Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τον θάνατο του σπουδαίου πεζογράφου, ψυχιάτρου, δοκιμιογράφου και μεταφραστή Γιώργου Χειμωνά, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 27 Φεβρουαρίου 2000. Ο Γιώργος Χειμωνάς γεννήθηκε στην Καβάλα και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή της Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Μεταξύ των ετών 1964-1967 έζησε στο Παρίσι, όπου μετεκπαιδεύτηκε στην ψυχιατρική και τη νευροψυχολογία. Πρωτοπαρουσιάστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1960 με το αφήγημά του “Ο Πεισίστρατος” που δημοσιεύτηκε στη Θεσσαλονίκη και κέρδισε το Λογοτεχνικό Βραβείο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Βραβεύτηκε με το κρατικό βραβείο το 1985 για «Τα ταξίδια μου». Τα έργα του γνώρισαν πλήθος επανεκδόσεων και μεταφράστηκαν στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες.
Το Αρχείο της ΕΡΤ τιμώντας τη μνήμη του, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει την εκπομπή του Βασίλη Βασιλικού «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ» του 1997 της οποίας καλεσμένος ήταν ο Γιώργος Χειμωνάς.
(video)
Εκπομπή για το βιβλίο, που επιμελείται και παρουσιάζει ο Βασίλης Βασιλικός. Στη συγκεκριμένη εκπομπή ο Βασίλης Βασιλικός συναντά στο Παρίσι τον Γιώργο Χειμωνά. Θέμα της εκπομπής-συζήτησης είναι το σύνολο των βιβλίων του Γιώργου Χειμωνά. Τα βιβλία του είναι από τις εκδόσεις «Κέδρος», «’Ύψιλον», «Καστανιώτης».
Η παρουσίαση της συγγραφικής δραστηριότητας του Γιώργου Χειμωνά ξεκινάει με το πεζογραφικό του έργο και ειδικότερα με το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Πεισίστρατος» (1960). Δημοσίευσε επίσης τα πεζά: «Η εκδρομή» (1964), «Μυθιστόρημα» (1966), «Ο γιατρός Ινεότης» (1971), «Οι χτίστες» (1979), «Τα ταξίδια μου» (1984), «Ο εχθρός του ποιητή» (1990), για τα οποία γίνεται ξεχωριστή αναφορά στην εκπομπή. Κατά τη συζήτηση ανιχνεύονται εικόνες στα έργα του που παραπέμπουν σε μνήμες των παιδικών του χρόνων από τη γενέτειρά του, την Καβάλα, και την πόλη της Θεσσαλονίκης όπου μεγάλωσε. Ο Γιώργος Χειμωνάς σχολιάζει τα θέματα των βιβλίων του, με κυρίαρχο την υπαρξιακή αγωνία, και εξηγεί τους άξονες που ακολουθεί η δομή των κειμένων του όπως για παράδειγμα, στο «Γιατρό Ινεότη» και στους «Χτίστες». Αποκαλύπτει εκείνα τα στοιχεία του λόγου του που καθιστούν την αφηγηματική του γραφή ξεχωριστή, ένα είδος «ορυκτού λόγου που ορύσσει το χώμα των λέξεων και των σημασιών» όπως λέει χαρακτηριστικά, και προτρέπει τον αναγνώστη σε πολλαπλές αναγνώσεις.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο δοκίμιό του «Έξι μαθήματα για τον λόγο» (1984), στο οποίο φανερώνεται η συγγραφική του καταγωγή και η προσωπική του οπτική για τον ρόλο του συγγραφέα. Με την παράλληλη ιδιότητά του ως ιατρού, μιλάει για τον ανθρώπινο λόγο και τη σχετική νευροεγκεφαλική λειτουργία, ζητήματα που περιέχονται στο δοκίμιό του. Γίνεται ακόμη λόγος για τη μεταφορά ιατρικών γνώσεων στα έργα του.
Το τελευταίο μέρος της συζήτησης επικεντρώνεται στο μεταφραστικό έργο του Γιώργου Χειμωνά. Οι μεταφράσεις του ανέβηκαν στο Εθνικό Θέατρο, στο Θέατρο Τέχνης καθώς και σε πολλές άλλες σκηνές της χώρας. Μετέφρασε μεταξύ άλλων την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή, τις «Βάκχες» του Ευριπίδη και τον «Μάκβεθ» του Σαίξπηρ.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής διαβάζει αποσπάσματα από τα βιβλία του η λυρική τραγουδίστρια Βάσω Παπαντωνίου. Διαβάζει από το ανέκδοτο έργο «Φαίδρα», βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Ζαν Ρασίν, που προοριζόταν να ανέβει ως όπερα, καθώς και από τα βιβλία του «Πεισίστρατος», «Ο Γιατρός Ινεότης», «Ο Γάμος», «Ποιόν φοβάται η Βιρτζίνια Γουλφ;».
Παρουσίαση: Βασίλης Βασιλικός
Έτος παραγωγής: 1997
Σκηνοθεσία: Γιώργος Μούλιος, Συμπαραγωγή: ‘Ανωση Α.Ε. – ΕΤ 2
Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr