Η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στις 30 Οκτωβρίου του 1944. O ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ αγωνίστηκαν κατά των κατακτητών και των συνεργατών τους προκειμένου να απελευθερωθεί η πόλη. Αν και η συμφωνία της Καζέρτας (26/09/1944) όριζε να παραδοθεί η εξουσία στους Άγγλους και τον Βρετανό αρχιστράτηγο Σκόμπι, όπως έγινε δηλαδή στην Αθήνα, η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης έγινε από τον ΕΛΑΣ ο οποίος αρνήθηκε να συμμορφωθεί με τους όρους της εν λόγω συμφωνίας. Το πρωί της 30ης Οκτωβρίου στρατιωτικά τμήματα ανταρτών, που βρίσκονταν ήδη σε αναμονή σε γειτονιές και προάστια γύρω της Θεσσαλονίκης, εισέρχονται σε αυτή. Οι τελευταίες μονάδες των Γερμανών φεύγουν από την πόλη το απόγευμα της ίδιας μέρας έχοντας προκαλέσει ζημιές σε μία προβλήτα του λιμανιού. Οι θεσσαλονικείς βγαίνουν στους δρόμους πανηγυρίζοντας και υποδέχονται θερμά τους αντάρτες. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ εισέρχονται στην παραλιακή λεωφόρο Νίκης μέσα σε κλίμα ενθουσιασμού και παρελαύνουν μαζί με πολιτικά τμήματα του εφεδρικού ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ και των αντιστασιακών οργανώσεων του ΕΑΜ σε δρόμους σημαιοστολισμένους και με τους κατοίκους της πόλης να τους επευφημούν.
Το Αρχείο της ΕΡΤ τιμώντας την επέτειο 77 ετών από την απελευθέρωση της συμπρωτεύουσας στις 30 Οκτωβρίου 1944, παρουσιάζει την εκπομπή:
Η ΕΤ1 ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΕΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ
(video)
Η εκπομπή «Η ΕΤ1 ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» παρουσιάζει το επεισόδιο με τίτλο «ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΕΡΕΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ», παραγωγής 1989 και σε σκηνοθεσία Γιώργου Καλογιάννη. Πρόκειται για ένα αφιέρωμα στις κυριότερες στιγμές της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας της συμπρωτεύουσας με αφετηρία το χρονικό της απελευθέρωσής της από τον ελληνικό στρατό στις 26 Οκτωβρίου 1912. Μνημονεύεται επίσης, η καταστροφική πυρκαγιά που έπληξε την πόλη τον Αύγουστο του 1917. Η αφήγηση συνεχίζεται με τις εξελίξεις κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου και τα εργατικά κινήματα της δεκαετίας του 1930 ενώ το τελευταίο μέρος αφορά στα γεγονότα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου από την Αντίσταση στη Μακεδονία εναντίον των Γερμανών κατακτητών, μέχρι την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Έλληνες αντάρτες στις 30 Οκτωβρίου του 1944.
Το ντοκιμαντέρ πλαισιώνεται από πλούσιο αρχειακό φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό όπως κινηματογραφικές λήψεις των αδελφών Μανάκια με εικόνες από την επίσκεψη του Σουλτάνου Μεχμέτ Ε΄ Ρεσάτ το 1911, πλάνα από τους βαλκανικούς πολέμους και την είσοδο ελληνικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη, από την καταστροφική πυρκαγιά του 1917 καθώς και από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1944 από τμήματα του ΕΛΑΣ και τους πανηγυρισμούς των κατοίκων της πόλης. Η εκπομπή περιέχει προφορικές μαρτυρίες ανθρώπων όπως οι Χρήστος Παπαντωνίου, Θανάσης Παπαθανασίου, Κώστας Τσινάρης και Κώστας Μητσόπουλος, οι οποίοι βίωσαν τα ιστορικά γεγονότα της απελευθέρωσης το 1912, της αντίστασης στους κατακτητές κατά τον Β’ ΠΠ και της απελευθέρωσης το 1944. Περιλαμβάνεται υλικό και αποσπάσματα από παλαιότερες εκπομπές της ΕΡΤ από τη σειρά Η ΕΡΤ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ όπως «Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΟΖΑΡΕΙ» σε σκηνοθεσία του Κ. Αυγέρη, «Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ» σε σκηνοθεσία του Φ. Λαμπρινού, «ΠΕΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ΚΕΡΔΥΛΙΑ» σε σκηνοθεσία Μ. Ευστρατιάδη και «ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΟΥ ΧΟΡΤΙΑΤΗ» σε σκηνοθεσία Γ. Καρυπίδη.
Σκηνοθεσία: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ
Επιστημονικοί Σύμβουλοι: ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΠΑΥΛΙΔΟΥ, ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΛΩΝΑΣ
Ρεπορτάζ: ΧΡΙΣΤΟΣ ΖΑΦΕΙΡΗΣ
Πρώτη τηλεοπτική προβολή: 26 Οκτωβρίου 1989
Έτος παραγωγής: 1989
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr