραμένει επί 16 συναπτά έτη. Από το 1947 έως το 1950 πρωταγωνιστεί στο Εθνικό Θέατρο στις παραστάσεις «Σιρανό ντε Μπερζεράκ», «Το ημέρωμα της στρίγγλας» και «Ορέστεια».

Το 1951 αποχωρεί, για να αναλάβει καλλιτεχνικός διευθυντής στο Θέατρο Κοτοπούλη-REX, στο οποίο παρέμεινε έως το 1956. Η «Άννα των χιλίων ημερών, «Η βασίλισσα και οι επαναστάτες», «Λυσσασμένη γάτα», «Μάκβεθ», είναι μερικά από τα έργα που πρωταγωνίστησε και σκηνοθέτησε στο REX.

Σε ηλικία 43 ετών, παντρεύεται στο Κάιρο την ηθοποιό Βούλα Ζουμπουλάκη, με την οποία όμως δεν απέκτησε παιδιά.Το 1957 ιδρύουν θίασο ο οποίος, μέχρι τον θάνατό του, στεγαζόταν  στο θέατρο «Αθηνών». Ανεβάζουν μαζί έργα των Μπρεχτ, Πιραντέλο, Σόμερσετ Μομ, Ευριπίδη,  Σοφοκλή κ.ά. Παράλληλα διδάσκει στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και αναλαμβάνει τη διεύθυνση του Ωδείου Αθηνών.

Το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο έγινε το 1943 με την ταινία «Το δρομάκι του παραδείσου», ενώ συνολικά συμμετείχε σε 25 ταινίες, μεταξύ των οποίων ήταν «Η βίλα με τα νούφαρα», «Η δίκη των δικαστών», «Μαρίνα», «Είμαι αθώος», «Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν», «Λολίτες», «Το παιδί του δόμου», «Η προδοσία» κ.ά.

Κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής του πορείας συνεργάστηκε με σημαντικούς ηθοποιούς όπως οι: Μελίνα Μερκούρη, Μάνος Κατράκης, Άννα Συνοδινού, Αλέκος Αλεξανδράκης, Ντίνος Ηλιόπουλος, Βασίλης Διαμαντόπουλος, Λάμπρος Κωνσταντάρας, Χρήστος Τσαγανέας κ.ά.

Πλούσιο ήταν και το συγγραφικό του έργο στο οποίο ξεχωρίζουν «Ο καλός άνθρωπος του Άουγκσμπουργκ» (1970) και  η «Αγωγή του λόγου» (1979) ενώ μετέφρασε τα περισσότερα από τα έργα που παρουσίασε στο θέατρο.

Το Αρχείο της ΕΡΤ, τιμώντας τη μνήμη του χαρισματικού ηθοποιού Δημήτρη Μυράτ (10 Ιανουαρίου 1991) ψηφιοποίησε και παρουσιάζει μέσω των ιστοσελίδων www.ert-archives.gr  και www.ertnews.gr ένα μοναδικό ηχητικό ντοκουμέντο.

Πρόκειται για την εκπομπή «Θέλω να μάθω περισσότερα για  σας» με την Ελένη Καλλία και τον Γιώργο Κωνσταντή, που μεταδόθηκε από το Δεύτερο Πρόγραμμα της Ε.ΡΑ. στις 9 Μαρτίου 1987.

Στην εκπομπή, ο Δημήτρης Μυράτ, αναφέρεται στο οικογενειακό και καλλιτεχνικό του περιβάλλον, στη σχέση του με το θέατρο και στους λόγους που τον ώθησαν να προτιμήσει το επάγγελμα του ηθοποιού. Κάνει αποτίμηση της διαδρομής του και παραθέτει στοιχεία για το θέατρο των αρχών του 20ού αιώνα, συγκρίνοντας τον μποέμ τρόπο ζωής των παλιών ηθοποιών με εκείνων του σήμερα.

Δανειζόμενος τη φράση του Εμίλ Ζολά «Το θέατρό μας πεθαίνει από εντιμότητα», σκιαγραφεί τη θεατρική ζωή του τόπου και μιλάει για το μέλλον του θεάτρου στο πλαίσιο της σύγχρονης ηθικοπνευματικής παρακμής, με αναφορές και στο ξένο θέατρο.

Τέλος, εκφράζει τη γνώμη του για τους νέους καλλιτέχνες και περιγράφει τα στοιχεία που συνιστούν, σύμφωνα με τον ίδιο, το προφίλ του καλού ηθοποιού.