«Όταν θα δεις τη θάλασσα»: γράφει ο Στέφανος Δάνδολος

ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

Οι ωραιότερες στιγμές στη δημιουργία ενός βιβλίου είναι όταν το ξεκινάς και όταν το τελειώνεις. Στο ξεκίνημα φλέγεσαι από ενθουσιασμό, νιώθεις σαν ένας εξερευνητής που ταξιδεύει προς μια αχαρτογράφητη περιοχή. Στο τελείωμα σε πλημμυρίζει η ανακούφιση. Ένα είδος ικανοποίησης που δεν συγκρίνεται με τίποτε άλλο, επειδή η αναμέτρηση με τον εαυτό σου ολοκληρώθηκε και ξέρεις βαθιά μέσα σου πως έκανες ό,τι καλύτερο μπορούσες. Ανάμεσα σε αυτές τις δύο στιγμές, όμως, μεσολαβεί ένας δρόμος που δεν είναι τόσο ωραίος όσο νομίζουν οι περισσότεροι. Η ζωή σου σε αυτόν το δρόμο μοιάζει με μαραθώνιο: είσαι ένας μοναχικός δρομέας που δουλεύει καθημερινά επί χρόνια χωρίς να ξέρει κανείς τι γράφεις, και το μόνο φως που αχνοφέγγει είναι ένας μακρινός τερματισμός στο βάθος του ορίζοντα. Χρειάζεται υπομονή, προσήλωση και πειθαρχία, και λογοδοτείς μόνο στον εαυτό σου. Η έμπνευση είναι το λιγότερο. Η σκληρή δουλειά είναι το παν.

Το Όταν θα δεις τη θάλασσα μου πήρε τρία χρόνια για να γραφτεί, και υπήρχαν μέρες που έφευγα από το γραφείο μου χωρίς να θυμάμαι πού έχω παρκάρει το αυτοκίνητό μου, υπήρχαν μέρες που επέστρεφα σπίτι μου με το μετρό κατεβαίνοντας σε λάθος σταθμό, υπήρχαν μέρες που μετρούσα την ένταση του γραψίματος μέσα από τους πόνους στον αυχένα και στη μέση μου.

Ο Νόρμαν Μέιλερ έλεγε ότι κάθε ρυτίδα στο πρόσωπό του εικονίζει ένα-ένα τα μυθιστορήματά του. Είχε δίκιο. Τα βιβλία γράφονται με το σώμα, όχι με το μυαλό. Η διαδικασία είναι ψυχοσωματική. Τους συγγραφείς δεν τους βαραίνουν τα χρόνια που έζησαν, αλλά οι σελίδες που έγραψαν.

Πάμε λοιπόν στις δικές μου σελίδες.
Τι είναι το Όταν θα δεις τη θάλασσα;
Είναι ένα ερωτικό μυθιστόρημα εποχής.
Γιατί το έγραψα;
Επειδή ήθελα να ταξιδέψω τον αναγνώστη σε καιρούς πιο ρομαντικούς, πιο ανόθευτους.
Ποιο είναι το μανιφέστο του βιβλίου;
Ότι η αληθινή πατρίδα της ψυχής είναι οι άνθρωποι που μας αγγίζουν και μας σημαδεύουν για πάντα.
Ποιοι αναγνώστες θα το αγαπήσουν;
Όσοι λατρεύουν το ταξίδι, τον έρωτα, την περιπέτεια, το απρόβλεπτο, τη θάλασσα – και όσοι νοσταλγούν τη χαμένη ευγένεια της δικής μας εποχής.
Ποιοι θα το κλείσουν πριν από τη σελίδα σαράντα;
Όσοι λατρεύουν τη βία, τους σκοτωμούς, τον τρόμο, τον κανιβαλισμό της ψυχής, το θόρυβο της σύγχρονης κουλτούρας – και όσοι βαριούνται να ακολουθήσουν μυθιστορηματικούς ήρωες στην οδύσσεια των βαθύτερων τους πόθων.
Μπορεί μέσα σε όλα αυτά να δει κάποιος το πρόσωπο της σημερινής Ελλάδας;
Ναι, το 1886 δεν διαφέρει πολύ από το 2016, αλλά εδώ τις εκπλήξεις τις αφήνω για αυτούς που θα το διαβάσουν.

Φέτος συμπληρώνω είκοσι χρόνια από την έκδοση του πρώτου μου βιβλίου και δεν θα μπορούσα να γιορτάσω την επέτειό μου με διαφορετικό μυθιστόρημα. Το Όταν θα δεις τη θάλασσα περικλείει όσα ξέρω για τους ανθρώπους και τον κόσμο, όσα θα τολμούσα να γράψω για το ερωτικό ένστικτο και όσα θα ήθελα να πω για τη χώρα μου, αυτόν τον παρεξηγημένο αλλά πανέμορφο τόπο που πάντοτε αγωνιζόταν και ονειρευόταν κάνοντας λάθη.

Είναι ένα μυθιστόρημα που γράφτηκε δύσκολα για να διαβαστεί εύκολα, και είναι επίσης ένα έργο μέσα από το οποίο βγήκα πιο δυνατός. Και αυτό ελπίζω και για τους αναγνώστες. Διαβάζοντάς το να νιώσουν αισιόδοξοι, λυτρωμένοι και με ψυχή γεμάτη. Όπως ακριβώς ένιωσα κι εγώ.

Στέφανος Δάνδολος
(photo credit: Δήμητρα Κωστάκη)

Το ιστορικό μυθιστόρημα του Στέφανου Δάνδολου Όταν θα δεις τη θάλασσα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός (σελ: 616, τιμή: 18,80 €).

Ο ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ γεννήθηκε το 1970 και εμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1996 με το μυθιστόρημα Υπνοβάτες του Σεπτέμβρη. Το 2004 χαρακτηρίστηκε από τον Παύλο Μάτεσι ο σημαντικότερος Έλληνας συγγραφέας της γενιάς του, και το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Μπότση για το σύνολο του πεζογραφικού του έργου, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Έχει γράψει δέκα βιβλία, μεταξύ των οποίων τα μυθιστορήματα Νάρκισσοι και Κανίβαλοι, Ο Τελευταίος Κύκνος και Νέρων – Εγώ, ένας θεός, που κυκλοφόρησε με επιτυχία και στην Ιταλία. Το προηγούμενο μυθιστόρημά του με τίτλο Η χορεύτρια του διαβόλου, από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, ήταν στις υποψηφιότητες του λογοτεχνικού βραβείου Κλεψύδρα για το καλύτερο μυθιστόρημα του 2013 και μεταφράστηκε στα τουρκικά. Διηγήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες και λογοτεχνικές επιθεωρήσεις του εξωτερικού, ενώ το 2008 εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Young Writers’ World Festival που πραγματοποιήθηκε στη Νότια Κορέα.