Εκατό χρόνια συμπληρώνονται σαν σήμερα από τον θάνατο του σημαντικού Κερκυραίου πεζογράφου και διανοούμενου Κωνσταντίνου Θεοτόκη, που δέσποσε στα ελληνικά γράμματα στις αρχές του αιώνα. Γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης γεννήθηκε στην Κέρκυρα, σπούδασε στη Γαλλία και από την ηλικία των δεκαεννέα ετών ξεκίνησε τη συγγραφή. Έζησε στο Παρίσι και τη Βενετία και επέτρεψε στην Ελλάδα το 1895. Συμμετείχε στην Επανάσταση της Κρήτης το 1896 , στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, στο επαναστατικό Κίνημα της Θεσσαλονίκης (1916). Προσχώρησε από τους πρώτους στο κίνημα του δημοτικισμού και ασπάστηκε τον σοσιαλισμό. Ασχολήθηκε τόσο με την πεζογραφία, όσο και με την ποίηση και τη μετάφραση έργων της παγκόσμιας λογοτεχνίας (πχ Σαίξπηρ, Γκαίτε, αλλά και ινδικής λογοτεχνίας), καθώς μιλούσε δέκα ξένες γλώσσες. Τα περισσότερα έργα του έχουν μια έντονη κοινωνική κατεύθυνση. Τα πιο γνωστά του έργα είναι τα διηγήματα «Η τιμή και το χρήμα» (1912, στον Νουμά), «Κατάδικος» (1919), «Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα» (1920), «Οι σκλάβοι στα δεσμά τους» (1922). Ο σημαντικός λογοτέχνης έφυγε από τη ζωή την 1η Ιουλίου 1923.
Με την αφορμή της συμπλήρωσης εκατό ετών από τον θάνατό του το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά «Εποχές και Συγγραφείς» (παραγωγής 1999) αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του.
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΘΕΟΤΟΚΗΣ
Σειρά ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά με θέμα τη ζωή και το έργο σημαντικών Ελλήνων λογοτεχνών και την προσφορά τους στην πνευματική ζωή του τόπου. Η εκπομπή αναφέρεται στον Κερκυραίο πεζογράφο και διανοούμενο Κωνσταντίνο Θεοτόκη. Παρουσιάζονται στοιχεία του οικογενειακού του δέντρου και της βιογραφίας του (γεν. 1872 – θαν. 1923) ενώ παράλληλα περιγράφεται η εξέλιξη της πεζογραφικής του πορείας και η συμβολή του στην ελληνική λογοτεχνία.
Γίνεται αναφορά στις σπουδές του, στις επιρροές της πρώιμης συγγραφικής του περιόδου-ρεύμα του αισθητισμού- στις πρώτες του δημοσιεύσεις στα λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής και τη συμμετοχή του στη «δημοτικιστική κίνηση». Το ντοκιμαντέρ ανιχνεύει επίσης τις κοινωνιολογικές και ιδεολογικές αναζητήσεις του Κ. Θεοτόκη, την επαφή του με τον μαρξισμό και τους σοσιαλιστές και την αντανάκλαση αυτής της τοποθέτησής του στο έργο του με τη μορφή της κοινωνικής ρεαλιστικής πεζογραφίας.
Γίνεται λόγος για τη δημοτική-ιδιωματική γλώσσα του Θεοτόκη και στη συνέχεια για την ώριμη περίοδό του και τα έργα του μετά και την προσχώρηση στο Κόμμα Φιλελευθέρων, την εγκατάστασή του στην Αθήνα (1918) και το διορισμό του στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Παρουσιάζεται η θεματική και ο προβληματισμός έργων-σταθμών του λογοτέχνη όπως «Η Τιμή και το Χρήμα», «Σκλάβοι στα δεσμά τους», «Κατάδικος» και «Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα». Μεταξύ άλλων, δίνεται έμφαση στην ενασχόληση του Θεοτόκη με τις μεταφράσεις αρχαίων Ελλήνων, με τις σαιξπηρικές μεταφράσεις και στην αφοσίωσή του στην ινδική λογοτεχνία. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής για τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη μιλάει ο ποιητής-δοκιμιογράφος Γιάννης Δάλλας ενώ παρεμβάλλεται οπτικοακουστικό, φωτογραφικό και έντυπο αρχειακό υλικό.
Έτος παραγωγής: 1999
Σκηνοθεσία: Τάσος Ψαρράς
Κείμενο: Γιάννης Δάλλας
Αφήγηση: Δήμητρα Χατούπη
Δείτε ακόμη, τη δραματική σειρά της ΕΡΤ «Αγάπη παράνομη», η οποία, με φόντο την Κέρκυρα του 1906, ζωντανεύει με αριστοτεχνικό τρόπο το ομότιτλο διήγημα του Κωνσταντίνου Θεοτόκη. Η σειρά, παραγωγής 2022, σκηνοθεσίας του Νίκου Κουτελιδάκη και σενάριο της Ελένης Ζιώγα και πρωταγωνιστές την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και τον Νίκο Ψαρρά, είναι διαθέσιμη στο ERTflix.
Μπορείτε να δείτε και τα 6 πεισόδια της σειράς πατώντας εδώ.