Γιώργος Κολόζης – 15 Σεπτεμβρίου 2009

Ο Γιώργος Κολόζης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953, σπούδασε φωτογραφία στο School of Modern Photography (S.M.P New Jersey) και σκηνοθεσία στη Σχολή Κινηματογράφου Σταυράκου. Από το 1976 έως το 1980 εργάσθηκε σε εταιρίες παραγωγής όπως οι Φίνος, Καραγιάννης, Λεφάκης και Cinetic καθώς και σε διάφορα τηλεοπτικά προγράμματα κυρίως στην παραγωγή ντοκιμαντέρ (ΕΡΤ, ZDF, RAI 1, CENTRAL TV).

Κατά την περίοδο 1980-1985 παρουσίασε ως σκηνοθέτης και παραγωγός σημαντικές σειρές οικολογικών ντοκιμαντέρ όπως «Τα Βουνά της Ελλάδας» και «Τα Ποτάμια Της Ελλάδας», ενώ το 1985 ίδρυσε την εταιρία παραγωγής ΦΩΤΟΚΙΝΗΣΗ Ε.Π.Ε (PHOTOKINISIS L.T.D.) για την παραγωγή ντοκιμαντέρ για την ελληνική και διεθνή αγορά. Κατά τις δεκαετίες του 1990 και 2000 συνεργαζόμενος με την ΕΡΤ Α.Ε (ΕΤ1, ΝΕΤ, ΕΤ3)  σκηνοθέτησε σειρές ντοκιμαντέρ όπως «Τα Μυστικά της Φύσης» (1991), «Οι Τελευταίοι Φυσικοί Παράδεισοι» (1995), «Ου Τόπος» (2001), «Αιγαίο νυν και αεί» (2002), «Με Άρωμα Γυναίκας» (2003). Σκηνοθέτησε επίσης τα μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ «Wild Waters» (1984), «Τα Τραγούδια των Νομάδων» (1999), «Λαύριον, Τόπος εν Αττική έχων Μέταλλα» (2001), «Το Πήδημα Του Κατσαντώνη και ο Μπάρμπα Λάμπρος» (2005) και «Η Συμφωνία των Βουνών» (2007), ενώ οργάνωσε κινηματογραφικές αποστολές στα Ιμαλάϊα, στη Σαχάρα και στην Ανταρκτική και συνεργάστηκε με τηλεοπτικά κανάλια του εξωτερικού όπως RAI 1, ZDF και BBC.

Τα ντοκιμαντέρ του Γιώργου Κολόζη διακατέχονται από αληθινό ενδιαφέρον για τη φύση και το περιβάλλον και ειδικά οι πρώτες σειρές των τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ του για τα βουνά και τα ποτάμια της Ελλάδας έθεσαν τα θεμέλια για το σύγχρονο οικολογικό ντοκιμαντέρ  στην Ελλάδα και μετέφεραν στη μικρή οθόνη εξαιρετικές συνθέσεις και πλάνα από τοπία και μέρη της Ελλάδας μοναδικής ομορφιάς. Το έργο του Γιώργου Κολόζη τιμήθηκε σε διεθνή φεστιβάλ ταινιών όπως EKOMEDIA, ECOFILM, Mountain Film Festival, International Travel Film Festival, Festival International Du Film Nature, Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ουκρανίας, Golden Knight IFF Russia και στην Ελλάδα με το πρώτο βραβείο ελληνικής τηλεόρασης για τη σειρά ντοκιμαντέρ Τα Μυστικά Της Φύσης (1991) και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με κρατικό βραβείο ποιότητας ως παραγωγός για την ταινία τεκμηρίωσης Η Μνήμη (2002). Το κινηματογραφικό του ντοκιμαντέρ “Το Πήδημα Του Κατσαντώνη και ο Μπάρμπα Λάμπρος” (2005) βραβεύθηκε με τον Αργυρό Ιππότη στο Golden Knight International Film Festival στη Ρωσία. Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο 15 ετών από το θάνατο του σημαντικού Έλληνα κινηματογραφιστή, στις 15 Σεπτεμβρίου 2009, παρουσιάζει την εκπομπή:

ΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΟΙΤΗ

 

Ο άγνωστος σύντροφος της ιστορίας μας, όπως τη χαρακτηρίζει ο αφηγητής του επεισοδίου, το βουνό Οίτη, είναι η τοποθεσία που επισκέπτεται η κινηματογραφική ορειβατική ομάδα της εκπομπής “ΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ” στο επεισόδιο «Οίτη›. Μυθικές είναι οι ιστορίες που το περιβάλλουν, καθώς εκεί ο Ηρακλής βρήκε το θάνατο. Παλαιότερα, ο τόπος αυτός βρισκόταν σε ακμή και η κτηνοτροφία άκμαζε, με τη γέννηση όμως της αστυφιλίας, ερήμωσε. Σήμερα έχει χαρακτηριστεί εθνικός δρυμός και προστατεύεται λόγω της πλούσιας χλωρίδας του. Κατά την πορεία της. η ομάδα συναντά τους ποταμούς Σπερχειό, Ασωπό και τον ιστορικό Γοργοπόταμο (ή Δύρα σύμφωνα με την μυθολογία) και ο αφηγητής κάνει μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην έκρηξη της γέφυρας που τον διέσχιζε κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής. Το ίδιο πέρασμα που ακολουθούσαν οι αντάρτες ακολουθεί και η ομάδα της εκπομπής και μετά από ώρες φθάνει στον προορισμό της, τον Γοργοπόταμο. Λόγω της γεωλογικής δυσκολίας στην κατάβαση του τόπου, μόνο δύο μέλη της ομάδας καταρριχήθηκαν για να κινηματογραφήσουν το τοπίο, οι εικόνες όμως παραμένουν μαγευτικές.

Το επεισόδιο ξεκινάει με μια εκτενή αναφορά στον μύθο του Ηρακλή και τη γέννηση του ποταμού Δύρα, τον χρησμό του μαντείου των Δελφών, την καύση του ημίθεου στην τοποθεσία Πυρά Ηρακλέους, την ανάληψή του στον ουρανό. Εξηγείται η προσπάθεια του συνεργείου να ανέβει το βουνό της Οίτης κινηματογραφώντας την ανάβαση και στο πλαίσιο αυτό περιγράφεται η ευρύτερη γεωγραφική περιοχή ενώ παρακολουθούμε την προετοιμασία της ομάδας που ετοιμάζεται για την ανάβαση του όρους. Προβάλλονται πλάνα από την πεζοπορία και την ανάβαση ενώ περιγράφεται η γεωμορφολογία του όρους και της ευρύτερης περιοχής.

Γίνεται αναφορά στις κορυφές της Οίτης, τον Πύργο 2152 μέτρα και το Γρεβενό 2114 μέτρα και έπειτα στην Ρούμελη, τα χωριά της Οίτης, υπογραμμίζοντας το ένδοξο παρελθόν τους, την ομορφιά του τοπίου της άγνωστης Ρούμελης. Περιγράφεται η περίοδος ακμής με χωριά-κοιτίδες και αυξανόμενο πληθυσμό, τους οικισμούς με τη δική τους αρχιτεκτονική δομή, την κυρίαρχη  κτηνοτροφία, αλλά και τις δυσκολίες που ακολούθησαν, οι πόλεμοι, η αναγκαστική ξενιτιά και η ερήμωσή των χωριών. Προβάλλονται εκτενή πλάνα από τους οικισμούς με τα σπίτια που ερημώνουν  στον χρόνο.

Ένας ηλικιωμένος κάτοικος της περιοχής μιλάει για τον τρόπο ζωής στο παρελθόν, την αναγκαστική μετανάστευση και πώς μετά το 1944 άρχισε να αδειάζει το χωριό ειδικά κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, το 1946-7. Εξηγεί ότι πλέον έχουν μείνει λίγοι ηλικιωμένοι ως μόνιμοι κάτοικοι και το καλοκαίρι το επισκέπτονται οι νέοι. Μιλάει επίσης για τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και τα μεγάλα δάση της περιοχής τα οποία απέφεραν και σημαντικά έσοδα στο παρελθόν. Ακολουθούν πλάνα από μαγαζάκι, παντοπωλείο, καφενείο, μεζεδοπωλείο και μανάβικο όλα μαζί στον ίδιο χώρο, μια εικόνα από μια εποχή που φεύγει χωρίς επιστροφή.

Ακολουθούν πλάνα από τα οροπέδια και τις λίμνες της Οίτης. Στη θέση Τράπεζα στο καταφύγιο του Ελληνικού Ορειβατικού συνδέσμου, παρακολουθούμε πλάνα από το σημείο και τα τοπία στην ευρύτερη περιοχή. Παρακολουθούμε επίσης την ομάδα του συνεργείου μέσα στο καταφύγιο ενώ ξεκουράζεται από την κοπιαστική πορεία. Η αφήγηση παρέχει πληροφορίες για τον πλούτο του βουνού, γεωλογικό, βοτανολογικό, την ομορφιά και την πλούσια χλωρίδα και πανίδα που οδήγησαν στη ανακήρυξη και την προστασία του ως εθνικού δρυμού και εξηγείται πώς λόγω της μειωμένης κτηνοτροφίας το βουνό είναι από τα πλέον κατάφυτα της Ελλάδας, ενώ γίνεται αναφορά στους λαθροκυνηγούς οι οποίοι μαζί με τα κοπάδια αφανίζουν τους θησαυρούς των εθνικών δρυμών.

Ειδική μνεία γίνεται και στα ποτάμια που ρέουν στην περιοχή. Από τα βόρεια ο Σπερχειός με την κοιλάδα της Σπερχειάδας, ο Ασωπός από τις πηγές του προφήτη Ηλία, ο Γοργοπόταμος στα βορειοανατολικά του βουνού και όλοι αυτοί χύνονταν στο Μαλιακό κόλπο, τώρα όμως όλα τα ποτάμια έγιναν παραπόταμοι του Σπερχειού.

Η αφήγηση κάνει αναφορά στους οπλαρχηγούς στην επανάστασης του 1821 και στον Αθανάσιο Διάκο ο οποίος αγωνίστηκε και θυσιάστηκε στο γεφύρι της Αλαμάνας. Έπειτα αναφέρεται η Γερμανική κατοχή, όταν η Οίτη έγινε φωλιά και ορμητήριο των ανταρτών μέχρι και την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου. Από το ίδιο πέρασμα που χρησιμοποίησαν οι αντάρτες περνάει η κινηματογραφική ομάδα της εκπομπής με τελευταίο σταθμό στην αρχή του ποταμού Δύρα. Από εκεί ξεκινάει η καταρρίχηση της ομάδας, από την οποία τελικά δύο άτομα μαζί με τον οπερατέρ θα κατέβουν και παρακολουθούμε εντυπωσιακά πλάνα από την κατάβασή τους. Η εκπομπή αναφέρεται στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου από τους αντάρτες ως κορυφαία πράξη αντίστασης.

Σκηνοθεσία: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΟΖΗΣ

Κείμενα: ΤΑΚΗΣ ΝΤΑΣΙΟΣ

Έτος παραγωγής: 1984

Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS