«Σπορίτες» ονομάζεται πλέον η ομάδα που μέχρι πρότινος λεγόταν «Πελίτι» Κομοτηνής. Οι ίδιοι άνθρωποι με μπροστάρη τον εμπνευσμένο δάσκαλο, τον κ. Νίκο Δομπάζη,θα συνεχίζουν να κάνουν ό,τι έκαναν μέχρι τώρα και να βάζουν και καινούργιους στόχους. «Σκεφτόμαστε να κάνουμε κι άλλα πράγματα. Τα συζητάμε κυρίως για να κάνουμε κάτι καλό στην περιοχή μας. Στόχος μας να συνεχίσουμε την ιδέα του «Πελίτι», τη διάσωση και διάδοση παραδοσιακών ποικιλιών» δηλώνει ο κος Δομπάζης .
Αυτή την εποχή μαζεύουν σπόρους, σπορίτες, από ντομάτες, πιπέρια, μελιτζάνες, αγγούρια κι άλλα λαχανικά του κήπου τους. Οι σπορίτες αυτοί έδωσαν και το όνομα στην ομάδα. Μια ομάδα που διατηρεί χρόνια τώρα το ενδιαφέρον της. «Υπάρχει ενδιαφέρον. Υπάρχει ο πυρήνας και αυτοί που έρχονται κι αφιερώνουν, έστω λίγο από το χρόνο τους, είναι καλοδεχούμενοι. Η ομάδα μας είναι δεμένη και με φιλικούς δεσμούς, δεν μαζευόμαστε μόνο για τους σπόρους, αλλά συζητάμε, τρώμε, διασκεδάζουμε, πηγαίνουμε εκδρομές, απολαμβάνουμε την παρέα. Πάντα μετά από κάθε δουλειά ακολουθεί γλέντι, χορός, τραγούδι.» δηλώνει ο κος Δομπάζης και μιλά με πίστη για την αναγκαιότητα διατήρησης των παραδοσιακών ποικιλιών. Όπως λέει, “αυτοί που καλλιεργούν υβρίδια ξέρουν ότι είναι ευαίσθητα στις αρρώστιες, δεν είναι το ίδιο εύγευστα τα προϊόντα τους, ούτε έχουν τα θρεπτικά συστατικά που έχουν οι παραδοσιακές ποικιλίες. Είναι αποδεδειγμένο από έρευνες που έχουν γίνει. Ακόμη πιο σημαντικός λόγος είναι ότι η κληρονομιά μας είναι αυτή. Μ’ αυτούς μεγάλωσαν οι παππούδες και οι προ-παππούδες μας. Και έφτασαν σε μας από χέρι σε χέρι και από γενιά σε γενιά. Αν τους παρατήσουμε και τους χάσουμε και στραφούμε στους σπόρους που παράγουν οι εταιρίες θα τρώμε αυτά που τρώνε και στο εξωτερικό. Γιατί τα υβρίδια όλα έρχονται από το εξωτερικό. Δεν υπάρχει σποροπαραγωγή στην Ελλάδα.»
Αναγκαία η σποροπαραγωγή παραδοσιακών ποικιλιών
Όπως λέει ο κος Δομπάζης είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει σποροπαραγωγή στην Ελλάδα και μάλιστα των παραδοσιακών ποικιλιών. Μάλιστα τώρα που άλλαξε η Νομοθεσία στην ΕΕ θα μπορούν και στην Ελλάδα να παράγουν σπόρους παραδοσιακών ποικιλιών και να τους πουλάνε. «Με οργανώσεις σαν τον Πελίτι σε όλη την ΕΕ πετύχαμε να αλλάξει ο Νόμος κι αυτό είναι πολύ θετικό και από το 2021 θα μπορεί να υπάρξει σποροπαραγωγή, Μακάρι να δημιουργηθούν πολλές ΚΟΙΝΣΕΠ οι οποίες θα σώσουν τους σπόρους των παππούδων μας και θα τους απλώσουν και θα καλλιεργούνται στους κήπους γιατί είναι και παραγωγικοί. Αν καλλιεργηθούν με σωστό τρόπο, σε γόνιμο έδαφος είναι και πολύ παραγωγικοί και τα φυτά τους φορτωμένα με καρπό.»
“Όταν χάνεται ένας σπόρος, χάνεται η βιοποικιλότητα”
Σύμφωνα με τον κ. Δομπάζη, όταν χάνεται ένας σπόρος, χάνεται η βιοποικιλότητα. « Για να αντιμετωπίσουμε τις αρρώστιες το φάρμακο είναι να έχουμε γόνιμη γη και ποικιλία. Όταν χάνεται ένας σπόρος, μειώνεται η ποικιλία κι έτσι μειώνεται η αντίσταση των φυτών στις ασθένειες και χάνεται και η κληρονομιά μας. Οι παραδοσιακοί σπόροι έχουν ευρεία γενετική βάση, δηλαδή κουβαλάνε τα γονίδια , τη μνήμη από τότε που ξεκίνησαν μέχρι τώρα. Ενώ τα υβρίδια έχουν μικρή γενετική βάση γιατί οι εταιρείες όταν τα φτιάχνουν έχουν μια μέθοδο που καθαρίζουν όλα τα γονίδια που παρέλαβαν στην πορεία τους από την αρχή μέχρι τώρα. Καθαρίζουν τις σειρές και μετά τις γονιμοποιούν μεταξύ τους με αποτέλεσμα να έχουν μικρή γενετική βάση και να μην μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα στις αλλαγές του κλίματος, στις αλλαγές της γης. Και πολύ εύκολα αρρωσταίνουν και βλέπουμε τον Αύγουστο τα πιο πολλά να αρχίζουν να ξεραίνονται γρήγορα να μην έχουν να φάνε ντομάτες οι καλλιεργητές. Ωστόσο, πολλοί τα προτιμούν γιατί δίνουν πολλά, μπαίνουν στον κήπο και τους ενθουσιάζει αυτό, με αποτέλεσμα να μην κοιτούν ούτε τι γεύση έχουν. Ούτε ότι στις αρχές Αυγούστου παύουν να έχουν ντομάτες. Με τις παραδοσιακές ποικιλίες τρώμε μέχρι και το Νοέμβριο ντομάτες.»
Οι “Σπορίτες” με σεβασμό κι αγάπη στο περιβάλλον συνεχίζουν…
Οι «Σπορίτες» συνεχίζουν τη δική τους προσπάθεια με σεβασμό κι αγάπη στο περιβάλλον και όπως τονίζουν πάντα θα δέχονται νέα μέλη κι ανθρώπους που έχουν όρεξη να προσφέρουν το χρόνο τους και να κάνουν κάτι καλό στην κοινωνία που ζουν. «Δεχόμαστε και συνεργασίες με άλλες ομάδες που ασχολούνται με τους σπόρους. Που θέλουν να δώσουν και να πάρουν σπόρους. Υπάρχουν τέτοια άτομα και τέτοιες ομάδες στην περιοχή μας» σημειώνει ο κος Δομπάζης καλώντας όλους σ’ αυτό το ενδιαφέρον «ταξίδι».
Φώτο: Νίκος Δομπάζης – ρεπορτάζ κείμενο φωτογραφία: Μαρία Νικολάου
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος