«Η επιστροφή»: γράφει η Πέρσα Κουμούτση

ΜΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

«Το ξέρεις, αναγνώστη, το ντελικάτο τέρας…»
C. Baudelaire
(Fleur du mal)

Πάντα έγραφα ιστορίες με επίκεντρο τον άνθρωπο, τον ψυχικό του κόσμο και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται και δρα στη ζωή σε μια δεδομένη στιγμή. Οι συμπεριφορές των ανθρώπων δεν είναι ποτέ ίδιες στην πορεία της ζωής τους. Ο άνθρωπος είναι ευμετάβλητο πλάσμα, αλλάζει και μεταμορφώνεται διαρκώς, διότι οι περιστάσεις και οι συνθήκες γύρω του μεταβάλλονται διαρκώς, ενώ πάντοτε ενεργεί σε συνάρτηση με τους εξωγενείς εκείνους παράγοντες που τον περιβάλλουν. Ο ίδιος επιδρά αλλά και δέχεται επιρροές από τους άλλους μεμονωμένα ή και ως σύνολο, ως κοινωνία δηλαδή, έτσι ακόμα και οι πλέον σταθερές μας θέσεις και απόψεις υπόκεινται σε μεταβολές ή και μεταμορφώσεις, κι αυτό είναι από τα παράδοξα της ανθρώπινης φύσης. Αυτή τη μετάβαση, την εσωτερική, κυρίως, μεταμόρφωση του ανθρώπου ήθελα να αποτυπώσω στο βιβλίο μου. Τις ανυψώσεις και τις καταβυθίσεις του, αλλά και τις συνθήκες εκείνες που δρουν καταλυτικά στην ψυχοσύνθεσή του και κατά συνέπεια στη συμπεριφορά και στις αποφάσεις του στη ζωή..

Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου (αντιήρωας στην ουσία) είναι ένας άνθρωπος που οι περιστάσεις του βίου του τον σπρώχνουν να υιοθετήσει μια αποστασιοποιημένη στάση ζωής, τον καθιστούν αδύναμο και αδρανή, νοσηρά αδρανή, τόσο που η παθητικότητα του αυτή τον εξαντλεί, τον ακυρώνει. Μόνο που ένας άνθρωπος δεν ζει ποτέ μόνος του. Έτσι η αδράνεια αυτή έχει επιπτώσεις και στον περίγυρό του, στις ζωές όλων εκείνων που συνδέονται ή σχετίζονται μαζί του και παρότι απεγνωσμένα προσπαθεί να ξεφύγει, όσο περνά ο χρόνος φαίνεται πως βυθίζεται όλο και περισσότερο στα νύχια αυτής της ψυχικής ‘παράλυσης’, μέχρι που οι επιπτώσεις της γίνονται πλέον οδυνηρά καταστροφικές… Για να δώσω έμφαση στο προσωπικό, επέλεξα να τοποθετήσω τον χαρακτήρα μου σε μια εποχή που απαιτεί περισσότερη δράση. Η σημερινή εποχή με τις ευκολίες που μας παρέχει δεν ήταν πρόσφορη για την εξέλιξη ενός τέτοιου χαρακτήρα. Έτσι επέλεξα μια ταραχώδη εποχή, όπου και οι συνθήκες, πολιτικές κυρίως, καθιστούν την προσπάθεια του ήρωα ακόμα πιο οδυνηρή. Και είναι η εποχή του φασισμού στην Ελλάδα που συμπίπτει με την κατακόρυφη άνοδο του φασισμού στη Γερμανία, απ’ όπου επιστρέφει ο ήρωας. Πώς μπορεί να αντιπαρατεθεί ένας απαθής και δειλός άνθρωπος με τη σαθρότητα ενός ολόκληρου συστήματος για παράδειγμα, όντας ανίκανος να αντιδράσει και στις πιο καθημερινές εκφάνσεις της ζωής του;
«Η επιστροφή»: γράφει η Πέρσα Κουμούτση
Στο βιβλίο η αδράνεια και η παθητικότητα ενός ατόμου μετακυλύεται ή / έχει αντιστοιχίες στην αδράνεια μιας μεγαλύτερης ομάδας ανθρώπων και μιας κοινωνίας που ασφυκτιά ή χειραγωγείται από τις επιβαλλόμενες συνθήκες. Εκ παραλλήλου θίγονται κι άλλα θέματα για τις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων, για τα αόρατα εκείνα νήματα που μας ενώνουν με τις ζωές των άλλων, για τη μυστήρια όσο και ανεξήγητη ‘ουσία’ της συνάφειάς μας με τους άλλους, τους φίλους, τους συνοδοιπόρους μας στη ζωή τους, ή και τους ερωτικούς μας συντρόφους, αλλά και για την ευκολία με την οποία μπορούν να διακοπούν, να διαρραγούν ανέκκλητα οι σχέσεις αυτές. Σε όλη τη διάρκεια της αφήγησης διατηρείται πιστεύω με παραστατικότητα ο ψυχισµός των χαρακτήρων που σκιαγραφώ −κυρίως του πρωταγωνιστή− έτσι όπως είναι εγκλωβισμένοι στα δίκτυα των περιστάσεων (συλλογικών και προσωπικών). Οι περισσότεροι αδυνατούν να τις υπερβούν, άλλοτε, γιατί δεν διαθέτουν την απαιτούμενη βούληση κι άλλοτε γιατί βολεύονται σε αυτό τον ιστό της πλήξης και της μη συμμετοχής. Κι άλλοτε πάλι γιατί οι ίδιες οι συνθήκες είναι ανυπέρβλητες. Κι όλα αυτά σε έναν ρευστό ‘παρόν’ που προμηνύει τον όλεθρο.

Οι µεταβάσεις από τον ένα τόπο στον άλλο είναι συντονισµένες με τα ιστορικά γεγονότα και το ιδεολογικό υπόβαθρό των χαρακτήρων που συμμετέχουν στην ιστορία… Εν ολίγοις, η ιστορία μου, θίγει την αδυναμία του ανθρώπου να αντιδράσει σε περιόδους που απαιτούν δράση και νηφαλιότητα. Τα εμπόδια που υψώνει ο ίδιος γύρω του, και που συχνά γίνονται η φυλακή του, από την οποία είναι αδύνατον έπειτα να αποδράσει, ή έστω να συμφιλιωθεί. Ενώ οι χαρακτήρες είναι άνθρωποι που ασφυκτιούν µέσα στις επιβαλλόμενες συνθήκες, που γίνονται ολοένα και πιο αντίξοες και παράλογες. Περιχαρακωμένοι στον δικό τους μικρόκοσμο, στα προσωπικά τους τραύματα και πάθη, αδυνατούν να αντιδράσουν, και κατρακυλούν ολοένα σε ένα κόσμο δίχως νόημα. Κι αυτό είναι το δράμα τους. Τόποι δράσης Θεσσαλονίκη και Βερολίνο, τέλη της δεκαετίαs του ’30.

Πέρσα Κουμούτση

Το ιστορικό μυθιστόρημα της Πέρσας Κουμούτση Η επιστροφή κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο (σελ.: 224, τιμή: €12,20).

«Η επιστροφή»: γράφει η Πέρσα ΚουμούτσηΗ Πέρσα Κουμούτση γεννήθηκε στο Κάιρο. Ήρθε στην Ελλάδα αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Καΐρου. Από το 1993, ασχολείται επαγγελματικά με τη μετάφραση από τα αραβικά και τα αγγλικά. Για το μεταφραστικό της έργο έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις μεταξύ των οποίων: το Διεθνές Βραβείο Καβάφη, Ειδική Διάκριση από το Τμήμα Ελληνικών και Λατινικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αλ Αζχάρ, εύφημη μνεία από το ILE (Irish Literature Exchange). Από το 2002 μέχρι σήμερα έχει εκδώσει επτά ακόμα μυθιστορήματα πάντα με κύριο άξονα τον διαπολιτισμικό διάλογο ανάμεσα στη Δύση και την Ανατολή, με πιο πρόσφατο τις Αλεξανδρινές φωνές στην οδό Λέψιους (Μεταίχμιο 2017). Τα βιβλία της Στους δρόμους του Καΐρου (2014), Δυτικά του Νείλου (2006) και Αλεξάνδρεια στον δρόμο των ξένων (2002) κυκλοφορούν από τον Εθνικό Οργανισμό Βιβλίου της Αιγύπτου και από τον Εθνικό Οργανισμό Μετάφρασης· πρόκειται για μια διάκριση εξαιρετικά τιμητική και σημαντική καθώς είναι κρατικός φορέας της Αιγύπτου ο οποίος στο παρελθόν έχει μεταφράσει μόνο σημαντικούς Έλληνες δημιουργούς όπως ο Καζαντζάκης, ο Τσίρκας και ο Καβάφης.
Σε δική της μετάφραση κυκλοφόρησε επίσης πρόσφατα το βιβλίο του Αιγύπτιου συγγραφέα Τάχα Χουσεΐν Η προσευχή του αηδονιού (Gutenberg 2019). Ο Τάχα Χουσεΐν (1889-1973) προτάθηκε 14 φορές για Νόμπελ και θεωρείται ο πνευματικός πατέρας των σύγχρονων αραβόφωνων λογοτεχνών.

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος