Κωνσταντίνος Παρθένης – 10 Μαΐου 1878

Ο Κωνσταντίνος Παρθένης υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους του 20ου αιώνα. Το έργο του και η διδασκαλία του στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών δημιούργησαν μια νέα σχολή για τη ζωγραφική τέχνη στη σύγχρονη Ελλάδα. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια στις 10 Μαΐου 1878 και σπούδασε ζωγραφική στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης. Επηρεάστηκε τόσο από το γερμανικό συμβολισμό και τον πρώιμο  γερμανικό εξπρεσιονισμό, ενώ αργότερα ήρθε σε επαφή και με τον γαλλικό μετα-ιμπρεσιονισμό. Χαρακτηρίστηκε ως νεωτεριστής και μοντερνιστής και το έργο του διακρίνεται από μία ελληνικότητα η οποία εκφράζεται μέσα από τη χρήση στοιχείων της βυζαντινής αγιογραφίας και αποπνέει ιδεαλισμό, μία έντονη αίσθηση ρυθμού, αλλά και μία πνευματικότητα που εκφράζεται μέσα από την ιδιότυπη φωτεινότητα και λάμψη των χρωμάτων που χρησιμοποιεί. Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο γέννησης του σπουδαίου Έλληνα ζωγράφου ψηφιοποίησε και παρουσιάζει την εκπομπή:

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΡΘΕΝΗΣ

(video)

Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ, παραγωγής 1984, σε σκηνοθεσία Γιώργου Εμιρζά και με τη δημοσιογραφική επιμέλεια και παρουσίαση της Μαρίας Καραβία είναι αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του Κωνσταντίνου Παρθένη. Με αφορμή τα εγκαίνια της αίθουσας «ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑΣ ΠΑΡΘΕΝΗ» στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας, στην οποία φιλοξενούνται έργα του ζωγράφου από την προσωπική του συλλογή, η εκπομπή «ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ» αφιερώνει το επεισόδιο στον Κωνσταντίνο Παρθένη, το μεγάλο Έλληνα Ζωγράφο, εκπρόσωπο του ελληνικού μοντερνισμού.

Ο διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης Δημήτρης Παπαστάμος, μιλάει για το έργο του Παρθένη, για τη δωρεά στην Εθνική Πινακοθήκη από την κόρη του Σοφία Παρθένη των έργων της συλλογής, τα οποία καλύπτουν τις διαφορετικές περιόδους της καλλιτεχνικής του πορείας, αναφέρεται και στις επιρροές του καλλιτέχνη από τον ιμπρεσιονισμό και τη σχολή του Μονάχου και υπογραμμίζει τη δημιουργίας μίας νέας και ανανεωτικής σχολής για την νεοελληνική ζωγραφική από τον Κ. Παρθένη.

Ακολούθως ο Εμμανουήλ Ζέπος, ζωγράφος και μαθητής του Κ. Παρθένη μιλάει για τη μαθητεία κοντά στον μεγάλο ζωγράφο, τα νεωτερικά στοιχεία στη διδασκαλία του Παρθένη, το ενδιαφέρον του για τη σύνθεση, το φως και την αλλαγή της φόρμας. Εξηγεί ότι ο Παρθένης μιλούσε πολύ λίγο, έπρεπε να δει το έργο των σπουδαστών, ποτέ δεν σχολίαζε θεωρητικά και δεν τον απασχολούσε η λεπτομέρεια. Ο Ζέπος ερμηνεύει την πολεμική εναντίον του Παρθένη από τους υπόλοιπους καθηγητές της ΑΣΚΤ (Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών) ως αποτέλεσμα της αδυναμίας τους να τον καταλάβουν και της περιορισμένης επαφής που είχε ο ίδιος μαζί τους.

Στη συνέχεια ο Σπύρος Βασιλείου, ζωγράφος και γείτονάς του, τον περιγράφει ως ευγενικό αλλά απόμακρο γείτονα, απομονωμένο στην μεγαλοπρέπεια του. Ο Βασιλείου εξηγεί ότι μετά από σύσταση του Πικιώνη τον δέχθηκε με τα έργα του στο σπίτι του ο Παρθένης για δύο ώρες, όπου του  μίλησε και του έδωσε  τις παρατηρήσεις του, προσφέροντάς του σε αυτό το μικρό χρονικό διάστημα πολύτιμες γνώσεις για θέματα που δεν είχε ακούσει ποτέ στα χρόνια των σπουδών του.

Τέλος, ο γλύπτης Βάσος Καπάνταης εξηγεί ότι πρόλαβε τον Παρθένη λίγο πριν εκείνος αποχωρήσει από τη σχολή, αλλά γρήγορα κατάλαβε ότι είχε αδιάλλακτο ήθος, πως αποδοκίμαζε οτιδήποτε υποκριτικό και ότι δούλευε διαρκώς.

Οι μαρτυρίες αυτές φωτίζουν τις πτυχές της ιδιοφυούς προσωπικότητας του ζωγράφου και αναλύουν το μοναδικό και προσωπικό ύφος των έργων του. Ο ζωγράφος Κωνσταντίνος Παρθένης ήταν ένας εμπνευσμένος δάσκαλος, που είχε την ικανότητα να μεταλαμπαδεύει στους μαθητές του τις γνώσεις του και την αγάπη του για την τέχνη, να κάνει εύστοχες παρατηρήσεις και να ανοίγει καινούριους δρόμους στη δημιουργία τους. H εκπομπή περιλαμβάνει φωτογραφίες από το αρχείο της οικογένειας Παρθένη καθώς και πλάνα με λεπτομέρειες των έργων του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου.

Έτος παραγωγής: 1984

Σκηνοθεσία-παραγωγή: Γιώργος Εμιρζάς

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS