Η απαίτηση για θέσπιση κανόνων για το παρόν και το μέλλον των ψηφιακών υπηρεσιών, όπως τις διαδικτυακές πλατφόρμες και αγορές, καθώς και την δημιουργία νομικά δεσμευτικού μηχανισμού κατά του παράνομου διαδικτυακού περιεχομένου αποτελούν μια αναγκαία πράξη ρυθμιστικού χαρακτήρα, ώστε να υπάρξει η καλύτερη δυνατή προετοιμασία της Ε.Ε σε σχέση με την διαρκώς αυξανόμενη χρήση των νέων τεχνολογιών.
Υπό αυτήν την έννοια στην συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην Ολομέλεια του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρωταρχικώς στόχος της Ε.Ε. όπως τονίστηκε, πρέπει να αποτελεί η καλύτερη προστασία των καταναλωτών από παράνομα, παραποιημένα και μη ασφαλή προϊόντα, η επιβολή αυστηρότερων όρων για τις στοχευμένες διαφημίσεις και μεγαλύτερος έλεγχος στους χρήστες όσον αφορά το διαδικτυακό περιεχόμενο καθώς και ειδικοί κανόνες για τις μεγάλες πλατφόρμες-«ρυθμιστές» της ψηφιακής οικονομίας
Οι ευρωβουλευτές, έχοντας υπόψη τους αυτό το σκεπτικό, ενέκριναν δύο εκθέσεις «νομοθετικής πρωτοβουλίας» με τις οποίες καλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες που αναμένεται να παρουσιαστεί τον Δεκέμβριο, να εξετάσει με προσοχή και να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις της ισχύουσας νομοθεσίας όσον αφορά το ψηφιακό περιβάλλον.
Οι υφιστάμενοι κανόνες για τις ψηφιακές υπηρεσίες έχουν παραμείνει σε μεγάλο βαθμό αναλλοίωτοι για 20 χρόνια, από την θέσπιση της οδηγίας για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Με το νέο νομικό πλαίσιο η ΕΕ επιδιώκει να διαμορφώσει την ψηφιακή οικονομία στο εσωτερικό της και να θέσει πρότυπα λειτουργίας για τον υπόλοιπο κόσμο, όπως συνέβη και στον τομέα της προστασίας των δεδομένων.
Αυστηρότεροι κανόνες για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο
Σύμφωνα με τις νομοθετικές προτάσεις όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών που είναι εγκατεστημένοι σε τρίτες χώρες θα πρέπει να τηρούν τις διατάξεις του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες, όταν οι υπηρεσίες που προσφέρουν απευθύνονται σε καταναλωτές ή χρήστες στην ΕΕ. Επιπλέον θα πρέπει επίσης να συσταθεί ένας δεσμευτικός μηχανισμός «ειδοποίησης και ανάληψης δράσης», ο οποίος θα παρέχει στους χρήστες τη δυνατότητα να ειδοποιούν τους «διαδικτυακούς μεσάζοντες» για την ύπαρξη δυνητικά παράνομου διαδικτυακού περιεχομένου ή δραστηριοτήτων. Με αυτόν τον τρόπο, οι πάροχοι των υπηρεσιών θα μπορούν να αντιδρούν γρήγορα και με περισσότερη διαφάνεια όσον αφορά τα μέτρα που λαμβάνουν. Επιπλέον, οι χρήστες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να προσφεύγουν σε εθνικό φορέα επίλυσης διαφορών.
Το Κοινοβούλιο ζητά επίσης να υπάρξει αυστηρή διάκριση ανάμεσα στο παράνομο και το επιβλαβές περιεχόμενο. Το καθεστώς νομικής ευθύνης θα πρέπει να αφορά μόνο το «παράνομο περιεχόμενο», όπως αυτό ορίζεται στο δίκαιο της ΕΕ ή στην εθνική νομοθεσία.
Οι πλατφόρμες δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν φίλτρα κατά το «ανέβασμα» περιεχομένου ή οποιαδήποτε άλλη μορφή εκ των προτέρων ελέγχου για επιβλαβές ή παράνομο περιεχόμενο. Η τελική απόφαση σχετικά με το αν κάποιο περιεχόμενο είναι παράνομο ή όχι θα πρέπει να λαμβάνεται από ανεξάρτητη δικαστική αρχή και όχι από ιδιωτικές επιχειρήσεις
Για να αντιμετωπιστούν φαινόμενα όπως το επιβλαβές περιεχόμενο, η ρητορική μίσους και η παραπληροφόρηση, είναι απαραίτητο οι πλατφόρμες να εφαρμόζουν μεγαλύτερη διαφάνεια στη λειτουργία τους. Επίσης, χρειάζεται οι πολίτες να αποκτήσουν δεξιότητες στον χειρισμό των μέσων ενημέρωσης και των ψηφιακών μέσων, ώστε να γνωρίζουν καλύτερα τους τρόπους με τους οποίους διαδίδονται αυτά τα είδη περιεχομένου.
Πιο ασφαλές διαδίκτυο για τους καταναλωτές
Η αρχή «ό,τι είναι παράνομο εκτός διαδικτύου είναι παράνομο και στο διαδίκτυο», καθώς και η προστασία των καταναλωτών και η ασφάλεια των χρηστών, θα πρέπει να αποτελέσουν τις «κατευθυντήριες αρχές» του μελλοντικού νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες, δηλώνει το Κοινοβούλιο.
Οι πλατφόρμες και οι διαδικτυακές υπηρεσίες διαμεσολάβησης πρέπει να βελτιωθούν ως προς την ικανότητα εντοπισμού και αφαίρεσης ψευδών ισχυρισμών και την αντιμετώπιση κακόβουλων εμπόρων, π.χ. εκείνων που πωλούν πλαστό ιατρικό εξοπλισμό ή επικίνδυνα προϊόντα στο διαδίκτυο, φαινόμενα που παρατηρήθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Το Κοινοβούλιο απαιτεί επίσης να καταστούν υπεύθυνες οι πλατφόρμες για την εξακρίβωση των στοιχείων των πελατών τους και την ταυτοποίησή τους, ώστε να ελέγχουν εταιρείες που επιδίδονται σε απάτες και να αφαιρούν από αυτές τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους με σκοπό την πώληση παράνομων και μη ασφαλών προϊόντων και περιεχομένου.
Ακόμη, οι ευρωβουλευτές ζητούν να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες για να προλαμβάνονται (και όχι απλώς να διορθώνονται εκ των υστέρων) οι δυσλειτουργίες της αγοράς που προκαλούνται από τις μεγάλες πλατφόρμες. Απώτερος στόχος είναι να διευκολυνθεί η είσοδος στην αγορά για τις νεοεισερχόμενες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων και των νεοφυών επιχειρήσεων.
Μικρότερη επιρροή των αλγόριθμων στους χρήστες
Το Κοινοβούλιο επιθυμεί επίσης να δοθεί στους χρήστες μεγαλύτερος έλεγχος σχετικά με το περιεχόμενο που βλέπουν στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας να ζητούν ακόμη και την ολική τους εξαίρεση από την εξατομικευμένη προσαρμογή του περιεχομένου που τους παρέχεται, για να μειωθεί η εξάρτησή τους από τους αλγόριθμους. Χρειάζονται αυστηρότεροι κανόνες για τη στοχευμένη διαφήμιση, προς όφελος λιγότερο παρεμβατικών μορφών διαφήμισης που απαιτούν λιγότερα δεδομένα και δεν εξαρτώνται από την πρότερη αλληλεπίδραση του χρήστη με το εκάστοτε περιεχόμενο. Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να αξιολογήσει επιλογές για τη ρύθμιση της στοχευμένης διαφήμισης, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής κατάργησης που θα οδηγεί σε απαγόρευση.
Ο επικείμενος νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες θα πρέπει επίσης να προβλέπει το δικαίωμα ανώνυμης χρήσης ψηφιακών υπηρεσιών, όπου αυτό είναι εφικτό. Τέλος, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους νέους κανόνες, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει διάφορες επιλογές σχετικά με τη σύσταση ενός φορέα επιτήρησης και επιβολής προστίμων.
Θεμελιώδη δικαιώματα στο διαδίκτυο
Σε τρίτο, μη νομοθετικό ψήφισμα που εγκρίθηκε με 566 ψήφους υπέρ έναντι 45 κατά και 80 αποχών, η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών εστιάζει την προσοχή της σε θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Συγκεκριμένα, διατυπώνει το αίτημα η απόσυρση περιεχομένου από το διαδίκτυο να γίνεται με τρόπο «επιμελή, αναλογικό και χωρίς διακρίσεις», ώστε να διαφυλάσσεται η ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης, καθώς και η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων.
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν επίσης ότι αποτελούν πρόβλημα οι στοχευμένες διαφημίσεις που εκμεταλλεύονται προσωπικές αδυναμίες, όπως άλλωστε και η διασπορά ρητορικής μίσους και παραπληροφόρησης. Για τον λόγο αυτό ζητούν να υπάρχει διαφάνεια όσον αφορά τις πρακτικές που εφαρμόζουν οι ψηφιακές πλατφόρμες.
ΕΡΤ Στρασβούργο: Ανταπόκριση Κώστας Δαβάνης
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος