Η Μέρα της Μεσογείου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 28 Νοεμβρίου, σε ανάμνηση της Ευρωμεσογειακής Διάσκεψης, που έλαβε χώρα στην Βαρκελώνη στις 27 και 28 Νοεμβρίου 1995, με στόχο τη στενότερη συνεργασία των χωρών της τότε Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σκοπός της είναι να αναδείξει την πολιτιστική, περιβαλλοντική και κοινωνική σημασία της Μεσογείου, καθώς και να προωθήσει τη συνεργασία και την αειφορία μεταξύ των χωρών.
Η πρωτοβουλία καθιερώθηκε το 2008 από την Ένωση για τη Μεσόγειο (Union for the Mediterranean) και περιλαμβάνει δράσεις και εκδηλώσεις σε πολλές χώρες της Μεσογείου. Ο εορτασμός της ημέρας επικεντρώνεται σε θέματα όπως: η προστασία του περιβάλλοντος, η βιωσιμότητα της Μεσογείου, η ενίσχυση της συνεργασίας σε πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, η προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή.
H Ημέρα της Μεσογείου αποτελεί μια υπενθύμιση ότι οι ομοιότητές μας ξεπερνούν σε μεγάλο βαθμό τις διαφορές μας και ότι όλοι μοιραζόμαστε μια μεσογειακή ταυτότητα.
Στο πλαίσιο αυτό δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ επεισόδιο από τη μουσική εκπομπή:
ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ με τίτλο ΥΑΚΙΝΘΕΙΑ – ΟΙ ΒΟΣΚΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ:
Οι «Μουσικές του κόσμου» είναι μουσικό ντοκιμαντέρ που προσφέρει ένα μουσικό ταξίδι από παραδοσιακούς ήχους και εξωτικούς ρυθμούς, μέχρι ηλεκτρονικά ακούσματα και πειραματικές μουσικές προσεγγίσεις.
Στο συγκεκριμένο επεισόδιο της μουσικής εκπομπής καταγράφεται η συνάντηση «Υακίνθεια 2009 – Οι βοσκοί της Μεσογείου» που έλαβε χώρα στον Ψηλορείτη και όπου βοσκοί από την Ελλάδα και άλλες μεσογειακές χώρες (Τουαρέγκ, Ανδαλουσιανοί, Κορσικανοί και Τούρκοι) παρουσίασαν τα προϊόντα τους, ενώ συνοδεύονταν από μουσικούς και χορευτές του τόπου τους. Η συνάντηση έλαβε χώρα από τις 24 Ιουλίου ως τις 2 Αυγούστου 2009.
Κάθε ομάδα παρουσιάζει τα παραδοσιακά της τραγούδια, την παραδοσιακή τεχνική τυροκομίας της και μια παραδοσιακή συνταγή. Επίσης παρουσιάζονται διαπολιτισμικές συμπράξεις μουσικών από διαφορετικές χώρες.
Αρχικά ακούγονται παραδοσιακά τραγούδια, ενώ προβάλλονται παραδοσιακοί χοροί και μαγειρέματα. Στη συνέχεια ντόπιοι βοσκοί και μουσικοί συναντώνται με τον Ψαραντώνη στην ταβέρνα «Μεϊντάνι» στην Πλατεία Ανωγείων και τραγουδούν μαντινάδες.
Παρουσιάζεται πρώτα η κρητική παράδοση. Βοσκοί μιλούν για τα κοινά βοσκοτόπια και την έλλειψη ιδιοκτησίας, για την παραδοσιακή τους μαγειρική και τυροκομία. Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων (καλλιτεχνικός διευθυντής των Υακινθείων) μιλά για το εκκλησάκι του Αγίου Υακίνθου (του δικού μας Αγίου Βαλεντίνου) αλλά και για το φεστιβάλ και την ουσία του.
Στη συνέχεια παρουσιάζεται η ανδαλουσιανή κουλτούρα, με το μουσικό συγκρότημα Nuevos Valores Flamencos να παίζει μουσική και τραγουδά στην εκκλησία του Αγίου Υακίνθου, ενώ Ισπανοί βοσκοί εξασκούν τη δική τους παραδοσιακή τυροκομική. Μιλούν για το τυρί «φρέσκο» που φτιάχνουν, αλλά και το φλαμένκο.
Έπειτα, παρουσιάζεται η τουρκική κουλτούρα: ο Muammer Ketencoglu, μουσικός, μιλά για τις μουσικές του ρίζες, και συμπράττει με τον Ψαραντώνη και την τραγουδίστρια Deniz Ketencoglu. Η τουρκάλα βοσκός Αισέλ τραγουδά ενώ παρουσιάζεται από τούρκους βοσκούς η παραδοσιακή τους τυροκομική. Οι βοσκοί Γιώργης Αεράκης και Ιμπραήμ μιλούν για τα κοινά μεταξύ τους ενώ η τουρκάλα βοσκοπούλα- μαθήτρια τραγουδά, προτού η τουρκική ομάδα αρχίσει την προετοιμασία πιλαφιού «μπουλγκούρ». Ο Νικος Δραμουντάνης, διευθυντής Υακινθείων, μιλά για τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της εκδήλωσης και ο Κώστας Ζουράρις μιλά για το μήνυμα της σε σχέση με τον πολιτισμό.
Στη συνέχεια παρουσιάζεται η κορσικανική κουλτούρα, ενώ ο Λουδοβίκος των Ανωγείων μιλά για το τι συνδέει τους διαφορετικούς λαούς που συμμετέχουν στην εκδήλωση. Παρουσιάζονται οι παρασκευές τυροκομικής και μαγειρικής της κορσικανικής ομάδας. Ισπανίδα βοσκός και κρητικός βοσκός παρουσιάζουν τις διαφορετικές τεχνικές αρμέγματος των ζώων τους.
Βοσκοί από τις Μαδάρες Χανίων τραγουδούν και ο μαντιναδολόγος Αριστείδης Χαιρέτης απαγγέλει μαντινάδα. Ο Λουδοβίκος μιλά για την σπάνια συνάντηση Ανωγειανών και Σφακιανών. Ακούγεται παραδοσιακό ριζίτικο Χανίων ενώ ο βοσκός Παντελής Καπαρουδάκης μιλά για τα ριζίτικα και τη θεματολογία τους και εξηγεί την ονομασία τους. Παρουσιάζεται χανιώτικη τυροκομική και μαγειρική.
Έπειτα παρουσιάζεται η επίσκεψη των βοσκών Τουαρέγκ στο μιτάτο του Γιώργου Αεράκη. Σε μια ιδιαίτερα συμβολική σκηνή Τουαρέγκ και Κρητικός βοσκός ανταλλάζουν το σαρίκι με το τουρμπάνι. Μιλούν για συγγένειες και διαφορές της κουλτούρας τους. Κοπέλες τουαρέγκ μιλούν για τους βοσκούς που είναι παράλληλα και τραγουδιστές, όπως οι κρητικοί βοσκοί που τραγουδούν τις μαντινάδες τους. Η Σαλμά, βοσκός, τραγουδίστρια και χορεύτρια, μαζί με συντοπίτισσες της τραγουδούν παραδοσιακό γαμήλιο τραγούδι. Εξηγούν γιατί παντρεύονται μεταξύ τους, σε μια προσπάθεια διατήρησης της φυλής τους ενώ στη συνέχεια παρουσιάζεται η παραδοσιακή τυροκομική και μαγειρική των Τουαρέγκ. Προετοιμάζουν το παραδοσιακό πιάτο «Αλαμπετζά» και τυρί. Ο μάνατζερ Mamatal Αg Dahmane μιλά για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία των Τουαρέγκ, ενώ μετά παρουσιάζεται τοπικό μουσικό όργανο. Προβάλλονται πλάνα από την βραδιά με την παραδοσιακή μουσική των Τουαρέγκ και το συγκρότημα Azwa.
Τέλος παρουσιάζεται η μουσική συνάντηση του Ψαραντώνη με τους Τουαρέγκ.
Σκηνοθεσία: Χρήστος Μπάρμπας
Δείτε περισσότερα εδώ: archive.ert.gr