Κομοτηνή: Το Αηδόνι της Ηπείρου ανοίγει την καρδιά του

Ο Γιάννης Παπακώστας κατάγεται από ένα χωριό των Βορείων Τζουμέρκων της Ηπείρου , τους Χουλιαράδες. Έψελνε στην Εκκλησία μέχρι τα 13 του χρόνια. Επαγγελματικά ξεκίνησε να τραγουδά το 1977 κι έκτοτε δεν σταμάτησε στιγμή. Είναι το αηδόνι της Ηπείρου με μια πλούσια καριέρα και χιλιάδες εμφανίσεις, ωστόσο, συγκινείται ακόμη και σήμερα και δακρύζει όταν τραγουδά ή ακούει κάτι βγαλμένο από την αληθινή, μουσική παράδοση…

Είχε παράδοση η οικογένεια σας στο δημοτικό τραγούδι;

Όχι, απλώς ήταν καλλίφωνη. Ο πατέρας και ο παππούς μου ήταν οικοδόμος. Από το σοι του πατέρα μου τραγουδούσαν  όλοι πάρα πολύ καλά, από το σόι της μάνας μου κανένας. Μέσα στο σπίτι δεν άκουγες τίποτα άλλο παρά μόνο τραγούδια και ψαλμωδίες. Πιο πολύ με κέντρισε η μουσική. Κι ο δάσκαλος κάθε Κυριακή με έστελνε στην εκκλησία για να ψάλω.

Η πρώτη σας εμφάνιση σε ποιο πανηγύρι ήταν;

Η πρώτη μου συμμετοχή σε πανηγύρι ήταν στον  Πολύγυρο της Αγίας Κυριακής στα Ιωάννινα. Η πρώτη μου εμφάνιση ήταν σε ένα γάμο ενός γείτονα μου. Είχα ρεπερτόριο, μπορεί να μην χρωμάτιζα καλά, αλλά ρεπερτόριο είχα, οπότε βγήκα και είπα μερικά τραγούδια. Μετά την πρώτη μου εμφάνιση το θετικό ήταν ότι  πήγα στην οικογένειά μου  και χρήματα, 100 χιλιάδες δραχμές ήταν χρήματα  που μετρούσαν το 1977 και ο πατέρας μου είπε “πού τα βρήκες;” Νόμιζε ότι τα έκλεψα. Εκείνος χρειαζόταν να δουλεύει 4 μήνες για να τα βγάλει.

Ήταν  καμάρι για μια οικογένεια τότε να έχει τραγουδιστή ή θεωρούνταν ντροπή;

Εκείνη την εποχή το επάγγελμα των μουσικών ήταν παραγκωνισμένο. Αυτοί που ασχολούνταν με την δημοτική μουσική ήταν οι τσιγγάνοι και οι γύφτοι, οπότε μόλις τελείωσα το σχολείο και ζήτησα από τον πατέρα μου να με γράψει σε ένα ωδείο για να μάθω ένα μουσικό όργανο μου είπε «γύφτο θα σε κάνω; Δεν σε στέλνω να πας στην οικοδομή.»

Ο δρόμος προς την επαγγελματική σας καθιέρωση πώς άνοιξε;

Όταν ήμουν πιο μικρός πήγαινα δίπλα στις ορχήστρες, στους γάμους και άκουγα. Από εκεί ξεκίνησα κι εγώ. Πήγα σε ένα μαγαζί κάνοντας τα ρεπό ενός άλλου τραγουδιστή, την επόμενη χρονιά είχα κανονικό πρόγραμμα και σιγά –σιγά βγήκα στα Ζαγοροχώρια και τραγούδαγα εκεί  τριάντα χρόνια.

Έχει αλλάξει ο χώρος τα τελευταία χρόνια; Έχει αλλοιωθεί από το εύκολο και το ευκαιριακό, από το κέρδος;

Καταρχήν άλλαξε ο τρόπος διασκέδασης. Η μουσική και οι μουσικοί. Άλλαξαν πολλά πράγματα. Ο τρόπος διασκέδασης δεν ήταν αυτός που ήταν πριν μερικά χρόνια, τότε έρχονταν με τις οικογένειές τους και διασκέδαζαν, τώρα είναι διαφορετικά. Ύστερα άλλαξε και η μουσική σαν ήχος. Στο πιο μικρό μαγαζί βρίσκεις επαγγελματικές  εγκαταστάσεις  υψηλής έντασης. Άλλαξε ο τρόπος παιξίματος. Παλιά άκουγες έναν μουσικό και από μακριά καταλάβαινες ποιος είναι. Τώρα δεν έχει κανένας ταυτότητα, προσπαθούν να μοιάσουν κάπου κι αυτό είναι λάθος. Παλιά άκουγες τον Καρνάβα, τον Σκαφίδα και τους ξεχώριζες από μακριά.

Η δική  σας ταυτότητα ποια είναι;

Η ψυχή μου. Άφησα να ακούγεται αυτό που βγαίνει από την ψυχή μου, έτσι όπως είναι. Σαράντα χρόνια ασχολούμαι πιο πολύ με την Ηπειρώτικη μουσική, είναι ένας πλούτος, ένα Πανεπιστήμιο. Όποιος δεν πέρασε από την Ήπειρο δεν ξέρει τίποτα.

Ποιο ήταν το όνειρό σας;

Όταν ήμουν νέος παρασυρόμουν κι έλεγα κι άλλα τραγούδια για να εντυπωσιάσω. Μου είπε ένας φίλος μου «στη ζωή θα σ’ ακολουθούν τρία πράγματα, τα λεφτά, η οικογένειά σου και η δουλειά σου» αν κλείσεις  τα μάτια το πρώτο που σε εγκαταλείπει είναι το χρήμα, μετά η οικογένειά σου, αυτό που μένει είναι η δουλειά  σου γι αυτό προσπάθησε ό,τι γράψεις να είναι καλό.» Γι’ αυτό προσπάθησα  κάποια πράγματα να μείνουν όπως τα είχα βρει. Το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μου είναι στη Βιέννη, 500 ώρες γραψίματος, ένα μεγάλο μέρος βρίσκεται στο ΤΕΙ Ηπείρου και υπάρχουν και οι δίσκοι μου. Προσπάθησα να ηχογραφήσω αυτά  που νομίζω ότι πρέπει να μείνουν, αυτό ήταν το όνειρό μου.

Ποιος στίχος σας συγκινεί;

Είναι πολλά τα τραγούδια που μου αρέσουν. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ορισμένα με εκφράζουν τόσο πολύ. Ήμουν μικρός δεν καταλάβαινα από μουσική και τραγούδι, όταν άκουγα  τον Χρόνη Αηδονίδη και  την Ξανθίππη Καραθανάση έκλαιγα. Δεν καταλάβαινα τι με έκανε να κλαίω, ήμουν 10 χρονών αγόρι.

Φώτο:Γιάννης Παπακώστας Φωτογράφος: Μαρία Νικολάου