Το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου επιστρέφει με ειδικά αφιερώματα

Το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το μακροβιότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Αθήνας, επιστρέφει φέτος για 33η συνεχή χρονιά και για πρώτη φορά (λόγω της πανδημίας του κορονοϊού) θα πραγματοποιηθεί ψηφιακά στην πλατφόρμα CINESQUARE.

Από την Τετάρτη 25/11 μέχρι την Παρασκευή 4/12, οι φίλοι του ευρωπαϊκού σινεμά θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όλες τις ταινίες του φετινού προγράμματος, δωρεάν.

Το πρόγραμμα των προβολών που θα περιλαμβάνει, όπως κάθε χρόνο, διαγωνιστικό τμήμα και επιλεγμένα αφιερώματα, θα ανακοινωθεί τμηματικά. Για αρχή αναφέρονται δύο αφιερώματα: ένα με τον τίτλο «Παράδεισος στη Δύση;», στο οποίο παρουσιάζεται το  μεταναστευτικό ζήτημα, μέσα από τα μάτια των Ελλήνων σκηνοθετών. Και ένα άλλο σύντομο αφιέρωμα στο έργο του Eric Rohmer, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη γέννησή του, στις 21/03/1920.

«Παράδεισος στη Δύση;»: Το μεταναστευτικό μέσα από τα μάτια των Ελλήνων σκηνοθετών

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Νίνος Φένεκ Μικελίδης, σημειώνει για το αφιέρωμα:

«Οι Έλληνες γνωρίζουμε εδώ και δυο αιώνες από μετανάστευση. Η φτώχεια, η ανεργία, αλλά και, αργότερα, λόγοι πολιτικοί, οδήγησαν μεγάλο τμήμα του πληθυσμού στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής, ενός υποτιθέμενου “Παραδείσου”, μιας Γης της Επαγγελίας σε χώρες όπως η Αμερική (το “Αμέρικα, Αμέρικα” του Καζάν μας έδωσε μια εικόνα). Αργότερα ο Καναδάς κι η Αυστραλία, οι Ανατολικές χώρες,  η Γαλλία και στη συνέχεια η Γερμανία (εικόνες μας έδωσαν διάφορα εξαιρετικά ελληνικά ντοκιμαντέρ στη δεκαετία του ‘60).

»Αν στην περίοδο της ελληνικής ευημερίας, η μετανάστευση Ελλήνων προς το εξωτερικό έδειχνε να έχει σταματήσει (με εξαίρεση την περίοδο των διαφόρων μνημονίων, που οδήγησαν τους συμπατριώτες μας, και ιδιαίτερα τη νεολαία, σε άλλου είδους μετανάστευση) τις τελευταίες δεκαετίες παρακολουθούμε μια μετανάστευση προς την Ελλάδα από χώρες του εξωτερικού: αρχικά από την Αλβανία και την Πολωνία, και στη συνέχεια τόσο από ασιατικές όσο και από αφρικανικές χώρες, χώρες του τρίτου κόσμου που έχουν πληγεί από τη φτώχεια, την ανεργία αλλά και από πολιτικές διώξεις.

Αυτή η μετανάστευση έχει απασχολήσει και εξακολουθεί να απασχολεί τον ελληνικό -και όχι μόνο- κινηματογράφο, με τους Έλληνες σκηνοθέτες να καταγράφουν και να σχολιάζουν τη δική τους άποψη σχετικά με το θέμα, τόσο σε ταινίες μυθοπλασίας, όσο και σε ντοκιμαντέρ. Εικόνες αυτής της πολύ πρόσφατης μετανάστευσης, για την οποία δυστυχώς η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει καταφέρει (εξαιτίας της απαράδεκτης άρνησης ορισμένων κρατών) να βρει μια δίκαιη και ανθρωπιστική λύση, δίνουμε σήμερα με το πρόγραμμα αυτό του 33ου Πανοράματος.

Υπό αυτό το πρίσμα, επιλέγουμε ταινίες που πραγματεύονται το μεταναστευτικό διαχρονικά (από τις πρώτες ροές Αλβανών στη χώρα μέχρι και τη Μόρια) αλλά και από άλλη οπτική γωνία, παρουσιάζοντας όλους τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους αυτό έχει επηρεάσει την ελληνική κοινωνία: Οι ταινίες “Φαντάσματα πλανιούνται πάνω από την Ευρώπη” και “Ovil and Usman” εστιάζουν στη ζωή στα hotspots (Ειδομένη, Μόρια), και ειδικότερα το “Ovil and Usman” – το ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Γέρου, σε πρώτη πανελλήνια προβολή μετά την πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – μιλάει για την απόδραση δυο ομοφυλόφιλων αντρών από την καταπίεση του Μουσουλμανικού κόσμου. Η ταινία “‘Ενας ‘Αλλος Κόσμος” παρουσιάζει 3 ιστορίες διαπολιτισμικού έρωτα, ενώ οι “Πλατεία Αμερικής” και “Ευρώπη το όνειρο” μιλούν για την προσπάθεια ενσωμάτωσης των μεταναστών και προσφύγων στην ελληνική κοινωνία. Το “Απ’ το Χιόνι” διηγείται την προσπάθεια δύο Αλβανών να φτάσουν στην Ελλάδα το 1990, ενώ το “Eduart” την αληθινή ιστορία ενός Αλβανού που καταφεύγει στη χώρα μας για να κυνηγήσει τα όνειρά του, καταλήγει να διαπράξει ένα φόνο στην Αθήνα αλλά λυτρώνεται τελικά μέσω της μεταμέλειας. Τέλος, η “10η Μέρα” παρακολουθεί την καθημερινότητα της ζωής στην Ελλάδα ενός Μουσουλμάνου από το Αφγανιστάν».

Στο πλαίσιο του παραπάνω αφιερώματος θα προβληθούν οι εξής ταινίες:

• «Απ’ το χιόνι» – Σωτήρης Γκορίτσας (1993)
• «Ένας Άλλος Κόσμος» – Χριστόφορος Παπακαλιάτης (2015)
• «Ευρώπη το Όνειρο» – Αννέτα Παπαθανασίου, ‘Αγγελος Κοβότσος (2018)
• «Πλατεία Αμερικής» – Γιάννης Σακαρίδης (2016)
• «Φαντάσματα Πλανιούνται Πάνω από την Ευρώπη» – Μαρία Κουρκούτα, Νίκη Γιάνναρη (2016)
• «10η Μέρα» – Βασίλης Μαζωμένος (2012)
• «Eduart» – Αγγελική Αντωνίου (2006)
• Ovil and Usman” – Δημήτρης Γέρος (2019)

Ερίκ Ρομέρ: ο Ανατόμος των Ανθρωπίνων Σχέσεων

«Παρόλο που ορισμένοι αντιμετώπιζαν τις ταινίες του Ερίκ Ρομέρ (1920-2010) ως ταινίες “αργές” και αντι-κινηματογραφικές, στην πραγματικότητα πρόκειται για εξαιρετικές κωμωδίες, μελέτες πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις και αδυναμίες, την έλλειψη συνεννόησης, δοσμένες με τρυφερότητα, ανθρωπιά και οξυδέρκεια, μέσα πάντα από ένα λεπτό, αναγκαίο χιούμορ. Είναι ταινίες, στις οποίες ο διάλογος έχει την ίδια αξία με την εικόνα.

»Φανατικός, κάποτε, οπαδός του ‘Αλφρεντ Χίτσκοκ (το 1957 είχε γράψει, μαζί με τον Κλοντ Σαμπρόλ, την πρώτη σημαντική μελέτη για το έργο του Χίτσκοκ), ο Ρομέρ παραμένει ένας από τους πιο διανοούμενους σκηνοθέτες του σύγχρονου γαλλικού κινηματογράφου. Ξεκίνησε την καριέρα του ως κριτικός, ιδρύοντας το 1950, μαζί με τον Ζαν-Λικ Γκοντάρ και τον Ζακ Ριβέτ, το κινηματογραφικό περιοδικό La Gazette du Cinema, ενώ αργότερα ανέλαβε για μεγάλο διάστημα (1957-1963) την αρχισυνταξία του περιβόητου περιοδικού της νουβέλ βαγκ, Les Cahiers du Cinema («Κινηματογραφικά τετράδια»).

Σύντομα όμως στράφηκε στη σκηνοθεσία, γυρίζοντας την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, “Στο ζώδιο του Λέοντος”, το 1959. Στη διάρκεια της δεκαετίας του ’60 συνέχισε με τις ταινίες του κύκλου που ονόμασε “ηθικές ιστορίες” (“Η νύχτα με τη Μοντ”, “’Αλμπουμ εραστών”, “Το γόνατο της Κλαίρης”, “Ο έρωτας το απόγευμα”), ενώ, στη δεκαετία του ’70 άρχισε να γυρίζει μια σειρά θαυμάσιων ταινιών με τον τίτλο “κωμωδίες και παροιμίες” (“Η γυναίκα του αεροπόρου”, “Ο τέλειος γάμος”, “Η Πολίν στην πλαζ”, “Νύχτες με πανσέληνο”, “Η πράσινη αχτίδα” κ.ά.), που τις ακολούθησε  το 1990 με τον κύκλο “ιστορίες των τεσσάρων εποχών”: “Ιστορίες της άνοιξης”, “Ιστορίες του καλοκαιριού”, και “Ιστορίες του χειμώνα”, κλείνοντας τον κύκλο, έναν από τους καλύτερους των ταινιών του, με τις έξοχες “Ιστορίες του φθινοπώρου”».

Ν. Φ. Μικελίδης

Καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ

Στο πλαίσιο του παραπάνω αφιερώματος θα προβληθούν για το Φεστιβάλ οι ταινίες:

• “Conte d’été” (2006)
• ” La Marquise d’O” (1976)
• “Pauline à la plage” (1996)

Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του θεσμού και την ιστοσελίδα του Φεστιβάλ στο Facebook.

Σχετική είδηση: Το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου επιστρέφει ψηφιακά

Πηγές: panoramafest.org/ ΕΡΤ

Φωτογραφία: panoramafest.org