Ο Δημήτρης Μαρωνίτης υπήρξε διακεκριμένος Έλληνας φιλόλογος, καθηγητής πανεπιστημίου, μεταφραστής κλασσικών αρχαίων ελληνικών κειμένων, κριτικός λογοτεχνίας και δοκιμιογράφος. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1929, φοίτησε στο Πειραματικό Σχολείο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και συνέχισε τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ και μεταπτυχιακές σπουδές στη Δυτική Γερμανία. Το 1962 ολοκληρώνει τη διδακτορική διατριβή του στο ΑΠΘ, όπου και θα διδάξει Αρχαία Ελληνικά από το 1963 έως το 1968. Κατά τη διάρκεια της επταετούς δικτατορίας απολύεται από το πανεπιστήμιο, συλλαμβάνεται επανειλημμένως ως αντιστασιακός κρατείται στο ΕΑΤ – ΕΣΑ όπου και βασανίζεται. Στην μεταπολίτευση, αναλαμβάνει ως ειδικός σύμβουλος για πανεπιστημιακά ζητήματα στο Υπουργείο Παιδείας, εκλέγεται τακτικός καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο ΑΠΘ, όπου διδάσκει έως το 1996. Διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη, μετέφρασε την «Οδύσσεια» και την «Ιλιάδα» του Ομήρου, έγραψε βιβλία, μονογραφίες και άρθρα για τον Όμηρο, τον Ησίοδο, τον Σοφοκλή, τον Ηρόδοτο, τον Αλκαίο, τη Σαπφώ, ενώ μελέτησε και δημοσίευσε δοκίμια για νεοέλληνες ποιητές, κυρίως εκπροσώπους της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Ο Δημήτρης Μαρωνίτης πέθανε στις 12 Ιουλίου 2016 στην Αθήνα. Με αφορμή τη συμπλήρωση πέντε ετών από το θάνατο του σπουδαίου Έλληνα φιλόλογου, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει την εκπομπή:
ΝΥΧΤΕΡΙΝΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ
(video)
Ο δημοσιογράφος Άρης Σκιαδόπουλος συζητάει με τον κλασσικό φιλόλογο Δημήτρη Μαρωνίτη για τη ζωή, την ακαδημαϊκή πορεία και την πολιτική του δράση. Ο καθηγητής πανεπιστημίου, δοκιμιογράφος, κριτικός λογοτεχνίας, μεταφραστής και πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη Θεσσαλονίκη, εξηγεί τη σημασία της διδασκαλίας, “το δασκαλίκι” όπως λέει ο ίδιος, στη ζωή του, ως σηματοδότης και καθοριστικός παράγοντας τόσο στο συγγραφικό του έργο, όσο και στην πολιτική του συμπεριφορά και δράση. Ο Δημήτρης Μαρωνίτης μιλάει για τα παιδικά, μαθητικά και εφηβικά του χρόνια, την καταγωγή του από μία αμιγώς καπνεργατική οικογένεια, τη θρησκευτικότητα και την αντίθεσή του με τη σύγχρονη Νεο-ορθοδοξία.
Αναφέρεται στους δασκάλους που καθόρισαν τη σκέψη του όπως ο Ι. Κακριδής αλλά και οι καθηγητές του στη Γερμανία. Εξηγεί τους λόγους για τους οποίους ακόμα και στη σύγχρονη εποχή το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο φέρει μια κουλτούρα και μία παράδοση προοδευτική σε αντίθεση με το συντηρητισμό του Πανεπιστημίου Αθηνών. Περιγράφει την εμπλοκή του στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση από τη δεκαετία του 1960, την στάση του απέναντι στη δικτατορία, τις διώξεις, συλλήψεις, την απόλυση από το πανεπιστήμιο, την φυλάκιση και το βασανισμό του.
Ως προς το ακαδημαϊκό έργο του ο Μαρωνίτης μιλάει για την προσπάθεια σύνδεσης των αρχαιοελληνικών και νεοελληνικών σπουδών, μια ιδέα που ξεκινάει με τον Ιωάννη Συκουτρή και τον Ι. Κακριδή και την οποία ο ίδιος υποστήριξε και ανάδειξε με τη συγγραφική δουλειά και τη διδασκαλία. Υπογραμμίζει επίσης τη σημαντική προσπάθεια του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και εξηγεί την ιδιαίτερη αξία της έκδοσης του Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη.
Σχολιάζει το ζήτημα της συρρίκνωσης της γλώσσας στις νέες γενιές και στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας.
Ο Δημήτρης Μαρωνίτης αναφέρεται στην έκδοση των “18 κειμένων” κατά τη διάρκεια της επταετίας, εξηγεί τη σημασία του εν λόγω έργου και μιλάει για την προσωπική του πολιτική πορεία, την στήριξη της ανανεωτικής Αριστεράς και τα προβλήματα του πολιτικού χώρου της αριστεράς. Η εκπομπή κλείνει με τον Δημήτρη Μαρωνίτη να διαβάζει απόσπασμα από την πρόσφατη δουλειά του στη μετάφραση της Οδύσσειας και συγκεκριμένα από την Ραψωδία Ψ.