Μάνος Λοΐζος – 17 Σεπτεμβρίου 1982

Ο Μάνος Λοΐζος γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1937, είχε καταγωγή από την Κύπρο, μεγάλωσε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Από μικρός ασχολήθηκε με τη μουσική, έμαθε βιολί και αργότερα κιθάρα. Ήρθε στην Αθήνα το 1955 για να σπουδάσει στη Φαρμακευτική Σχολή και αργότερα στην ΑΣΟΕΕ. Το 1960 εγκαταλείπει τις σπουδές και το 1962 συνεργάζεται με τον Μίκη Θεοδωράκη στο Σύλλογο Φίλων της Ελληνικής Μουσικής για τις παραστάσεις της Όμορφης Πόλης. Αργότερα θα γνωρίσει τον Μίμη Πλέσσα, οποίος θα τον βοηθήσει να ηχογραφήσει το 1962 τον πρώτο του δίσκο, το “Τραγούδι του δρόμου” (σαρανταπεντάρι). Κατά τη διάρκεια της επταετίας απασχόλησε συχνά τις αρχές εξαιτίας των αριστερών πολιτικών πεποιθήσεών του και στις 17 Νοεμβρίου 1973 θα συλληφθεί και θα παραμείνει στα κρατητήρια της ασφάλειας για δέκα ημέρες. Συνεργάστηκε με στιχουργούς όπως ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο Φώντας Λάδης, ο Γιάννης Νεγρεπόντης και ο Δημήτρης Χριστοδούλου, καθώς και με μεγάλους ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού όπως οι Στέλιος Καζαντζίδης, Μαρία Φαραντούρη, Χάρις Αλεξίου, Γιώργος Νταλάρας, Γιάννης Καλατζής, Δήμητρα Γαλάνη, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Γιάννης Πουλόπουλος, Γιάννης Πάριος. Τελευταίος δίσκος του ήταν τα “Γράμματα στην Αγαπημένη” σε στίχους του Τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ με απόδοση στα ελληνικά του Γιάννη Ρίτσου.

Η δισκογραφία του περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τα εξής έργα: «Ο Σταθμός» (1968), «Θαλασσογραφίες» (1970), «Ευδοκία» (1971),  «Να ‘χαμε τι να ‘χαμε…» (1972) «Τραγούδια του δρόμου» (1974), «Καλημέρα ήλιε» (1974),  «Τα νέγρικα» (1975), «Τα τραγούδια μας» (1976),  «Τα τραγούδια της Χαρούλας» (1979), «Για μια μέρα ζωής» (1980),  «Γράμματα στην αγαπημένη» (1983).

Στις 8 Ιουνίου υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο, νοσηλεύτηκε για ένα μήνα και τον Αύγουστο του ίδιου έτους ταξίδεψε στη Μόσχα για θεραπεία. Όμως στις 7 Σεπτεμβρίου ακολούθησε δεύτερο εγκεφαλικό και έφυγε από τη ζωή δέκα ημέρες αργότερα, στις 17 Σεπτεμβρίου 1982, σε ηλικία 45 ετών. Το Αρχείο της ΕΡΤ τιμώντας τη μνήμη του μεγάλου Έλληνα συνθέτη και μουσικού ψηφιοποίησε και παρουσιάζει ένα σπάνιο οπτικοακουστικό ντοκουμέντο:

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ

(video)
Νέο

Σε αυτό το επεισόδιο της σειράς, παραγωγής 1979, η Χάρις Αλεξίου, ο Αντώνης Βαρδής με την κιθάρα του και ο Θανάσης Πολυκανδριώτης με μπουζούκι μιλούν με τον Μάνο Λοΐζο, δοκιμάζουν ρυθμούς και τραγουδούν το  «Μια καλημέρα είναι αυτή». Ακολουθεί συνέντευξη/συζήτηση με το Δημήτρη Γκιώνη και ο Λοΐζος μιλάει για τα στοιχεία στη μουσική του, προσωπικά αλλά και κοινωνικά , συζητούν για το δίσκο «Τα Νέγρικα» τη συνεργασία με τον Γιάννη Νεγρεπόντη στους στίχους, τη γνωριμίας τους, την ταχύτητα με την οποία έγραψαν τα τραγούδια, τη σημασία του κοινωνικού προβλήματος των αφροαμερικάνων και την αίσθηση ότι μια μεγάλη μερίδα της ελληνικής κοινωνίας μοιράζεται αρκετά στοιχεία της καταπίεσης αυτών των ανθρώπων. Στη συνέχεια ο Λοΐζος παίρνει την κιθάρα του και σε μία προσπάθεια να δώσει ένα δείγμα της δουλειάς του τραγουδάει στίχους από αγαπημένα τραγούδια του: «Πάγωσε η τσιμινιέρα» (1976), «Καλημέρα ήλιε» (1974), «Αχ χελιδόνι μου» (1971), «Ο γέρο νέγρο Τζιμ» (1975), «Ο δρόμος» (1974).

Ο Λοΐζος μιλάει για τα πιο πρόσφατα τραγούδια που έγραψε, τα οποία θεωρούνται πιο ερωτικά και για τη συνεργασία του με την Αλεξίου.  Εξηγεί ότι οι προηγούμενες δισκογραφικές δουλειές του όπως «Τα νέγρικα», «Τα τραγούδια του δρόμου» ή «Τα τραγούδια μας» ήταν απαγορευμένα από το καθεστώς της δικτατορίας ή λογοκριμένα ή έθιγαν θέματα αμιγώς κοινωνικά και πολιτικά, αλλά πάντα έγραφε ερωτικά τραγούδια, μόνο που τώρα το έκανε πιο συνειδητά. Και αυτό γιατί θεωρεί ότι το πολιτικό τραγούδι έχει  κορεσθεί  και ότι με κάποιες εξαιρέσεις δεν έχει πλέον ανταπόκριση στο μεγάλο κοινό, το οποίο βρίσκει αλλού διέξοδο. Ο Λοΐζος πιστεύει ότι θα ήταν λάθος να μην ασχοληθούν  με το ερωτικό τραγούδι, μιας και αυτό αγγίζει το ευρύτερο ελληνικό κοινό και ειδικότερα τους νέους. Η Χάρις Αλεξίου ερμηνεύει το τραγούδι «Όλα σε θυμίζουν». Ο Μάνος Λοΐζος μιλάει για την αξία του λεγόμενου «περιθωριακού» ερωτικού τραγουδιού, δεν πιστεύει στους λεγόμενους «ποιοτικούς» συνθέτες γιατί έχουν απομακρυνθεί από το κοινό, χαρακτηρίζει  τον εαυτό του ως λαϊκό συνθέτη και αναφέρεται στο τραγούδι του Στέλιου Καζαντζίδη «Φεύγω με πίκρα στα ξένα», το οποίο θεωρεί γνήσια πολιτικό τραγούδι, το οποίο ακόμα κι αν ήταν περιθωριακό βρήκε άμεση ανταπόκριση στο ευρύτερο κοινό. Η Χάρις Αλεξίου τραγουδάει το «Τίποτα δεν πάει χαμένο»  μαζί με τον Μάνο Λοΐζο και ο Αντώνης Βαρδής και ο Θανάσης Πολυκανδριώτης τους συνοδεύουν με κιθάρα και μπουζούκι αντίστοιχα.

Σκηνοθεσία: Κώστας Χρονόπουλος

Ρεπορτάζ: Δημήτρης Γκιώνης

Ημερομηνία Προβολής: 10 Οκτωβρίου 1979

Το πρωτότυπο φιλμ 16mm συντηρήθηκε, ψηφιοποιήθηκε και αποκαταστάθηκε στα εργαστήρια του Αρχείου της ΕΡΤ με τον νέο εξοπλισμό και τις υποδομές που πλέον διαθέτει (film scanner, color correction).

Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr

 

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS