Τριάντα οχτώ χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, 14 Φεβρουαρίου, από τον θάνατο του Καρόλου Κουν, κορυφαίου Έλληνα σκηνοθέτη και δασκάλου. Ο Κάρολος Κουν γεννήθηκε στην Προύσα το 1908, μεγάλωσε στην Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα το 1929. Καθηγητής της αγγλικής γλώσσας στο Κολλέγιο Αθηνών, ανέβασε τις πρώτες θεατρικές παραστάσεις με τους μαθητές του σε έργα Αριστοφάνη, Σαίξπηρ, Ευριπίδη. Το 1935 ίδρυσε τη «Λαϊκή Σκηνή», και το 1942, στην καρδιά της γερμανικής Κατοχής, το Θέατρο Τέχνης και τη Δραματική Σχολή του, αφήνοντας το δικό του στίγμα στην τέχνη του θεάτρου στον τόπο. Πρωτοπαρουσίασε στο ελληνικό κοινό ξένους συγγραφείς (Τενεσσί Ουίλλιαμς, Άρθουρ Μίλλερ, Φ.Γκαρθία Λόρκα, Μπ. Μπρεχτ), ενώ παράλληλα έδωσε βήμα σε νέους Έλληνες θεατρικούς συγγραφείς, όπως ο Ι.Καμπανέλλης, η Λ.Αναγνωστάκη, ο Γ.Σκούρτης και άλλοι. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε και η ενασχόληση του Καρόλου Κουν και με την αναβίωση του αρχαίου δράματος.
Οι αριστοφανικοί «’Ορνιθες» του Θεάτρου Τέχνης, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν, έχουν μείνει στην ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου. Από το καλλιτεχνικό «σκάνδαλο» του πρώτου ανεβάσματος στο Ηρώδειο το 1959, στην ευρωπαϊκή αναγνώριση, βράβευση και καθιέρωση τη δεκαετία του 1960, και την πρώτη παρουσίαση στην Επίδαυρο τον Αύγουστο του 1975, που γνώρισε τεράστια επιτυχία. Παράσταση εμβληματική, πρωτοποριακή, με συντελεστές κορυφαίες προσωπικότητες της καλλιτεχνικής ζωής του τόπου (μετάφραση: Βασίλης Ρώτας, μουσική: Μάνος Χατζιδάκις, σκηνικά-κοστούμια: Γιάννης Τσαρούχης, χορογραφία: Ζουζού Νικολούδη, ηθοποιοί: Δημήτρης Χατζημάρκος, Γιάννης Μόρτζος, Γιώργος Αρμένης, Νίκος Κούρος, Βασίλης Παπαβασιλείου, Γιώργος Λαζάνης, Ρένη Πιττακή, Μίμης Κουγιουμτζής κα). Η συγκεκριμένη παράσταση που ανέβηκε στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ «Επιδαύρια ‘75» κινηματογραφήθηκε από το Θέατρο Τέχνης. Η ταινία αυτή, προβλήθηκε τον Ιούλιο του 1976 από την εκπομπή «Θέατρο της Δευτέρας», μαζί με μια ειδικά γυρισμένη τηλεοπτική εισαγωγή της από τον Κάρολο Κουν και τον Μίμη Κουγιουμτζή.
Το Αρχείο της ΕΡΤ, με αφορμή την επέτειο θανάτου του σπουδαίου δημιουργού, παρουσιάζει το σημαντικό αυτό τηλεοπτικό αυτό ντοκουμέντο που προλογίζει την προβολή της ιστορικής παράστασης των «Ορνίθων» από το «Θέατρο της Δευτέρας».
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ
ΟΡΝΙΘΕΣ-ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ο Μίμης Κουγιουμτζής και ο Κάρολος Κουν προλογίζουν την τηλεοπτική προβολή της παράστασης “Όρνιθες” του Αριστοφάνη του Θεάτρου Τέχνης από την εκπομπή του “Θεάτρου της Δευτέρας”. Στην συγκεκριμένη εκπομπή του “Θεάτρου της Δευτέρας”, η οποία προβλήθηκε στις 12/7/1976, παρουσιάζεται η κινηματογραφημένη παράσταση των “Ορνίθων” του Θεάτρου Τέχνης από το Φεστιβάλ “Επιδαύρια 1975”. Ο σκηνοθέτης της παράστασης Κάρολος Κουν κάνει μια αναδρομή στην ιστορία της παράστασης- υπογραμμίζοντας πως το ξεκίνημά της έγινε πριν από 40 χρόνια (το 1935) με μαθητές του Κολλεγίου Αθηνών, όπου ήταν καθηγητής. Αναφέρεται στους στόχους της παράστασης– οι οποίοι παραμένουν οι ίδιοι-την απόδοση του Αριστοφάνη με σύγχρονη σκοπιά. Κάνει αναφορά στην «άτυχη περίπτωση» της τολμηρής, ανατρεπτικής παράστασης που ανέβηκε το 1959 στο Ηρώδειο και λογοκρίθηκε. Αναφέρει τους συντελεστές της παράστασης του 1975, οι οποίοι παραμένουν οι ίδιοι, και στη συνέχεια κάνει λόγο για τις επόμενες πολύ επιτυχημένες παγκόσμιες παρουσιάσεις και βραβεύσεις των «Ορνίθων». Υπογραμμίζει τη σημασία της παγκόσμιας αναγνώρισης .
Ο Μίμης Κουγιουμτζής, στη συνέχεια, αναφέρεται στην κινηματογράφιση της παράστασης των «Επιδαυρίων 1975» και στη δημιουργία της συγκεκριμένης ταινίας που θα παρουσιαστεί, στο πλαίσιο του κύκλου εργασιών που έχει κάνει για το Θέατρο Τέχνης, με στόχο την συγκέντρωση υλικού από την δραστηριότητα του Θεάτρου και τη διδασκαλία του Κουν. Υπογραμμίζει πως η ταινία αυτή, γυρισμένη σε έγχρωμο φιλμ 16mm, αποτελεί την πρώτη του απόπειρα κινηματογράφησης αρχαίου δράματος στο φυσικό του χώρο, όπως η Επίδαυρος. Η ταινία γυρίστηκε στη διάρκεια της γενικής δοκιμής στην Επίδαυρο, χωρίς διακοπές, και χωρίς τη χρήση φωτιστικού εφέ, με τέσσερεις κάμερες και βασικούς συντελεστές τον Σάκη Μανιάτη (οπερατέρ) και Νίκο Αχλάδη (ηχολήπτη). Κλείνει ευχαριστώντας όλους τους συντελεστές της παράστασης.
Δείτε περισσότερα: archive.ert.gr