Η 29η Νοεμβρίου έχει κηρυχθεί από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα Αλληλεγγύης προς τον Παλαιστινιακό Λαό, με απόφαση που ελήφθη το 1977. Η ημέρα επελέγη επειδή στις 29 Νοεμβρίου 1947 η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε το ψήφισμα 181 που διαιρεί την Παλαιστίνη, η οποία βρισκόταν υπό βρετανική εντολή, σε δύο ξεχωριστά κράτη, το ένα αραβικό και το άλλο Εβραϊκό, με την Ιερουσαλήμ να παραμένει υπό διεθνή κυριαρχία.
Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ το ντοκιμαντέρ “Δύο Φορές Ξένος”, μια παραγωγή της Anemon Productions για την ΕΡΤ , του 2009, που αναφέρεται στο Παλαιστινιακό ζήτημα. Γίνεται αναφορά στη διπλή προσφυγική τραγωδία Παλαιστινίων και Εβραίων με αφετηρία τις πολιτικές εξελίξεις στην Παλαιστίνη το 1947 όταν έγινε δεκτό από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το ιστορικό Ψήφισμα για το διαχωρισμό της Παλαιστίνης σε δύο ανεξάρτητα κράτη, ένα Εβραϊκό και ένα Αραβικό, γεγονός που σήμανε την αραβοϊσραηλινή διαμάχη, ένα από τα βασικότερα διεθνή προβλήματα.
ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ ΞΕΝΟΣ
Σειρά ντοκιμαντέρ 12 ημίωρων επεισοδίων που βασίζεται στο ομότιτλο βραβευμένο βιβλίο του δημοσιογράφου Μπρους Κλαρκ διηγείται την ιστορία των πιο σημαντικών ανταλλαγών πληθυσμού του 20ου αιώνα. Συνδυάζοντας προσωπικές μαρτυρίες, πολιτική ανάλυση και σπάνιο αρχειακό υλικό, εξετάζει τα αίτια αυτών των μετακινήσεων και το πώς επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.
Η εκπομπή ξεκινά με αναφορά στο σιωνιστικό κίνημα στην Ευρώπη με σκοπό τη δημιουργία στην περιοχή της Παλαιστίνης ενός νέου εβραϊκού κράτους και στο σχέδιο του εκτοπισμού των Παλαιστινίων και της εγκατάστασης εκεί Εβραίων Αράβων. Εξετάζονται τα αίτια που τροφοδότησαν την ιδέα της μετανάστευσης των Εβραίων από την Ευρώπη στην Παλαιστίνη κατά τον Δεύτερο Παγκόσμια Πόλεμο και ο ρόλος της Μεγάλης Βρετανίας. Η σύγκρουση Παλαιστίνιων Εβραίων και Αράβων κορυφώθηκε σε εμφύλιο πόλεμο το 1947 με την υιοθέτηση από τον ΟΗΕ του ψηφίσματος για τον διαμελισμό της Παλαιστίνης, και το 1948 μετατράπηκε στον πρώτο Αραβο-Ισραηλινό πόλεμο που επηρέασε την ευρύτερη περιοχή. Αφηγήσεις περιγράφουν τα χαρακτηριστικά και την ασυμμετρία των δύο πλευρών όπως τη χαμηλού επιπέδου οργάνωση και ηγεσία των Παλαιστινίων σε αντίθεση με τους Εβραίους. Η στρατιωτική αντίδραση των αραβικών κρατών δεν έφερε αποτέλεσμα και έτσι δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ και περισσότεροι από 700.000 Παλαιστίνιοι πήραν το δρόμο της προσφυγιάς.
Παλαιστίνιοι πρόσφυγες – αυτόπτες μάρτυρες των γεγονότων– καταθέτουν τις δικές τους μαρτυρίες για τον τρόπο με τον οποίο εκδιώχθηκαν οι Παλαιστίνιοι από την περιοχή τους με τη βία και υπό την απειλή των όπλων. Ιστορικοί περιγράφουν τη ζωή των λεγόμενων ”Εβραίων Αράβων” οι οποίοι ήταν Εβραίοι στο θρήσκευμα και ζούσαν σε άλλα αραβικά κράτη. Οι πληθυσμοί αυτοί βίωσαν με την σειρά τους διωγμούς λόγω της πίστης τους και των εξελίξεων στην Παλαιστίνη. Εβραίοι Άραβες καταθέτουν με την σειρά τους τις προσωπικές τους μαρτυρίες από την περίοδο που έφυγαν πρόσφυγες από τα εδάφη που ζούσαν και πήγαν στο Ισραήλ. Επιπλέον, παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιήθηκε η εγκατάσταση των Εβραίων Αράβων και το πώς αποτέλεσε σημαντικό πολιτικό αφήγημα του Ισραήλ έκτοτε προκειμένου να νομιμοποιήσει τις αδικίες σε βάρος του παλαιστινιακού λαού.
Στην εκπομπή μιλούν οι: Ιλάν Παππέ, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, Μπένι Μόρις, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μπεν-Γκουριόν, Μάχντι Φ. Αμπντούλ Χάντι, ιστορικός, Ισμαήλ Σαμούτ, Παλαιστίνιος πρόσφυγας, Ούρι Αβνέρι, βετεράνος στρατιώτης, Καμίλα Νταχέρ, Παλαιστίνια πρόσφυγας. Τζορτζ Φαραζ, Παλαιστίνιος πρόσφυγας, Μαχμούντ Χαϊτζά, Παλαιστίνιος πρόσφυγας, Γεχούντα Σενάβ, καθηγητής κοινωνιολογίας στο πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, Ζβι Γκαμπάη, Ισραηλινός καταγωγή Ιράκ, Χάννα Καζάζ, Ισραηλινή καταγωγή Ιράκ, Αριέ Σεμές, Ισραηλινός καταγωγής Ιράκ, Μορντεκάι Μπεν-Ποράτ, Ισραηλινός πολιτικός καταγωγής Ιράκ.
Σκηνοθεσία: Ανδρέας Αποστολίδης, Γιούρι Αβέρωφ
Σενάριο: Ανδρέας Αποστολίδης
Έρευνα: Λεωνίδας Λιάμπεης, Μαρία Ψαρά
Παραγωγή: Ρέα Αποστολίδου και Γιούρι Αβέρωφ
Εκτέλεση παραγωγής: Anemon Productions
Copyright ΕΡΤ
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr