Παγκόσμια ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής – 10 Οκτωβρίου

 

Η  Παγκόσμια Ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής ορίστηκε στις 10 Οκτωβρίου και υπεύθυνος για αυτή την πρωτοβουλία ήταν ο Παγκόσμιος Συνασπισμός για την Κατάργηση της Θανατικής Ποινής (World Coalition against the Death Penalty), αποτελούμενος από μη κυβερνητικές οργανώσεις, δικηγορικούς συλλόγους, τοπικές αρχές και συνδικάτα από όλο τον κόσμο. Σήμερα περισσότερες από 100 χώρες έχουν καταργήσει τη θανατική ποινή, σε περίπου 40 χώρες έχει καταργηθεί μερικώς ή στην πράξη δεν εφαρμόζεται, ενώ 56 χώρες διατηρούν την θανατική ποινή. Σε χώρες όπως η Κίνα, οι ΗΠΑ, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Ιαπωνία, το Ιράκ, η Αίγυπτος, το Πακιστάν, η Ινδία, το Βιετνάμ έχουν καταγραφεί οι περισσότερες εκτελέσεις θανατικών ποινών τα τελευταία χρόνια. Στην Ελλάδα η τελευταία εκτέλεση θανατοποινίτη πραγματοποιήθηκε το 1973 και από το 1993 η θανατική ποινή καταργήθηκε δια νόμου, με εξαίρεση τα στρατιωτικά εγκλήματα σε περίοδο πολέμου. Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής παρουσιάζει την εκπομπή:

ΡΙΜΕΪΚ

ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

(video)

Το επεισόδιο της εκπομπής Ριμέικ, της Ρένας Θεολογίδου, παραγωγής 1998, ασχολείται με τη θανατική ποινή και την αναγκαιότητα ή μη της επιβολής της, με αφορμή την εκτέλεση της καταδικασμένης σε θάνατο Κάρλα Τάκερ από την πολιτεία του Τέξας με κυβερνήτη τον Τζορτζ Μπους, αλλά και την πρόταση που κατέθεσαν 61 βουλευτές από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, το Νοέμβριο του 1997, με θέμα την επαναφορά της θανατικής ποινής.

Ο καθηγητής Εγκληματολογίας Γιάννης Πανούσης, η Αλίκη Γιωτοπούλου – Μαραγκοπούλου, πρόεδρος της Ελληνικής Εγκληματολογικής Εταιρείας και ο Κωστής Παπαϊωάννου, πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, μιλούν για το προφίλ των χωρών που έχουν θεσπίσει και διατηρούν την ποινή του θανάτου, τους σκοπούς που εξυπηρετεί, τους λόγους εφαρμογής της, τις έντονες διαμάχες γύρω από το συγκεκριμένο θέμα. Κατακρίνουν την ύπαρξη των εκτελέσεων ανθρώπων, αμφισβητούν την ανασταλτική τους δύναμη στη διάπραξη παραβατικών πράξεων, προβάλλουν έρευνες και στατιστικές που καταδικάζουν τη χρήση της θανατικής ποινής ως αναποτελεσματική για την μείωση της εγκληματικότητας. Ισχυρίζονται ότι η θανατική ποινή αποτελεί ένα  λάθος εργαλείο ελέγχου των κοινωνικών προβλημάτων μέσω του τρόμου και της εκδίκησης. Εξηγούν ότι τα αυταρχικά κράτη, αλλά και χώρες με έλλειμα δημοκρατίας συνήθως καταφεύγουν στην εφαρμογή της θανατικής ποινής. Επισημαίνουν τον αμετάκλητο χαρακτήρα της θανατικής ποινής, γεγονός ιδιαιτέρως σοβαρό στις πολλές περιπτώσεις δικαστικής πλάνης που έχουν οδηγήσει σε καταδίκη σε θάνατο αθώους πολίτες. Απαριθμούνται λοιπόν τα επιχειρήματα κατά της θανατικής ποινής, τονίζονται τα απάνθρωπα και ρατσιστικά γνωρίσματα που τείνει να λαμβάνει τόσο από τη φύση της, όσο και μέσω του τρόπου με τον οποίο εφαρμόζεται, ενώ επισημαίνεται η πνευματική και κοινωνική υποβάθμιση που προκαλεί σε μια κοινωνία η ύπαρξη τέτοιου είδους ποινών.

Από την άλλη πλευρά ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Ανδρέας Λοβέρδος τίθεται υπέρ της επαναφοράς της θανατικής ποινής και εξηγεί με το σκεπτικό πίσω από αυτή την πρότασή του, με κεντρική θέση την επαναφορά της θανατικής ποινής ως αυστηρό ανασταλτικό μέτρο στο πλαίσιο μιας γενικότερα επιεικούς ποινικής νομοθεσίας. Παράλληλα, επιχειρείται μια προσπάθεια εξήγησης της σταδιακής αύξησης των πολιτών συγκεκριμένων χωρών, που τάσσονται υπέρ της σκληρής αυτής τιμωρίας σε συνδυασμό με τη σύγχρονη εποχή και τα χαρακτηριστικά της. Ακολουθεί αναφορά στον τρόπο διαμόρφωσης της ελληνικής κοινής γνώμης, στην κατάργηση της ποινής του θανάτου και στην εύρυθμη λειτουργία του ποινικού συστήματος.

Τέλος, ο υπουργός Δικαιοσύνης  Ευάγγελος Γιαννόπουλος καταθέτει την άποψή του για την κατάργηση της θανατικής ποινής και απορρίπτει το ενδεχόμενο επαναφοράς της. Το επεισόδιο περιλαμβάνει αποσπάσματα από ταινίες με θέμα τη θανατική ποινή αλλά και αποσπάσματα από δελτία ειδήσεων με σχετική θεματική προερχόμενα από τις ΗΠΑ.

Κείμενα – Παρουσίαση: Ρένα Θεολογίδου

Σκηνοθεσία: Παναγιώτης Κακαβιάς

Έτος παραγωγής: 1998

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

TOP NEWS