Στις 21 Ιουλίου 1965, ο αγωνιστής της Αριστεράς, Σωτήρης Πέτρουλας, σκοτώνεται κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στην Αθήνα, που κατέληξε σε σύγκρουση με την αστυνομία, ενώ εκατοντάδες διαδηλωτές τραυματίστηκαν από τις συμπλοκές με τις αστυνομικές δυνάμεις, σε εκείνη την ταραγμένη περίοδο της μεταπολεμικής ελληνικής ιστορίας με τα γεγονότα των “Ιουλιανών” ή της λεγόμενης «Αποστασίας». Γεννημένος το 1942 στο Οίτυλο της Μάνης, μεγάλωσε στην Αθήνα, μιας και οι γονείς του, αγρότες αριστεροί, αναγκάστηκαν να μετακινηθούν στην πρωτεύουσα το 1946 για να αποφύγουν τις επιθέσεις τοπικών δεξιών παρακρατικών οργανώσεων. Πηγαίνει στο νυχτερινό σχολείο, γράφεται στην Εμπορική Σχολή από την οποία αποφοιτά το 1960, σπουδάζει και εργάζεται για να βοηθήσει τους δικούς του. Το 1960 δίνει εξετάσεις και περνάει στην ΑΣΟΕΕ όπου εντάσσεται αμέσως στο φοιτητικό κίνημα. Στις κινητοποιήσεις για το «114» και το «15%» έχει ενεργό ρόλο ως καθοδηγητής, ενώ τον Ιούλιο του 1962 τίθεται επικεφαλής ομάδας που υψώνει τη σημαία του «114» στην Ακρόπολη, στο Υπουργείο Βιομηχανίας και το Πανεπιστήμιο. Ο Πέτρουλας ήταν μέλος της Νεολαίας ΕΔΑ από το 1959, και μετά τη διάλυσή της εντάχθηκε στους Λαμπράκηδες (Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη – ΔΝΛ) το 1964 όπου ανέλαβε ηγετικό ρόλο στην αριστερή πτέρυγά της νεολαίας.
Ο Σωτήρης Πέτρουλας σκοτώθηκε στις 21 Ιουλίου 1965 στην Αθήνα (γωνία Σταδίου και Εδουάρδου Λο), όταν δέχθηκε δακρυγόνο στο κεφάλι, το οποίο εκτοξεύθηκε από αστυνομικό. Το περιστατικό έλαβε χώρα στο πλαίσιο μιας μεγάλης διαδήλωσης εναντίον του λεγόμενου «βασιλικού πραξικοπήματος», με το οποίο είχε οδηγηθεί σε παραίτηση ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου στις 15 Ιουλίου. Πρωθυπουργός στη θέση του είχε αναλάβει ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας, ηγετικό στέλεχος της Ένωσης Κέντρου, με την λεγόμενη «πρώτη κυβέρνηση των Αποστατών». Η κηδεία του Πέτρουλα στις 23 Ιουλίου 1965 μετατρέπεται σε συλλαλητήριο και πορεία διαμαρτυρίας και καταδίκης της «Αποστασίας». Η νεκρώσιμη ακολουθία έλαβε χώρα στην Μητρόπολη Αθηνών, όπου παρευρέθηκαν σημαντικές μορφές της πολιτικής ζωής του τόπου και μεταξύ αυτών και ο Γεώργιος Παπανδρέου. Η κηδεία έγινε στο Α’ Νεκροταφείο με μία μεγάλη πομπή πολιτών και συνθήματα υπέρ της Δημοκρατίας και εναντίον της «Αποστασίας».
Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο από τη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα στις 21 Ιουλίου 1965, παρουσιάζει:
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΣΩΤΗΡΗΣ ΠΕΤΡΟΥΛΑΣ
(video)
Σε αυτό το ρεπορτάζ από το 1985, παρακολουθούμε μια συνέντευξη της μητέρας του Σωτήρη Πέτρουλα. Η μητέρα του Πέτρουλα, μιλάει για το γιο της, τις σπουδές του στο νυχτερινό, την παράλληλη εργασία για να βοηθήσει την οικογένεια, την εισαγωγή του στην ΑΣΟΕΕ. Εξηγεί ότι ο γιος της αγαπούσε την ειρήνη και αγωνιζόταν για αυτήν. Μιλάει για το πώς έμαθε για τη δολοφονία του, περιγράφει τί έγινε ακριβώς εκείνο το βράδυ. Θυμάται την άφιξη αστυνομικών στο σπίτι τους αργά το βράδυ για να τους πουν ότι ο γιος τους είχε τραυματιστεί και βρισκόταν στο νοσοκομείο. Αργότερα θυμάται ότι ήρθαν στο σπίτι τους φίλοι και συναγωνιστές του και τους είπαν τι είχε συμβεί, όμως εκείνη βρισκόταν σε κατάσταση σοκ και δεν είχε καταλάβει ότι ο γιος της ήταν νεκρός. Περιγράφει επίσης πώς το πρωί στις 5 ήρθαν στο σπίτι τους αστυνομικοί και τους πήραν με την πρόφαση ότι θα πάνε για ανάκριση στο τμήμα. Τελικά βρέθηκαν στο κτίριο της ασφάλειας όπου οδήγησαν σε ξεχωριστό γραφείο τον σύζυγό της και του ζήτησαν να υπογράψει ένα έγγραφο στο οποίο αναφερόταν ότι ο γιος του σκοτώθηκε από ατύχημα. Εμφανώς συγκινημένη θυμάται επίσης με θυμό την χειρονομία των αστυνομικών να τους κεράσουν πάστες και καφέδες, μια κίνηση που απέρριψαν οργισμένα εκείνη και ο γιος της.
Η μητέρα του Πέτρουλα συνεχίζει την αφήγηση και περιγράφει την άφιξη του Ευάγγελου Καραμπέτσου, αρχηγού της αστυνομίας, ο οποίος ήρθε για να διαβάσουν την κατάθεση, η μητέρα αν και άκουσε να μιλούν για δολοφονία, δεν συνειδητοποίησε τί είχε ακουστεί ακριβώς. Οι αστυνομικοί είπαν στον σύζυγο ότι είναι πρόθυμοι να διαθέσουν τα έξοδα της κηδείας και τότε από την οργισμένη αντίδραση του άνδρα της συνειδητοποίησε για πρώτη φορά ότι είχε σκοτωθεί το παιδί της. Οι γονείς και ο αδερφός του Πέτρουλα έφυγαν από την ασφάλεια και αρνήθηκαν την προσφορά των αστυνομικών να τους πάνε στο νεκροτομείο. Πήγαν μόνοι τους εκεί αλλά δεν μπορούσαν να βρουν τη σωρό του δολοφονημένου νέου. Η ίδια η μητέρα του Πέτρουλα πήγε στην πόρτα του νεκροτομείου και παρακάλεσε να της δώσουν τη σωρό του γιου της, ο άνδρας που της απάντησε της είπε ότι δεν είναι εκεί και ότι δεν ξέρει πού είναι.
Η αφήγηση συνεχίζει με την περιγραφή της άφιξης του πατέρα του Πέτρουλα στην Κοκκινιά, στο νεκροταφείο όπου ένας παπάς του έδειξε το σημείο όπου προσπάθησαν το ίδιο βράδυ να θάψουν το παιδί του, όμως εκείνος αρνήθηκε και τους έδιωξε. Η μητέρα πήγε στην Εισαγγελία και εκεί διαπίστωσε ότι ο κόσμος είχε βγει στους δρόμους και διαμαρτυρόταν. Τελικά θυμάται ότι επέτρεψαν στο Θεοδωράκη να μπει στο θάλαμο προκειμένου να διαπιστώσει ότι ήταν πράγματι η σωρός του, ενώ και η μεταφορά της σωρού του από εκεί ήταν δύσκολο να πραγματοποιηθεί. Η συνέντευξη κλείνει με το μήνυμα της μητέρας του Πέτρουλα να επικρατήσει η ειρήνη και οι νέοι να συνεχίζουν να αγωνίζονται για την ελευθερία και την ευτυχία τους.
Παραγωγή: 1985
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr