Οκτώ χρόνια χωρίς τον αγαπημένο συνθέτη, στιχουργό και ερμηνευτή Λουκιανό Κηλαηδόνη. Ο “φτωχός και μόνος καουμπόη” του ελληνικού τραγουδιού, ο χαρισματικός τραγουδοποιός, που με το έργο του πλούτισε την μουσική του τόπου, έφυγε από τη ζωή στις 7 Φεβρουαρίου 2017.
Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ το αφιέρωμα:
ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ
ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ
Στην αυτοβιογραφική εκπομπή “Μονόγραμμα” ο Λουκιανός Κηλαηδόνης αφηγείται τη ζωή και το έργο του. Μιλά για το ξεκίνημα της ενασχόλησής του με τη μουσική, σε μικρή ηλικία, στη γειτονιά της Κυψέλης όπου μεγάλωσε. Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο (Θεσσαλονίκη), καθώς και στο Μετσόβειο Πολυτεχνείο (Αθήνα), χωρίς ποτέ να ασκήσει το επάγγελμα του αρχιτέκτονα, αφού στράφηκε ολοκληρωτικά στη μουσική.
Με αφετηρία τα τέλη της δεκαετίας του ’60 οπότε άρχισε να γράφει τα πρώτα του τραγούδια όπως, «Όσο αγαπιόμαστε τα δυο», «Μη χτυπάς σ’ ένα σπίτι κλειστό», ξετυλίγει τη διαδρομή του στο χώρο της μουσικής. Θυμάται την πρώτη του επαγγελματική συνεργασία με τη Ραλλού Μάνου και το Ελληνικό Χορόδραμα, στο θεατρικό έργο της Κωστούλας Μητροπούλου «Η πόλη μας», το 1969, που στάθηκε αφορμή για το δισκογραφικό του ξεκίνημα με την πρώτο του προσωπικό δίσκο τον Οκτώβριο του 1970.
Ακολουθεί ο δίσκος «Κόκκινη Κλωστή» σε στίχους Νίκου Γκάτσου με την Δήμητρα Γαλάνη και τον Μανώλη Μητσιά. Το 1973 κυκλοφορούν σε κόκκινο βινύλιο τα «Μικρoαστικά» σε στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη, όπου για πρώτη φορά ο ίδιος ερμηνεύει δικές του συνθέσεις. Αυτή η δουλειά υπήρξε σταθμός στην καλλιτεχνική πορεία του Λουκιανού, αλλά και στα μουσικά μας πράγματα, γιατί τα «Μικροαστικά» πριν εκδοθούν σε δίσκο κυκλοφορούν παράνομα στη διάρκεια της δικτατορίας και έγιναν σημείο αναφοράς για μια ολόκληρη γενιά. Βασικό χαρακτηριστικό τους, ο βαθύτατος πολιτικός τους χαρακτήρας και η καυστική σάτιρα για τις σκοτεινές πλευρές του μικροαστισμού. Επόμενη δισκογραφική δουλειά του είναι τα «Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας» πάλι σε στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη.
Ξεχωριστό κεφάλαιο στην εργογραφία του συνθέτου αποτελεί η μουσική μου έγραψε για μια δεκαετία για τις επιθεωρήσεις της Ελεύθερης Σκηνής. Μιλά για τη συνεργασία του με την ομάδα του Ελεύθερου Θεάτρου (1973-1978) στη σκηνή του Άλσους Παγκρατίου στις παραστάσεις: Και συ χτενίζεσαι» (1973), «Το Τραμ το Τελευταίο» (1976), «Συνέβη στην Κατίνα» (1978). Σημαντική δουλειά του την ίδια περίοδο ήταν η μουσική επένδυση και μουσική επιμέλεια της πολυβραβευμένης ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου στην Ελλάδα και το εξωτερικό «Ο Θίασος».
Από το 1978 μέχρι τη δεκαετία του 1990 έγραψε ο ίδιος στίχους για περίπου 50 τραγούδια που φέρουν τη σφραγίδα του προσωπικού του ύφους: «Κάπου την έχουμε πατήσει» (1978), «Στη Βουλιαγμένη» (1978), «Είμαι ένας φτωχός και μόνος καουμπόυ» (1978), «Αρχίζει το ματς» (1979), «Ο μικρός ήρωας» (1984). Κυκλοφόρησε εξαιρετικά προσωπικά του άλμπουμ «Ψυχραιμία παιδιά», «Χαμηλή πτήση», «Τραγούδια για κακά παιδιά», «Γιατί θα γίνω μαραγκός», γράφοντας τραγούδια για τους προσωπικούς του ήρωες και φίλους, προσπαθώντας να αποτυπώνει τον παλμό της κοινωνίας. Μιλά για τα θέματα των τραγουδιών αυτών, τα περισσότερα αυτοβιογραφικά, και για τη μέθοδο δημιουργίας τους, γράφοντας πρώτα μουσική κι εντοπίζοντας έπειτα το θέμα του στιχουργικά.
Ειδική μνεία κάνει στο περίφημο πάρτυ στη Βουλιαγμένη στις 25 Ιουλίου 1983 που έγραψε ιστορία πάνω σε μια πλωτή εξέδρα της Βουλιαγμένης αλλάζοντας τα ήθη των συναυλιών που μέχρι τότε πραγματοποιούνταν σε κλειστά γήπεδα και θέατρα. Αναφέρεται στον αντίκτυπο που είχε για τον κόσμο που συμμετείχε στο συγκεκριμένο μουσικό γεγονός, τότε που σχεδόν 100.000 άνθρωποι γέμισαν ασφυκτικά την περιοχή από νωρίς. Από τη σκηνή πέρασαν καλλιτέχνες όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος, η Μαργαρίτα Ζορμπαλά, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Βαγγέλης Γερμανός, η Αφροδίτη Μάνου και άλλοι.
Μιλά για τις συναυλίες του, τονίζει τα χαρακτηριστικά που ο ίδιος ενσωματώνει στις ζωντανές εμφανίσεις του ώστε να έχουν στοιχεία θεάματος, και θυμάται κάποιες από αυτές. Το 1993 κυκλοφόρησε το διπλό άλμπουμ «Αχ! Πατρίδα μου γλυκειά» με ακούσματα που άφησαν το στίγμα τους στην μουσική πορεία της Ελλάδας.
Στη διάρκεια της εκπομπής ακούγονται τραγούδια του, προβάλλονται στιγμιότυπα από εμφανίσεις του στο κοινό, όπως η εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Ιούνιος 2013). Προβάλλονται, επίσης, πλάνα από την ιστορική υπαίθρια συναυλία του Λουκιανού Κηλαηδόνη, που πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιουλίου 1983 στην πλαζ του ΕΟΤ στη Βουλιαγμένη (από την ταινία «Πάρτυ στη Βουλιαγμένη» των Παπαδάκη – Χρονόπουλου), πλάνα από παραστάσεις του Ελεύθερου Θεάτρου στο Άλσος Παγκρατίου (από την εκπομπή «Παρασκήνιο» της ομάδας Cinetic) καθώς και απόσπασμα από τον «Θίασο» του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Έτος παραγωγής: 2014
Σενάριο – Σκηνοθεσία: Χρίστος Ακρίδας
Έρευνα: Γιώργος Σγουράκης
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Ιωάννα Κολοβού
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr