2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών

2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο ΠρεσπώνΤα 20 χρόνια του συμπληρώνει στις 2 Φεβρουαρίου 2020, Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, το Πάρκο Πρεσπών, η πρώτη διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή στα Βαλκάνια που αποτέλεσε παράδειγμα συνεργασίας με στόχο τη διαφύλαξη των φυσικών και πολιτιστικών αξιών και την αειφόρο ανάπτυξη.  Η διασυνοριακή συνεργασία, παρά τον αντίξοο περίγυρο, ανθεί και παράγει καρπούς στην περιοχή, εδώ και δυο δεκαετίες.

«Πάρκο Πρεσπών: 3 χώρες, 2 λίμνες, 1 μέλλον»

2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών
Ilir Meta, Κωνσταντίνος Σημίτης, Ljubcho Georgievski, 2/2/2000 (φωτο: Εταιρία Προστασίας Πρεσπών)

Το Πάρκο Πρεσπών ιδρύθηκε στις 2 Φεβρουαρίου του 2000 μετά από πρόταση της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών και του WWF Eλλάς. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κωνσταντίνος Σημίτης, συναντήθηκε με τους πρωθυπουργούς της Αλβανίας Ίλιρ Μέτα και της Βόρειας Μακεδονίας Λιούπτσο Γκεοργκίεφσκι  στον Άγιο Γερμανό και με κοινή διακήρυξη ίδρυσαν το «Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών», συμφωνώντας ότι οι τρεις χώρες θα βαδίσουν στο μέλλον έχοντας κοινούς στόχους για την προστασία της φυσικής  και πολιτιστικής κληρονομιάς της λεκάνης των Πρεσπών και την αειφόρο ανάπτυξή της. Ο Λιούπτσο Γκεοργκίεφσκι διέσχισε περπατώντας την ανενεργή συνοριακή διάβαση από το Ντόλνο Ντούπενι στο χωριό Λαιμός, σε μια κίνηση που συμβόλιζε την εγγύτητα ανάμεσα στις δύο περιοχές. (Σήμερα είναι σε εξέλιξη έργα και διαδικασίες για την επαναλειτουργία της διάβασης.)

2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών
Nikola Gruevski, Γιώργος Παπανδρέου, Sali Berisha, 27/11/2009

Εννέα χρόνια μετά, οι Πρωθυπουργοί των τριών χωρών συναντήθηκαν στην Πρέσπα στις 27 Νοεμβρίου 2009. Ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Σαλί Μπερίσα και ο Νίκολα Γκρούεφσκι συμφώνησαν για την υπογραφή  διεθνούς συμφωνίας για την προστασία και βιώσιμη ανάπτυξη στο Πάρκο Πρεσπών.

Στις 2 Φεβρουαρίου του 2010, οι υπουργοί Περιβάλλοντος της Ελλάδας, Τίνα Μπιρμπίλη, της Αλβανίας, Φατμίρ Μεντίου και της Βόρειας Μακεδονίας, Νετζάτι Γιακούπι και  ο επίτροπος περιβάλλοντος της ΕΕ, Σταύρος Δήμας, ήρθαν στην Πρέσπα και σφράγισαν τη συνεργασία των χωρών με μια διεθνή συμφωνία: τη συμφωνία για την προστασία και αειφόρο ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών.

2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών
Fatmir Mediu, Τίνα Μπιρμπίλη, Nexhati Jakupi, Σταύρος Δήμας, 2/2/10 (φωτο: Εταιρία Προστασίας Πρεσπών)

Η προστασία του οικολογικού θησαυρού των Πρεσπών που αποτελεί κοινή  κληρονομιά για τις τρεις χώρες,  αλλά και η ανάπτυξη της διασυνοριακής περιοχής σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, έγιναν και τυπικά κοινή ευθύνη των τριών γειτονικών χωρών. Τα τρία κράτη δεσμεύονται πλέον νομικά να ιδρύσουν μόνιμες δομές συνεργασίας, προκειμένου να αναπτύξουν κοινή στρατηγική και να εφαρμόσουν μέτρα τόσο για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, όσο και για τις ανθρώπινες δραστηριότητες στην περιοχή.

2 λίμνες, 2 δεκαετίες διασυνοριακής συνεργασίας

Πάνω από 2020 βήματα για την προστασία των Πρεσπών

2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών
φωτο: Εταιρία Προστασίας Πρεσπών

Παρά το γεγονός ότι η συμφωνία δεν τέθηκε άμεσα σε ισχύ, η προσπάθεια για διασυνοριακό διάλογο ξεκίνησε και, στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις εκπροσώπων των τριών πλευρών, ορίστηκαν τριμερείς επιτροπές, σχεδιάστηκαν κοινές δράσεις, πραγματοποιήθηκαν διασυνοριακές περιβαλλοντικές μελέτες και λήφθηκαν σημαντικές αποφάσεις για τη διαχείριση των υδάτων της περιοχής. Οι επιστήμονες ξεκίνησαν να ανταλλάσσουν δεδομένα και τα παιδιά της περιοχής άρχισαν να μαθαίνουν για την αξία του τόπου τους μέσα από κοινά προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών
Μνημόνιο συνεργασίας των Δήμων Πρεσπών, Resen και Liqenas, Δεκέμβριος 2007 (φωτο: Εταιρία Προστασίας Πρεσπών)

Η συνεργασία για την προστασία του περιβάλλοντος αποτελούσε μονόδρομο, το νερό, τα πουλιά, τα ζώα, δεν περιορίζονται από τα σύνορα κι οποιαδήποτε σχετική δράση απαιτούσε συνεργασία των τριών πλευρών. Στην ίδια κατεύθυνση και οι Δήμοι της λεκάνης των Πρεσπών άρχισαν να επικοινωνούν, να σχεδιάζουν και να υλοποιούν κοινές δράσεις και προγράμματα. Τα κράτη προχώρησαν σε σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως η συμφωνία για τη διάνοιξη συνοριακής διάβασης στον Λαιμό που διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των τριών πλευρών στις Πρέσπες και τελικά, κάνει πιο αποτελεσματικές τις προσπάθειες για προστασία της περιοχής.

Το νερό αποτελεί τον σημαντικότερο φυσικό πόρο από τον οποίο εξαρτάται η ευημερία των κατοίκων και το βασικό στοιχείο που καθορίζει την ιδιαίτερη οικολογική ταυτότητα της Πρέσπας συντηρώντας μεγάλο πλούτο βιοποικιλότητας και φυσικών λειτουργιών. Γι’αυτό το σκοπό, εκτός από τις δράσεις διαχείρισης του νερού στην ελληνική πλευρά, η ΕΠΠ υλοποιεί από το 2004 πρόγραμμα πολιτικής για την προώθηση της ολοκληρωμένης διαχείρισης υδάτων  σε ολόκληρη τη λεκάνη απορροής των Πρεσπών, στη βάση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Πλαίσιο για τα νερά (2000/60/ΕΕ).

2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο ΠρεσπώνΤο 2013 ιδρύθηκε το PrespaNet, ένα δίκτυο ανεξάρτητων μη κερδοσκοπικών περιβαλλοντικών οργανώσεων, με κοινό όραμα τη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς ολόκληρης της λεκάνης των Πρεσπών. Το δίκτυο  αποτελείται από την ΕΠΠ (Εταιρία Προστασίας Πρεσπών), που έχει έδρα στον Άγιο Γερμανό και δραστηριοποιείται στην περιοχή περισσότερο από 25 χρόνια, την ΜΕS (Macedonian Ecological Society) μια από τις παλαιότερες ΜΚΟ της χώρας της, που έχει έδρα στα Σκόπια και τοπικό γραφείο στο Ρέσεν και της PPNEA (Protection and Preservation of Natural Environment of Albania) που εδρεύει στα Τίρανα και συνεργάζεται με τοπικούς φορείς στην περιοχή της Πρέσπας από τα μέσα της δεκαετίας του ’90.

2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών
φωτο: Εταιρία Προστασίας Πρεσπών

Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη συμφωνία για την από κοινού δράση για τις Πρέσπες,  οι φορείς της περιοχής αναμένουν την ενεργοποίηση των όρων της συμφωνίας, δηλαδή να ξεκινήσουν επίσημες συναντήσεις των επιτροπών που προβλέπονται για να συνεχιστεί πιο οργανωμένος και εντατικός ο διάλογος, να διευρυνθούν οι τομείς συνέργειας, να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν κοινές δράσεις και μέτρα.

Η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών αναφέρει σε ανακοίνωσή της για την επέτειο:

“Η διασυνοριακή συνεργασία στις προστατευόμενες περιοχές είναι αναγκαία. Στην Πρέσπα έχει στάδια και διακυμάνσεις, καλές και λιγότερο καλές στιγμές, δεν είναι στατική, είναι δυναμική, γεμάτη προκλήσεις, ιδιαιτερότητες και νέα ερωτήματα. Όσο άνθρωποι από όλο τον κόσμο θα νοιάζονται να διατηρηθεί αυτός ο μοναδικός οικολογικός θησαυρός, όσο τα νερά των λιμνών θα βρέχουν τις ακτές των τριών χωρών, όσο τα πουλιά θα πετούν πάνω από τον ουρανό των τριών χωρών, οι άνθρωποι που ζουν γύρω από τη Μικρή και τη Μεγάλη Πρέσπα θα συνυπάρχουν, θα συνομιλούν και θα συνεργάζονται”. 2000-2020: Είκοσι χρόνια Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος