Ο Γιώργος Ιωάννου (Γεώργιος Σορολόπης) ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες πεζογράφους, της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς, γεννήθηκε το 1927 στη Θεσσαλονίκη από γονείς πρόσφυγες της ανατολικής Θράκης. Παιδί και έφηβος έζησε στη Θεσσαλονίκη, με εξαίρεση την περίοδο της Κατοχής όταν κατέφυγε η οικογένεια στην Αθήνα για να αποφύγει τους βομβαρδισμούς, μια εποχή που περιγράφεται συχνά στα έργα του. Το 1950 αποφοιτά από την Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το 1953 ολοκληρώνει τη θητεία του, εργάζεται ως φιλόλογος στην ιδιωτική εκπαίδευση μέχρι το 1959, ενώ εκδίδει το 1954 την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Ηλιοτρόπια», και το 1959 δημοσιεύει ποιήματά του στο περιοδικό «Διαγώνιος». Το 1960 διορίζεται στη Δημόσια Μέση Εκπαίδευση ως φιλόλογος στο Καστρί της Αρκαδίας όπου αρχίζει να γράφει τα πρώτα του πεζά κείμενα, το 1961 θα αποσπαστεί στη Λιβύη όπου θα ιδρύσει το Ελληνικό Γυμνάσιο της Βεγγάζης και θα επιστρέψει στο Καστρί το 1963 και την ίδια χρονιά θα εκδώσει τη δεύτερη ποιητική συλλογή “Τα χίλια δέντρα”. Το 1964 εκδίδει το πρώτο του βιβλίο με πεζογραφήματα «Για ένα φιλότιμο» και το 1966 μετατίθεται στη Θεσσαλονίκη στο Γυμνάσιο της Καλαμαριάς. Επιστρέφει στην Αθήνα το 1971 όπου τον φιλοξενεί η Αρλέτα στα Εξάρχεια. Το 1974 με την αποκατάσταση της δημοκρατίας αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην επιτροπή του Υπουργείου Παιδείας για το Ανθολόγιο κειμένων λογοτεχνίας του Δημοτικού. Από το 1976 μέχρι το 1981 συνεργάζεται με το μαθητικό περιοδικό «Ελεύθερη Γενιά», το 1978 εκδίδεται η συλλογή πεζογραφημάτων για τη Θεσσαλονίκη «Το δικό μας αίμα» και ένα χρόνο αργότερα του απονέμεται το πρώτο κρατικό βραβείο διηγήματος για το συγκεκριμένο βιβλίο. Τον Σεπτέμβριο του 1980 τραυματίζεται από αυτοκίνητο και νοσηλεύεται στο ΚΑΤ, μια εμπειρία που αποτύπωσε στο πεζογράφημα «Τα πολλαπλά κατάγματα», που εκδόθηκε το 1981, ενώ το 1982 ο Νίκος Μαμαγκάκης μελοποίησε 11 ποιήματά του στον δίσκο «Κέντρο Διερχομένων».
Ο Ιωάννου ξεχώρισε για τα ιδιόμορφα, σύντομα πεζά κείμενα, με έναν άμεσο βιωματικό λόγο, όχι απαραίτητα βιογραφικό, σε πρώτο πρόσωπο, τον οποίο μιμήθηκαν πολλοί. Οι δέκα συλλογές πεζογραφημάτων του αντηχούν την θερμότητα του χαρακτήρα του, αλλά και μια διαρκή συζήτηση για τα τραύματα που φέρουν οι άνθρωποι εσωτερικά και εξωτερικά, ενώ χαρακτηριστική στο έργο του είναι η απουσία του κλασσικού αφηγηματικού χρόνου. Ασχολήθηκε επίσης με τη λαογραφία, με τη συλλογή δημοτικών τραγουδιών και παραμυθιών, ενώ μετέφρασε αρχαίους λυρικούς και μία τραγωδία του Ευριπίδη.
Το Αρχείο της ΕΡΤ για την επέτειο 40 ετών από το θάνατο του λογοτέχνη Γιώργου Ιωάννου, στις 16 Φεβρουαρίου 1985, προτείνει την εκπομπή:
ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
(video)
Επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ Παρασκήνιο, αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του λογοτέχνη Γιώργου Ιωάννου. Ο συγγραφέας ξεκινά με την αφήγηση των παιδικών και νεανικών του χρόνων, μιλάει για την εγκατάσταση του στην Αθήνα, την καθημερινότητα στην πρωτεύουσα, τις δυσκολίες του συγγραφικού εγχειρήματος και την επιλογή να εγκαταλείψει την ακαδημαϊκή καριέρα και να γίνει καθηγητής μέσης εκπαίδευσης. Ο Γιώργος Ιωάννου θυμάται τα πρώτα βήματα της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας, την ενασχόλησή του με το διάβασμα, τη συγγραφή του πρώτου πεζογραφήματος και των πρώτων ποιημάτων του. Ακολουθεί μια επίσκεψη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών όπου γίνεται ιδιαίτερη αναφορά σε συγκεκριμένα εκθέματα, όπως το χάλκινο άγαλμα του Ποσειδώνα του Αρτεμισίου και το μαρμάρινο Ελευσινιακό ανάγλυφο με αναπαράσταση της θεάς Δήμητρας, της Περσεφόνης και του Τριπτολέμου. Η κάμερα της εκπομπής ακολουθεί τον λογοτέχνη στην οδό Πατησίων όπου περιγράφει στιγμές από το παρελθόν του. Μιλάει για τους κινηματογράφους “Αλάσκα” και “Ροζικλαίρ”, κάνει στάση στον εξωτερικό χώρο του Πολυτεχνείου, πίνει καφέ στην ιστορική καφετέρια Νέον και επισημαίνει την υποβάθμιση της πλατείας Ομόνοιας αλλά και τις μεταμορφώσεις της. Στη συνέχεια, κατευθύνεται στην οδό Σταδίου, στον υπόγειο σιδηροδρομικό σταθμό, στην οδό Αθηνάς, στο Μοναστηράκι και στην Αρχαία Αγορά. Ο Γιώργος Ιωάννου μοιράζεται στιγμές οικογενειακές, αλλά και ιστορικές, όπως τον εκκλησιασμό στους Αγίους Αποστόλους της Πλάκας την ώρα που τα στρατεύματα κατοχής αναρτούσαν τη ναζιστική σημαία στην Ακρόπολη, αλλά και τη γοητεία που του ασκεί ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Αγοράς και τα κοινά του στοιχεία με τη Θεσσαλονίκη.
Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης
Ρεπορτάζ: Δημήτρης Γκιώνης
Πρώτη τηλεοπτική προβολή: 28 Απριλίου 1982
Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr