Η μεγάλη Ελληνίδα πεζογράφος και συγγραφέας Άλκη Ζέη γεννήθηκε το 1923 στην Αθήνα, σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας, στο τμήμα σεναριογραφίας. Εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ και το ΕΑΜ και για δέκα χρόνια, από το 1954 μέχρι το 1964, έζησε ως πολιτική πρόσφυγας, μαζί με τον σύζυγό της Γιώργο Σεβαστίκογλου, στη Σοβιετική Ένωση και συγκεκριμένα στη Τασκένδη και στη Μόσχα. Το 1967 με τη δικτατορία των συνταγματαρχών μαζί με την οικογένειά της ξαναφεύγουν από την Ελλάδα, αυτή τη φορά για το Παρίσι. Το πρώτο της μυθιστόρημα «Το καπλάνι της βιτρίνας» (1963), έργο σχεδόν αυτοβιογραφικό, το έγραψε κατά την παραμονή της στη Μόσχα και θεωρείται κλασσικό έργο για την παιδική λογοτεχνία διεθνώς. «Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου» (1971), «Ο θείος Πλάτων» (1975), «Κοντά στις ράγες» (1977) «Η μωβ ομπρέλα» (1989), «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της» (2002), «Ο ψεύτης παππούς» (2007) και «Ένα παιδί από το πουθενά» (2019), είναι μόνο μερικά από τα βιβλία της, τα οποία αγαπήθηκαν από το παιδικό και νεανικό αναγνωστικό κοινό. Μαζί με τη Ζωρζ Σαρή εισήγαγαν ένα νέο ύφος στο νεανικό μυθιστόρημα, στηριζόμενο αφενός στον άμεσο και αυτοβιογραφικό λόγο, αφετέρου στο κοινωνικό, πολιτικό και ιστορικό στοιχείο, όχι μόνο ως πλαίσιο αλλά και ως συστατικό στοιχείο της αφήγησης. Το έργο της, αλλά και η ίδια, τιμήθηκε επανειλημμένα σε Ελλάδα και εξωτερικό και τα βιβλία της μεταφράστηκαν σε 20 γλώσσες. Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο ενός χρόνου από τον θάνατο της Άλκης Ζέη, στις 27 Φεβρουαρίου2020, τιμάει τη μνήμη της σπουδαίας πεζογράφου και παρουσιάζει την εκπομπή:
ΕΞΙΣΤΟΡΕΙΝ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΕΙΝ
ΑΛΚΗ ΖΕΗ
(video)
Στο επεισόδιο της τηλεοπτικής εκπομπής “Εξιστορείν και Ιστορείν” ο Γιάννης Τζαννετάκος φιλοξενεί την πεζογράφο και συγγραφέα Άλκη Ζέη. Η σημαντική Ελληνίδα συγγραφέας μιλάει για τη ζωή της ξεκινώντας από τα παιδικά και μαθητικά της χρόνια και περιγράφει την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά, την υποχρεωτική ένταξη στην ΕΟΝ και την προσωπική της αντίδραση σε αυτή. Ακολούθως θυμάται τη Διδώ Σωτηρίου και την επιρροή που της άσκησε στο επίπεδο της πολιτικής σκέψης και στην ένταξή της στο ΚΚΕ και την ΕΠΟΝ. Περιγράφει τις συγκεντρώσεις στο σπίτι της, όταν έλειπε ο πατέρας της, τα ολονύχτια υποτιθέμενα πάρτι με συνοδεία τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και την πίστη που είχαν για την επιτυχία του αντιφασιστικού και αντιστασιακού αγώνα. Ακολούθως αναφέρεται στην απελευθέρωση και την επιθυμία της δημοκρατίας, αλλά και την αμυδρή ελπίδα του σοσιαλισμού, μιας έννοιας που όπως λέει η ίδια, οι περισσότεροι νέοι δεν ήξεραν ακριβώς τι σημαίνει. Τα γεγονότα των Δεκεμβριανών την συγκλόνισαν και περιγράφει την προσωπική της εμπειρία από αυτές τις ημέρες, μέχρι και την αναχώρηση με άλλους ανθρώπους των τεχνών και των γραμμάτων εκτός Αθηνών. Η Άλκη Ζέη μιλάει επίσης για τη γνωριμία της με τον σύντροφό της, τον θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου και την διαφυγή του στην Τασκένδη, όπου κατάφερε να τον συναντήσει και η ίδια δύο χρόνια μετά. Μιλάει επίσης για τη ζωή στην Σοβιετική Ένωση, την προσμονή για επιστροφή στην Ελλάδα, η οποία πραγματοποιήθηκε, αλλά δύο χρόνια μετά η χούντα των συνταγματαρχών θα τους αναγκάσει να φύγουν οικογενειακώς για το Παρίσι. Η Άλκη Ζέη αναφέρεται και στη ζωή εκεί, υπογραμμίζοντας τις πολιτικές ζυμώσεις και τις αντιδικτατορικές δράσεις των Ελλήνων του εξωτερικού.
Παραγωγή: 2008
Σκηνοθέτης: Νίκος Αναγνωστόπουλος
Δημοσιογραφική έρευνα – παρουσίαση: Γιάννης Τζαννετάκος
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.g